Nhận Biết Đột Quỵ Trong 1 Phút Với Quy Tắc FAST – Cứu Người Ngay Từ Giây Đầu (FAST: Face – Arm – Speech – Time)

Đột quỵ thường đến bất ngờ, không hẹn trước. Chỉ cần chậm vài phút, não bộ có thể tổn thương vĩnh viễn. Bởi vậy, việc nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ và hành động kịp thời không chỉ cứu sống người bệnh mà còn giúp giảm thiểu tối đa biến chứng.
Một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để phát hiện đột quỵ chính là quy tắc FAST – phương pháp đã được áp dụng tại nhiều quốc gia, giúp hàng triệu người thoát khỏi “lưỡi hái tử thần”.
1. Vì sao cần nhận biết sớm đột quỵ?
Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế ở Việt Nam. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cứ 6 người thì có 1 người sẽ trải qua đột quỵ trong đời.
Điều đáng lo ngại là thời gian vàng để cứu sống và giảm di chứng chỉ kéo dài khoảng 3–4,5 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên.
Nhận biết sớm và đưa người bệnh đến bệnh viện kịp thời có thể quyết định sự sống còn. 2. FAST – “Bộ quy tắc vàng” phát hiện đột quỵ
FAST là chữ viết tắt từ 4 từ tiếng Anh: Face – Arm – Speech – Time, được các chuyên gia y tế khuyến cáo sử dụng toàn cầu.
F – Face (Khuôn mặt)
• Quan sát xem một bên mặt của người bệnh có bị xệ xuống hay không.
• Yêu cầu họ mỉm cười: nếu nụ cười bị lệch hoặc méo, đó có thể là dấu hiệu đột quỵ.
A – Arm (Cánh tay)
• Yêu cầu người bệnh giơ cả hai tay về phía trước.
• Nếu một tay không nâng lên được hoặc rơi xuống, khả năng cao đã bị yếu liệt nửa người do đột quỵ.
S – Speech (Giọng nói)
• Yêu cầu người bệnh lặp lại một câu đơn giản, ví dụ: “Hôm nay trời đẹp”.
• Nếu giọng ngọng bất thường, nói khó, nói lắp hoặc không nói được, cần nghĩ ngay tới đột quỵ.
T – Time (Thời gian)
• Gọi cấp cứu 115 ngay lập tức nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào ở trên.
• Ghi nhớ thời điểm triệu chứng bắt đầu để bác sĩ có phương án điều trị tối ưu. 3. Các triệu chứng khác cũng cần lưu ý
Ngoài FAST, đột quỵ còn có thể biểu hiện:
• Đột ngột mất thị lực một hoặc cả hai mắt.
• Choáng váng, mất thăng bằng, đi loạng choạng.
• Đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân.
• Tê bì, mất cảm giác một bên cơ thể.
4. Xử trí đúng khi nghi ngờ đột quỵ
• Không để người bệnh tự đi lại – có nguy cơ té ngã, chấn thương.
• Không cho ăn uống – tránh nguy cơ sặc.
• Gọi cấp cứu 115 ngay và thông báo rõ “nghi ngờ đột quỵ”.
• Giữ đường thở thông thoáng, nới lỏng quần áo.
5. Phòng ngừa đột quỵ ngay từ hôm nay
• Kiểm soát huyết áp: đo thường xuyên, điều trị theo hướng dẫn bác sĩ.
• Ăn uống lành mạnh: giảm muối, hạn chế đồ chiên, mỡ bão hòa.
• Tập thể dục đều đặn: đi bộ, bơi, yoga.
• Ngủ đủ giấc: 7–8 tiếng/ngày.
• Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia. Đột quỵ không chừa một ai và có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Chỉ cần 1 phút áp dụng quy tắc FAST, bạn đã có thể cứu sống một người và giúp họ tránh khỏi những di chứng nặng nề.
Nhớ FAST – Nhận biết nhanh – Cứu người ngay!