Chế độ ăn chay có giúp chống lại ung thư ruột hay không?

Ung thư ruột, còn được gọi là ung thư đại trực tràng, phát triển từ lớp lót bên trong của ruột và thường đi trước sự phát triển gọi là  polyp , có thể diễn biến thành ung thư xâm lấn nếu không được phát hiện. Ung thư đại trực tràng đôi khi được gọi là ung thư ruột kết hoặc ung thư trực tràng, tùy thuộc vào nơi ung thư bắt nguồn.
Chế độ ăn chay là chế độ ăn dựa trên thực vật, tập trung vào việc tiêu thụ: hoa quả, rau, cây họ đậu, hạt, quả hạch, hạt giống, nấm, tảo,..Những người theo chế độ ăn chay có thể hoặc không thể tiêu thụ các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật, chẳng hạn như trứng, sữa hoặc mật ong.
Nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng đã chỉ ra mối liên hệ giữa chế độ ăn chay với việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng so với chế độ ăn tạp. Theo kết quả từ  một thí nghiệm trên 77.659 người, những người theo chế độ ăn chay có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn 22% so với những người không ăn chay. Tương tự, kết quả từ một nghiên cứu khác ở 10.210 người cho thấy nguy cơ mắc ung thư ruột giảm đáng kể ở những người ăn chay so với những người ăn thịt.
Vậy chế độ ăn chay làm giảm nguy cơ mắc ung thư ruột như thế nào?
1. Chế độ ăn chay giàu chất xơ giúp giảm nguy cơ mắc ung thư đường ruột
Chế độ ăn chay cung cấp nhiều chất xơ do tiêu thụ nhiều trái cây, rau, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt. Chất xơ là một loại carb mà cơ thể  không thể tiêu hóa nhưng vẫn mang lại nhiều lợi ích. Nhiều nghiên cứu thực tế cho thấy rằng chế độ ăn nhiều chất xơ có thể giảm 12% nguy cơ mắc ung thư ruột và cứ 7 gam chất xơ tiêu thụ mỗi ngày, bạn có thể giảm 8% nguy cơ mắc ung thư ruột.
Một số tác lợi ích của chế độ ăn giàu chất xơ với việc giảm nguy cơ mắc ung thư ruột bao gồm:
• Tăng trọng lượng phân: Điều này giúp pha loãng hoặc loại bỏ các chất thúc đẩy ung thư, cuối cùng sẽ được bài tiết ra khỏi cơ thể thay vì được hấp thụ.
• Giảm thời gian vận chuyển: Chuyển hóa chất xơ đến môi trường có độ pH thấp, từ đó phân được thải ra ngoài nhanh hơn, giảm thời gian tế bào ruột của bạn tiếp xúc với các chất có khả năng gây ung thư.
• Sản xuất axit béo chuỗi ngắn (SCFA): Quá trình lên men chất xơ giải phóng SCFA — cụ thể là butyrate, propionate và axetat —  giúp cải thiện  sức khỏe đường ruột và có đặc tính chống ung thư. 2. Chế độ ăn chay từ các sản phẩm từ sữa làm giảm nguy cơ mắc ung thư ruột
Chế độ ăn chay Lacto là một loại chế độ ăn chay bao gồm các sản phẩm sữa chẳng hạn như phô mai và sữa chua. Một nghiên cứu năm 2019 trên trên 22.000 người đã cho thấy việc giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư ruột khi tiêu thụ nhiều sản phẩm sữa hơn so với những người ít tiêu thụ. Chế độ này giúp giảm nguy cơ mắc ung thư ruột đến từ hàm lượng canxi, vitamin D và các hợp chất hoạt tính sinh học cao khác.
Đặc tính chống ung thư của canxi bao gồm giảm sự phát triển không thể kiểm soát của các tế bào ung thư, thúc đẩy cái chết của chúng và bảo vệ DNA khỏi tổn thương do ung thư gây ra, trong số những thứ khác.
Vitamin D, có trong các sản phẩm sữa tăng cường vi chất dinh dưỡng, giữ cho các tế bào ung thư không phát triển và lây lan sang các mô lân cận, đồng thời ngăn chặn sự phát triển của mạch máu, giúp làm chết các khối u. 3. Chế độ ăn chay hạn chế sử dụng các sản phẩm từ thịt đỏ và thịt chế biến
Là một mô hình ăn uống dựa trên thực vật, chế độ ăn chay tránh hấp thụ protein từ động vật, bao gồm cả thịt đỏ và thịt chế biến sẵn. Thịt đỏ bao gồm: thịt bò, thịt lợn, cừu non, thịt bê, ngựa, thịt cừu,.. Trong khi đó thịt chế biến, chẳng hạn như xúc xích hoặc giăm bông, là loại thịt đã được hun khói, xử lý, ướp muối hoặc lên men để cải thiện hương vị và kéo dài thời hạn sử dụng.
Nhiều nghiên cứu đã tìm thấy mối liên quan giữa lượng thịt đỏ và thịt chế biến cao hơn và nguy cơ mắc ung thư ruột cao hơn. Theo kết quả từ một nghiên cứu kéo dài 6 năm ở 475.581 người, những người tiêu thụ trung bình 76 gam thịt đỏ hoặc thịt chế biến mỗi ngày có tăng 20% nguy cơ mắc ung thư ruột so với những người duy trì lượng tiêu thụ tối đa là 21 gram mỗi ngày.
4. Chế độ ăn chay thường chứa ít carbs tinh chế
Những người ăn chay thường tập trung lượng thức ăn của họ vào các loại thực phẩm ít calo, giàu chất dinh dưỡng như rau, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt và trái cây. Điều này dẫn đến việc tiêu thụ thấp hơn thực phẩm chế biến cao và carbs tinh chế, có nhiều đường.
Bằng cách chọn toàn bộ carbs tinh chế, người ăn chay có thể tiêu thụ ít calo hơn so với những người có chế độ ăn năng lượng cao hơn, do đó có thể giúp kiểm soát cân nặng và giảm nguy cơ phát triển bệnh béo phì và tiểu đường loại 2. Bằng cách chọn thực phẩm lành mạnh giúp bạn kiểm soát cân nặng, chế độ ăn chay có thể bảo vệ chống lại ung thư ruột.
Ung thư ruột là căn bệnh ung thư phổ biến liên quan đến lối sống và bị ảnh hưởng nặng nề bởi các lựa chọn chế độ ăn uống và chế độ ăn chay như một phương tiện để giảm nguy cơ mắc bệnh. Mặc dù thực hiện một số thay đổi về chế độ ăn uống có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư ruột, nhưng các yếu tố cần thiết khác cần xem xét bao gồm giữ cân nặng vừa phải, tập thể dục và tránh sử dụng rượu và thuốc lá.