Trẻ từ 0 - 7 ngày tuổi, cha mẹ cần chú ý những gì?

Từ những dấu hiệu nhỏ như sự thay đổi trong hành vi đến những biểu hiện nghiêm trọng như khó thở, các vấn đề sức khỏe của trẻ sơ sinh cần được chú ý và theo dõi cẩn thận. Trong đoạn sau, chúng ta sẽ khám phá một số biểu hiện bất thường thường gặp ở trẻ sơ sinh trong khoảng thời gian quan trọng này và cách xử lý khi chúng xuất hiện.
Cần phát hiện những dấu hiệu bất thường ở trẻ sơ sinh
1. Màu da xanh tái hoặc vàng đậm tăng dần: Nếu da của trẻ có màu xanh tái hoặc vàng đậm tăng dần, hoặc trẻ xuất hiện vàng da trước khi tròn 48 giờ tuổi, đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng.
2. Dấu hiệu về dinh dưỡng: Trẻ sơ sinh có thể có các vấn đề như bú kém, bỏ bú hoặc nôn nhiều, chướng bụng, không đi tiểu hay không đi ngoài sau sinh 24 giờ. Đây có thể là biểu hiện của sự suy dinh dưỡng.
3. Khó thức dậy hoặc không ngủ, quấy khóc nhiều: Nếu trẻ khó thức dậy hoặc không ngủ, hay quấy khóc nhiều hơn bình thường, điều này có thể là dấu hiệu của sự không thoải mái hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác.
4. Sốt cao hoặc hạ nhiệt độ: Nếu trẻ có sốt ≥ 38,5°C hoặc hạ nhiệt độ xuống dưới 36,5°C, đây có thể là dấu hiệu của một số vấn đề nguy hiểm. 5. Co giật: Nếu trẻ có các cơn co giật, cần phải được kiểm tra ngay lập tức.
6. Mắt tấy đỏ, có mủ: Nếu mắt của trẻ bị tấy đỏ hoặc có mủ, rất có thể trẻ đang bị viêm nhiễm.
7. Viêm tấy lan rộng quanh rốn hoặc rốn hôi, có mủ: Khi rốn của trẻ bị viêm tấy lan rộng hoặc có mủ, đây cũng là một dấu hiệu cần phải được chú ý và kiểm tra ngay lập tức.
8. Chảy máu bất cứ nơi nào trên cơ thể: Nếu trẻ có dấu hiệu chảy máu bất thường ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể, điều này cũng là một vấn đề cần phải được kiểm tra và điều trị ngay lập tức.

>>> Sai lầm khi chăm sóc trẻ sơ sinh nhiều mẹ thường mắc >>> Khi trẻ sơ sinh bị zona thần kinh cần lưu ý gì? >>> Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách, tránh nhiễm trùng

Cần chăm sóc đúng cho trẻ sơ sinh
Cho trẻ bú sữa mẹ càng sớm càng tốt
‎Sự quan tâm và chăm sóc cho trẻ sơ sinh trong giai đoạn đầu đời là vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe và phát triển toàn diện cho bé. Trong đó, việc cho trẻ bú sữa mẹ và quản lý chế độ ăn uống cho trẻ là một trong những yếu tố quan trọng nhất. 
Dưới đây là những hướng dẫn cụ thể về việc cho trẻ bú sữa mẹ và chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh.
Cho trẻ bú sữa mẹ càng sớm càng tốt: Việc cho trẻ bú sữa mẹ ngay sau khi sinh ra là rất quan trọng để cung cấp dưỡng chất và chất chống kháng từ sữa mẹ. Trong vòng 1 giờ đầu sau sinh được coi là thời điểm tốt nhất để bắt đầu cho trẻ bú sữa mẹ. Sữa mẹ không chỉ cung cấp dinh dưỡng lý tưởng cho trẻ sơ sinh mà còn giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ, giúp bé phòng ngừa các bệnh tật. Trong trường hợp không thể cho trẻ bú sữa mẹ, sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh có thể được sử dụng như một phương án thay thế. Tuy nhiên, việc cho trẻ bú sữa mẹ vẫn được ưu tiên hàng đầu và nên được khuyến khích nếu có thể.
Chế độ ăn uống cho trẻ sơ sinh: Hầu hết trẻ sơ sinh cần được cho bú 2 – 3 giờ/lần và khoảng 8 – 12 lần/ngày. Việc cho trẻ bú hết một bầu sữa rồi mới chuyển qua bầu còn lại không chỉ giúp trẻ có thể bú được sữa cuối (lượng sữa giàu dinh dưỡng nhất) mà còn kích thích giúp vú sản sinh ra lượng sữa mới. 
Cách thức khi cho trẻ bú: Khi đánh thức trẻ để cho bé bú, mẹ cần cù chân nhẹ nhàng để trẻ thức giấc, không để trẻ vừa ngủ vừa bú và không nên bú nằm, vì điều này có thể khiến trẻ dễ bị sặc, rất nguy hiểm. Sau mỗi cữ bú, mẹ nên bế trẻ lên tựa vào vai mình, một tay đỡ mông trẻ, tay kia vỗ nhẹ lên lưng trẻ để trẻ ợ hơi bớt ra, để không bị khó chịu trong bụng.
Chăm sóc khi trẻ ngủ: Trẻ sơ sinh ngủ rất nhiều, thậm chí có thể ngủ quên ăn. Do đó, mẹ cần theo dõi và đánh thức trẻ dậy để cho bé bú đều đặn, tránh tình trạng trẻ đói gây hạ đường huyết. 
Quản lý nhu cầu dinh dưỡng của trẻ: Một điều quan trọng khác là quản lý nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, từ việc theo dõi lượng sữa bé tiêu thụ đến việc điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp với từng giai đoạn phát triển của bé.
Đảm bảo giấc ngủ đủ cho trẻ
‎Theo các chuyên gia, trẻ sơ sinh cần ngủ từ 14 - 17 giờ mỗi ngày. Điều này đòi hỏi bố mẹ cần tạo điều kiện thuận lợi để trẻ có thể ngủ đủ giấc và không bị gián đoạn. Trẻ sơ sinh thường ngủ nhiều giấc ngắn, khoảng 1 - 2 giờ mỗi lần, cả ban ngày lẫn ban đêm. 
Để đảm bảo giấc ngủ an toàn cho trẻ, bố mẹ cần lưu ý một số điều sau:
- Đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ: Đây được coi là tư thế an toàn nhất cho trẻ sơ sinh khi ngủ, giúp giảm nguy cơ nôn trớ, tăng cân và tử vong đột ngột ở trẻ sơ sinh.
- Tránh quá nóng hoặc quá lạnh: Nhiệt độ phòng ngủ cần được điều chỉnh sao cho phù hợp với cơ địa của trẻ, không quá nóng hoặc quá lạnh. Việc này giúp trẻ có thể ngủ sâu và không bị giật mình.
- Sử dụng nôi hoặc cũi riêng: Để tránh nguy cơ va đập từ bố mẹ hoặc vật dụng khác, cũi hoặc nôi riêng biệt cho trẻ sẽ là lựa chọn tốt nhất để đảm bảo an toàn cho trẻ khi ngủ. - Tránh khói thuốc lá và sưởi than: Không hút thuốc lá trong phòng trẻ, cũng như không sử dụng lò sưởi than trong phòng trẻ để tránh gây hại cho sức khỏe của trẻ.
Bố mẹ cũng cần lưu ý không quấn chặt tã cho trẻ khi trẻ đi ngủ. Tã quấn chặt có thể gây ra những vấn đề về sức khỏe cho trẻ như làm khớp háng của trẻ phải duỗi thẳng và hướng ra trước, khiến chân trẻ bị lệch trục. Đồng thời, quấn chặt tã còn khiến trẻ bị ngạt thở, nóng bức và không thoải mái khi ngủ.
Chăm sóc da của trẻ
‎Chăm sóc da của trẻ sơ sinh là một trong những vấn đề quan trọng mà các bậc cha mẹ cần chú ý. Ngay từ khi mới sinh ra, da của trẻ đã được bao phủ bởi một lớp chất có vai trò quan trọng trong việc giữ nhiệt, cung cấp dinh dưỡng và bảo vệ cho da. Do đó, không nên tắm sạch lớp chất này ngay sau khi trẻ mới sinh.
Tuy nhiên, từ ngày thứ 2 trở đi, lớp chất này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây nhiễm trùng da. Vì vậy, từ 24 - 48 giờ sau khi sinh, việc tắm lần đầu tiên cho trẻ là rất quan trọng. Trẻ sơ sinh có thể được tắm 2 - 3 lần mỗi tuần. 
Trong những ngày không tắm, bố mẹ cần lau rửa mặt, cổ, tay và bộ phận sinh dục của trẻ, đồng thời chọn quần áo và tã lót mềm, dễ thấm mồ hôi để đảm bảo sự thoải mái cho trẻ. Một vấn đề phổ biến mà các bậc cha mẹ cần lưu ý là việc trẻ có thể xuất hiện vàng da trong những ngày đầu sau sinh. Vàng da này có thể do yếu tố sinh lý hoặc có thể là dấu hiệu của một số vấn đề. Vàng da sinh lý thường xuất hiện từ ngày thứ 3 sau sinh, thường chỉ ở mặt, cổ, phần trên rốn và không gây ra các triệu chứng khác như sốt, ăn uống không bình thường. 
Thông thường, tình trạng vàng da sẽ tự giảm và biến mất vào khoảng ngày thứ 7 - 10 sau khi trẻ sinh.
Đặc biệt, cần chú ý việc giữ ấm cho trẻ sơ sinh. Trong giai đoạn này, cơ thể trẻ chưa thích nghi được với môi trường bên ngoài và thiếu khả năng tự giữ ấm. Do đó, bố mẹ cần chú ý đến việc giữ ấm cho trẻ thường xuyên, không để trẻ bị lạnh. 
Cách đơn giản để kiểm tra nhiệt độ của trẻ là sờ vào mu bàn tay hoặc bàn chân, sau gáy của trẻ để cảm nhận nhiệt độ trên da. 
Tóm lại, việc chăm sóc da cho trẻ sơ sinh đòi hỏi sự quan tâm và kiên nhẫn từ phía bố mẹ. Việc tắm, giữ ấm và chăm sóc da cho trẻ đều đòi hỏi sự cẩn thận và chu đáo để đảm bảo sức khỏe và sự thoải mái cho bé yêu của mình.