Báo Động Đột Quỵ Ở Tuổi 30–40: Nguyên Nhân Và Yếu Tố Nguy Cơ Ít Ai Ngờ

Điều nguy hiểm là đột quỵ ở người trẻ thường bị bỏ qua dấu hiệu cảnh báo ban đầu, dẫn đến nhập viện muộn, làm tăng tỷ lệ tử vong và di chứng nặng nề.
1. Đột quỵ là gì?
Đột quỵ (tai biến mạch máu não) xảy ra khi dòng máu nuôi não bị gián đoạn đột ngột do:
• Tắc mạch máu não (nhồi máu não) – chiếm khoảng 80% ca.
• Vỡ mạch máu não (xuất huyết não) – chiếm 20% ca, nguy hiểm hơn.
Hậu quả: tế bào não bị thiếu oxy và chết chỉ sau vài phút, để lại tổn thương không thể hồi phục. 2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ ở người trẻ
Lối sống thiếu lành mạnh
• Ít vận động: Ngồi làm việc nhiều giờ, ít tập thể dục, tuần hoàn máu kém.
• Chế độ ăn nhiều muối – mỡ – đường: Dẫn đến tăng huyết áp, mỡ máu cao, xơ vữa mạch.
• Lạm dụng rượu bia, thuốc lá, caffeine: Tổn hại mạch máu, tim mạch.
Áp lực công việc và căng thẳng kéo dài
• Stress kích thích cơ thể sản sinh hormone gây co mạch, tăng huyết áp.
• Làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim và hình thành cục máu đông.
Thiếu ngủ và rối loạn giấc ngủ
• Ngủ dưới 5 tiếng/ngày làm tăng nguy cơ đột quỵ tới 45% (theo nghiên cứu của American Heart Association).
• Ngưng thở khi ngủ làm giảm oxy não, gây tổn thương mạch máu.
Các bệnh nền không kiểm soát
• Tăng huyết áp, tiểu đường type 2, bệnh tim bẩm sinh.
• Rối loạn mỡ máu, béo phì.
Nguyên nhân khác
• Lạm dụng thuốc tránh thai ở phụ nữ: Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Chấn thương cổ, đầu: Gây tổn thương mạch máu não.
• Di truyền: Gia đình có tiền sử đột quỵ sớm. 3. Dấu hiệu cảnh báo sớm ở người trẻ
Nhiều người trẻ bỏ qua các dấu hiệu như:
• Tê yếu đột ngột một bên mặt hoặc tay chân.
• Nói khó, ngọng, mất khả năng hiểu lời nói.
• Mờ mắt hoặc mất thị lực một bên.
• Đau đầu dữ dội bất thường.
• Choáng váng, mất thăng bằng.
Quy tắc FAST (Face – Arm – Speech – Time) vẫn là công cụ đơn giản và hiệu quả để nhận biết sớm.
4. Phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ
Kiểm soát các yếu tố nguy cơ
• Đo huyết áp, kiểm tra đường huyết và mỡ máu định kỳ.
• Điều trị bệnh nền theo chỉ dẫn bác sĩ.
Thay đổi lối sống
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá béo; hạn chế muối, đồ chiên, thịt đỏ.
• Tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần.
• Ngủ 7–8 tiếng mỗi đêm. Quản lý stress
• Thực hành thiền, yoga, hít thở sâu.
• Cân bằng thời gian làm việc – nghỉ ngơi.
Không lạm dụng chất kích thích
• Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia và đồ uống có cồn.
Đột quỵ không còn là “bệnh của người già” – thế hệ 8x, 9x đang đối diện nguy cơ ngày càng cao.
Nhận thức đúng và phòng ngừa từ hôm nay chính là cách bảo vệ bản thân và gia đình khỏi biến cố bất ngờ.
Sống khoa học – giảm nguy cơ – giữ vững sức khỏe não bộ.