Sỏi Thận Ở Trẻ Em: Những Điều Cần Biết Và Cách Phòng Ngừa

Trong khi sỏi thận thường được liên kết với người trưởng thành, sự hình thành sỏi ở trẻ em đang ngày càng nhiều hơn. Những viên sỏi nhỏ này có thể gây ra đau đớn dữ dội và ảnh hưởng đến chức năng thận, đồng thời tạo ra các triệu chứng như đau bụng, khó khăn khi đi tiểu và thậm chí sốt. 
Sỏi thận ở trẻ em có thể được chia thành nhiều loại khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Các loại sỏi thận phổ biến ở trẻ em bao gồm sỏi canxi, sỏi cystine, sỏi struvite và sỏi axit uric. 
Mỗi loại sỏi này có nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị khác nhau, do đó việc xác định loại sỏi thận mà trẻ em mắc phải là vô cùng quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả.
Sỏi canxi là loại sỏi thận phổ biến nhất ở trẻ em, thường do chế độ dinh dưỡng hàng ngày của trẻ chứa quá nhiều muối. 
Sỏi cystine thường xuất hiện ở những trẻ mắc bệnh cystine niệu – một hội chứng rối loạn di truyền. 
Sỏi struvite thường được gây ra do nhiễm trùng đường tiết niệu, trong khi sỏi axit uric thường hình thành sau khi thực hiện hóa trị hoặc trẻ mắc bệnh gút.
Sỏi thận ở trẻ em có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau như đau lưng, đau buốt ở vùng thận, tiểu tiện đau rát, tiểu ít và tiểu có máu. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, sỏi thận có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Trẻ em mắc bệnh sỏi thận cần được chăm sóc và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Theo dõi và điều trị bệnh tùy thuộc vào loại sỏi, kích thước của viên sỏi và tình trạng sức khỏe tổng quát của trẻ. 
Nếu viên sỏi có kích thước nhỏ (dưới 5mm), có thể tự đào thải ra bên ngoài qua đường tiết niệu. 
Nếu viên sỏi có kích thước lớn hơn, bệnh nhân cần được hỗ trợ điều trị từ các chuyên gia y tế.
Trong nhiều trường hợp, sau khi điều trị, phần lớn trẻ bị sỏi thận có thể sớm hồi phục và không gây ra biến chứng lâu dài. 

Thực tế, sỏi thận ở trẻ em là một vấn đề khá hiếm gặp, nhưng không thể xem nhẹ do ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Tỷ lệ gặp bệnh này dao động từ 1/1.000 đến 1/7.000 trẻ, tuy nhiên, số lượng trẻ mắc bệnh sỏi thận tăng nhanh trong những năm gần đây do ảnh hưởng của yếu tố môi trường và di truyền.

Theo các chuyên gia, sỏi thận ở trẻ em thường được hình thành chủ yếu dựa vào hai yếu tố chính: môi trường và di truyền. Yếu tố môi trường bao gồm chế độ dinh dưỡng và lối sống, đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nguy cơ mắc bệnh sỏi thận ở trẻ. Ngoài ra, một số bệnh lý liên quan đến thận cũng là nguyên nhân gây sỏi thận ở trẻ.
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận ở trẻ bao gồm
Có tiền sử bị sỏi thận: 
Trẻ đã từng bị sỏi thận rất dễ mắc bệnh lại, do đó, mặc dù sau khi đã được điều trị sỏi thận hoàn toàn, trẻ vẫn phải tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng ngừa sỏi bệnh.
Không cung cấp đủ nước cho cơ thể: 
Lượng nước được trẻ cung cấp vào cơ thể mỗi ngày có liên quan trực tiếp đến lượng nước tiểu. Nếu trẻ uống nhiều nước, lượng nước tiểu được cơ thể tạo ra nhiều, nồng độ các chất tạo sỏi trong nước tiểu thấp, nguy cơ bị sỏi thận giảm. 
Ngược lại, trẻ uống ít nước, nước tiểu ít, nồng độ các chất tạo sỏi trong nước tiểu cao, nguy cơ bị sỏi thận tăng.
Chế độ dinh dưỡng không hợp lý (chế độ ăn Ketogenic): 
Chế độ ăn Ketogenic thường được dùng để điều trị động kinh. Đây là chế độ ăn chỉ chứa một lượng rất nhỏ carbohydrate. Trẻ bị xơ nang: 
Theo chia sẻ của các chuyên gia, trẻ bị xơ nang sẽ có nguy cơ bị sỏi thận cao hơn.
Đường tiết niệu bất thường: 
Trong một số trường hợp trẻ bị dị tật bẩm sinh ở thận, niệu quản hoặc bàng quang có thể làm tăng nguy cơ phát triển sỏi thận.
Sử dụng một số loại thuốc làm tăng nguy hình thành sỏi gồm furosemide (Lasix), acetazolamide (Diamox), vitamin C liều cao…
Rối loạn di truyền: 
Kết quả của một thử nghiệm đã cho thấy một số rối loạn di truyền hiếm gặp có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận ở trẻ.
Triệu chứng sỏi thận ở trẻ em
Sỏi thận ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, cần được chú ý và điều trị kịp thời. Trẻ bị sỏi thận thường có thể phát hiện qua các triệu chứng sau:
1. Đau bụng, lưng, hông hoặc háng: Trẻ có thể phàn nàn về đau ở vùng bụng dưới, lưng, hông hoặc háng. Đau có thể kéo dài hoặc đột ngột xuất hiện và gây khó chịu cho trẻ.
2. Tiểu lắt nhắt, đau khi đi tiểu: Trẻ có thể gặp khó khăn khi đi tiểu, cảm thấy đau rát và tiểu lắt nhắt.
3. Xuất hiện máu trong nước tiểu, nước tiểu đục: Máu trong nước tiểu hoặc nước tiểu đục có thể là biểu hiện của việc sỏi thận gây tổn thương đến niệu quản hoặc bàng quang.
4. Buồn nôn, nôn: Trẻ có thể gặp các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa như buồn nôn và nôn do sỏi thận gây ra.
5. Tiểu gấp: Sỏi thận có thể gây tắc nghẽn đường tiểu, dẫn đến tình trạng tiểu không được thoải mái và cảm giác tiểu gấp.
6. Sốt: Trẻ bị sỏi thận cũng có thể xuất hiện các triệu chứng sốt do viêm nhiễm hoặc tắc nghẽn niệu quản. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ mắc bệnh sỏi thận đều có các triệu chứng rõ ràng. Đặc biệt là ở trẻ nhỏ, một số trường hợp không xuất hiện bất kỳ triệu chứng bệnh nào. Do đó, việc phát hiện sỏi thận ở trẻ nhỏ cần phải thông qua việc thăm khám sức khỏe định kỳ và các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, chụp X-quang.
Ngoài ra, khi bị sỏi thận, trẻ cũng có thể xuất hiện các triệu chứng tương tự như triệu chứng của nhiễm trùng bàng quang hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu. Điều này có thể gây nhầm lẫn trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh cho trẻ.
Cách phòng ngừa sỏi thận cho trẻ nhỏ
Xác định nguyên nhân phát triển sỏi thận: 
Nếu trẻ đã từng bị sỏi thận, sau khi điều trị xong, bố mẹ nên cho trẻ đi xét nghiệm máu, nước tiểu và phân tích viên sỏi để tìm ra nguyên nhân phát triển sỏi thận ở trẻ. 
Uống đủ nước mỗi ngày: 
Để trẻ tránh khỏi sỏi thận, bố mẹ cần đảm bảo rằng trẻ uống đủ nước mỗi ngày. Cách tính lượng nước cần thiết cho trẻ cũng rất đơn giản và dễ áp dụng theo các chỉ số cân nặng của trẻ.
Cân bằng chế độ dinh dưỡng: 
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa sỏi thận. Bố mẹ cần chú ý bổ sung đủ lượng canxi, natri, vitamin D, C... cho trẻ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Hạn chế thực phẩm chứa nhiều gia vị, mặn: 
Tránh cho trẻ ăn thức ăn nhanh và các loại thực phẩm có chứa nhiều gia vị, mặn có thể gây ra tình trạng sỏi thận. Hạn chế nước ngọt có gas: 
Nước ngọt có gas có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ canxi và gây ra tình trạng sỏi thận. Vì vậy, bố mẹ cần hạn chế cho trẻ uống loại nước này.
Thói quen đi tiểu: 
Tập cho trẻ thói quen đi tiểu đều đặn và không nên nhịn tiểu. Điều này giúp loại bỏ các chất cặn không cần thiết trong cơ thể, giúp giảm nguy cơ phát triển sỏi thận.
Thăm khám sức khỏe định kỳ: 
Cuối cùng, bố mẹ cần thường xuyên đưa trẻ đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ và phát hiện sớm những vấn đề liên quan đến sỏi thận.
Những biện pháp phòng ngừa sỏi thận cho trẻ nhỏ trên đây là những điều rất quan trọng mà bố mẹ cần lưu ý. Việc áp dụng chúng sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ phát triển sỏi thận ở trẻ và mang lại sức khỏe tốt nhất cho bé yêu của bạn.