Vì sao không ăn thịt mỡ vẫn bị mỡ máu cao?

Rối loạn mỡ máu còn được biết đến với tên gọi máu nhiễm mỡ hoặc tăng cholesterol máu, là một tình trạng bệnh lý xuất hiện khi có sự tăng cao đột ngột trong thành phần mỡ có hại và giảm đáng kể trong thành phần mỡ bảo vệ cơ thể.
Có một liên kết chặt chẽ giữa mỡ máu cao và thói quen ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ lượng lớn mỡ, thịt đỏ, nội tạng động vật, thức ăn nhanh, và các loại thực phẩm chiên rán. Điều này giải thích tại sao một số người, ngay cả khi duy trì chế độ ăn thanh đạm và thuần chay không chất béo, vẫn phải đối mặt với việc bị chẩn đoán mắc bệnh mỡ máu cao. 
Sự không nhất quán giữa lối sống dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe của họ khiến cho việc hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách điều trị của mỡ máu cao trở nên phức tạp và đầy thách thức. Thực tế, việc tiêu thụ thịt có mối liên kết với tình trạng tăng lipid máu do hàm lượng cholesterol và axit béo bão hòa cao trong thịt. Việc duy trì chế độ ăn uống chứa nhiều thịt trong thời gian dài có thể tự nhiên gây ra sự tăng cao của lipid máu.
Tuy nhiên, việc tăng lipid máu không chỉ phụ thuộc vào chế độ ăn uống mà còn do nhiều yếu tố khác như thói quen thức khuya, thiếu vận động, hút thuốc, sử dụng rượu, sinh hoạt không điều độ, tâm lý không ổn định và nhiều yếu tố khác. 
Vì vậy, ngay cả khi người ta không tiêu thụ thịt, việc tiếp xúc với những yếu tố này vẫn có thể dẫn đến tình trạng tăng lipid máu. Điều này chỉ ra rằng, để hiểu rõ và điều trị hiệu quả tình trạng tăng lipid máu, cần xem xét đến một loạt các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung.
Nếu ai đó quyết định từ bỏ việc ăn thịt một cách mù quáng, họ cần bổ sung năng lượng cần thiết cho cơ thể bằng cách tiếp tục ăn các thực phẩm khác. Tuy nhiên, nếu tổng lượng calo tiêu thụ vượt quá mức tiêu chuẩn, điều này cũng có thể dẫn đến tăng lipid máu.
Hơn nữa, chế độ ăn chay “mù quáng” có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng, ví dụ như sự thiếu hụt vitamin B, gây ra rối loạn chuyển hóa chất béo, từ đó có thể gây ra tăng lipid máu.  Những yếu tố làm tăng mỡ máu
• Nhiễm trùng
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa nhiễm các loại virus và vi khuẩn với tình trạng mỡ máu cao. Ví dụ, khi nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori hoặc virus herpes, có thể xảy ra tăng mức cholesterol toàn phần và cholesterol "xấu" - LDL.
Ngoài ra, sự tăng của cholesterol "tốt" - HDL cũng không đơn thuần là có lợi. Cholesterol HDL chủ yếu chuyển động vận chuyển cholesterol dư thừa từ các mô, cơ quan và mạch máu về gan để được xử lý. 
Mặc dù mức cholesterol HDL cao có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim, một nghiên cứu từ Đan Mạch đã gợi ý rằng mức cholesterol HDL cao cũng có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm. • Mắc bệnh lý đường tiêu hóa
Khi đường ruột bị tổn thương, đặc biệt là trong trường hợp bệnh lý đường tiêu hóa, vi khuẩn tồn tại trong đường ruột có khả năng sản xuất nội độc tố. Những chất độc tố này có thể kích thích phản ứng miễn dịch của cơ thể và đồng thời góp phần vào tăng mức cholesterol "xấu" - LDL. 
Việc nâng cao mức cholesterol này có thể là một phản ứng của cơ thể đối với tình trạng tổn thương đường ruột và sự xuất hiện của nội độc tố.
• Mắc bệnh cường giáp
Hormon từ tuyến giáp chơi một vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa chất béo. Người mắc bệnh cường giáp thường trải qua sự thay đổi trong cân nặng và chuyển hóa chất béo. 
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, trong tình trạng cường giáp, mức cholesterol "xấu" và tổng mức cholesterol trong máu thường tăng cao. Điều này có thể là do sự biến động của tình trạng năng lượng và chuyển hóa trong cơ thể do tác động của hormon giáp. • Nhiễm độc
Nhiễm độc tố có thể góp phần vào tình trạng tăng mức cholesterol "xấu". Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nhiễm độc thủy ngân có thể dẫn đến sự gia tăng của cholesterol. 
Một nghiên cứu trên thỏ đã cho thấy rằng việc tiêm bisphenol A vào cơ thể thỏ có thể gây tăng mỡ máu và mức cholesterol, đồng thời tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Hóa chất khác như thuốc trừ sâu và các chất hóa học mô phỏng hormone nữ (estrogen) cũng có khả năng tạo ra vấn đề tương tự trong mức mỡ máu.
• Căng thẳng
Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng những người mắc bệnh Cushing (một tình trạng mà cơ thể sản xuất quá nhiều hormone căng thẳng cortisol) thường trải qua tình trạng tăng mức mỡ máu. 
Khi cơ thể chịu cảm giác căng thẳng, nồng độ cortisol cũng tăng lên, có tác động tương tự đối với mức mỡ máu. Điều này làm nổi bật mối quan hệ giữa tình trạng tinh thần và sức khỏe tim mạch, với cơ chế ảnh hưởng đặc biệt đến hệ thống lipid trong máu. Ăn gì giảm mỡ máu?
Để ngăn chặn và điều trị hiệu quả tình trạng tăng mỡ máu, chế độ dinh dưỡng đóng một vai trò vô cùng thiết yếu. Mục tiêu của chế độ ăn là tối thiểu hóa rối loạn chuyển hóa lipid máu bằng cách giảm triglycerid, cholesterol "xấu" LDL, và đồng thời tăng mức cholesterol "tốt" HDL.
Vì vậy, người mắc bệnh mỡ máu cao cần duy trì một chế độ ăn đặc biệt, giảm chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, axit béo no và cholesterol. Đồng thời, cần tăng cường lượng axit béo chưa no từ các nguồn dầu thực vật và mỡ cá. 
Theo các hướng dẫn quốc tế, lượng cholesterol tiêu thụ thông thường nên duy trì dưới mức 300mg/ngày/người. Cholesterol chủ yếu xuất hiện trong thực phẩm từ nguồn động vật, đặc biệt là trong óc, bầu dục bò, bầu dục lợn, tim, trứng gà toàn phần, gan lợn, và gan gà.  Trong trường hợp mắc bệnh mỡ máu cao, nhiều người thường tránh ăn trứng vì nghĩ rằng đây là thực phẩm chứa nhiều cholesterol. Tuy lòng đỏ trứng có hàm lượng cholesterol cao, nhưng đồng thời cũng chứa nhiều lecithin, một chất có khả năng điều hòa quá trình chuyển hóa cholesterol trong cơ thể. Do đó, những người có mức cholesterol máu cao không cần phải loại bỏ hoàn toàn trứng khỏi chế độ ăn, mà có thể xem xét việc ăn trứng một hoặc hai lần mỗi tuần.
Để cung cấp protein cần thiết cho cơ thể, nên đảm bảo sự cân đối giữa nguồn protein động vật và thực vật, bao gồm thịt nạc, cá nạc, đậu phụ, đậu đỗ và các sản phẩm sữa ít béo. Đặc biệt, ưu tiên sử dụng protein từ nguồn thực vật có thể là một lựa chọn hữu ích.
Chế độ ăn cho người mỡ máu cao cần tập trung vào việc đảm bảo tiêu thụ đủ chất xơ từ thực phẩm như gạo lứt, gạo lật, rau xanh và quả chín. Hạn chế uống các loại đồ uống và thực phẩm chứa nhiều đường sucrose, glucose, fructose, maltose, dextrose như siro ngô, nước ngọt, nước ép trái cây và mật ong cũng là điều cần chú ý.