Bệnh xương khớp: Không thể bỏ qua thảo dược cực rẻ tiền này

Với vẻ ngoài bình dị nhưng ẩn chứa những ứng dụng y học đa dạng, cây cỏ xước là một trong những nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá mà chúng ta có thể khám phá.
Cỏ xước, hay còn được biết đến với tên khoa học là "Bidens pilosa", là một loài thực vật thân thảo, mảnh, và có đặc điểm khá đặc trưng. Chiều cao của cây dao động từ 1 đến 2 mét, với thân mềm và hơi vuông, thường được bao phủ bởi lông mềm. 
Rễ của cây thường có màu vàng, hình trụ dài, nhỏ và nhỏ dần từ cổ rễ đến chóp rễ, với đường kính khoảng từ 2 đến 5 mm và chiều dài khoảng 20 cm. Bề mặt bên ngoài thường có màu nâu nhạt, nhẵn hoặc có vết sần từ rễ con.
Lá của cây thường mọc đối, có đầu nhọn, có kích thước khoảng từ 2 đến 4 cm bề ngang và từ 5 đến 12 cm chiều dài. Lá có hình dạng trứng, mọc đối, với mép lượn sóng và có cuống nhỏ.
Hoa của cây mọc thành cụm, với chiều dài tổng cả chùm bông khoảng từ 20 đến 30 cm. Hoa nhỏ, đều, lưỡng tính, có 5 mẫu hoa, không có cánh hoa, chỉ có 1 lá bắc và 2 lá bắc con. Lá bắc thường có lông dài màu trắng, và có một gân dọc nổi rõ ở giữa. Bông hoa có thể phát triển từ kẽ lá hoặc ngay đầu cành. Lá đài có hình dạng bầu dục thuôn nhọn, không đều, và thường tách rời. Quả của cây có dạng nang, có chiều dài từ 2 đến 3 mm, màu nâu, và có thành mỏng dính vào hạt. Lá bắc có hình dạng nhọn giống gai, dễ bám vào các vật khác như quần áo. Hạt của cây có hình dạng trứng nhỏ và dài, với độ dày khoảng 1 mm.
Tính đến nay, cây cỏ xước không chỉ là một loại cỏ hoang dã mà còn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong y học dân gian với các tính chất chữa bệnh đa dạng.
Phân bố, thu hái, chế biến 
Cỏ xước là loại cây phổ biến ở các vùng nhiệt đới trên thế giới, thường được tìm thấy ở các nước như Lào, Campuchia, Thái Lan, và cả Việt Nam. Ở Việt Nam, cây cỏ xước thường phân bố rải rác ở các tỉnh đồng bằng, trung du, thường xuất hiện ở ven đường, bờ sông, bãi cỏ, bờ bụi, và quanh vườn nhà.
Cỏ xước là loại cây ưa ẩm, ưa sáng, thích nghi với đất ẩm và nhiều mùn. Thường mọc ở những nơi có đất ẩm ven đường, quanh vườn và bãi hoang. Cây thường mọc từ hạt vào cuối mùa xuân và sinh trưởng mạnh mẽ vào mùa hè. 
Quả của cây có lá bắc giúp tán xạ bởi gió, khiến chúng lan tỏa khắp nơi. Hoa của cây thường có móc, dễ dính vào quần áo của những người làm vườn hoặc đi đường.
Thu hoạch cỏ xước có thể thực hiện quanh năm. Cả cây được thu hoạch về sau đó được rửa sạch và tách riêng phần rễ, thân, lá, sau đó cắt mỏng và phơi hoặc sấy khô.
Trong trường hợp chỉ cần thu hoạch rễ, thì vụ thu hoạch chủ yếu diễn ra vào mùa đông. Lúc này, thân và lá của cây đã héo khô và rễ đã phình to. Rễ cây được đào lên và cắt bỏ những rễ nhỏ. Sau đó, rễ được phơi cho đến khi vỏ ngoài nhăn lại, sau đó được xử lý bằng cách hữu cơ với lưu huỳnh và cuối cùng, cắt bỏ phần đầu nhọn của rễ, thái lát mỏng và phơi khô. Liều dùng & cách dùng
Cỏ xước có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào mục đích và loại thuốc cụ thể. Thường thì, thuốc có thể được sử dụng dưới dạng thuốc hoặc dưới dạng tươi để bôi ngoài da hoặc ngâm trong rượu. Đặc biệt, cỏ xước được coi là một loại thuốc thảo dược không độc hại.
Về liều lượng sử dụng:
• Dạng đắp ngoài da: Không có liều lượng cụ thể.
• Dạng thuốc sắc: Liều lượng thường dao động từ 12 đến 40 gram.
Đối với dạng đắp ngoài da, không cần phải quan tâm đến liều lượng cụ thể, tuy nhiên, việc sử dụng phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Đối với dạng thuốc sắc, liều lượng thường được điều chỉnh tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và đặc điểm của mỗi bệnh nhân.
Bài thuốc kinh nghiệm hỗ trợ bệnh xương khớp
Bệnh thấp khớp là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến mà nhiều người gặp phải. Để hỗ trợ điều trị bệnh thấp khớp, các bài thuốc kinh nghiệm dưới đây có thể được áp dụng như một phương pháp hỗ trợ hiệu quả.
Bài thuốc số 1:
- Rễ cỏ tranh 40g
- Hà thủ ô 28g
- Thổ phục linh 20g
- Cỏ nhọ nồi 16g
- Ngải cứu 12g
- Thương nhĩ tử 12g
Cách chế biến và sử dụng: Tất cả các thành phần trên được sắc đặc và uống ngày 1 tháng, liên tục uống trong 7 - 10 ngày.
Bài thuốc số 2:
- Cỏ xước
- Thân vòi voi
- Kim ngân hoa
- Địa linh phục sinh
- Hy thiêm
- Ké đầu ngựa
- Bản cáo thiên niên kỷ
- Cây xấu hổ
- Cây đau xương
- Cây gai
Cách chế biến và sử dụng: Các thành phần trên được chế biến thành rượu cao cấp và rượu thuốc. Bài thuốc số 3:
- Rễ cỏ tranh 16g
- Thanh bì 12g
- Thương truật 12g
Cách chế biến và sử dụng: Các thành phần trên được làm thành viên nang, mỗi ngày chia làm 2 lần uống.
Ngoài ra, bài thuốc cũng có thể hỗ trợ điều trị kinh nguyệt không đều và huyết ứ. Đối với trường hợp này, có thể sử dụng bài thuốc sau đây:
- Rễ đinh lăng 20g
- Bối mẫu 16g
- Ích mẫu 16g
- Nghệ xanh 16g
- Xích thược 12g
Cách chế biến và sử dụng: Tất cả các thành phần trên được sắc uống ngày 1 tháng.
Ngoài ra, bài thuốc cũng có thể hỗ trợ điều trị sỏi niệu quản. Đối với trường hợp này, có thể sử dụng bài thuốc sau đây:
- Rễ cỏ tranh 12g
- Cỏ nhọ nồi 50g
- Hoa Anh thảo 30g
- Lá dứa 30g
- Thảo quyết minh 30g
Cách chế biến và sử dụng: Tất cả các thành phần trên được chế biến thành đồ uống màu.
Ngoài việc sử dụng các bài thuốc trên dưới dạng thuốc sắc, rễ cỏ tranh cũng có thể được sử dụng để ngâm rượu. Ngâm rượu từ rễ cỏ tranh cũng có thể được áp dụng để chữa đau nhức xương khớp. Quy trình ngâm rượu này có thể được thực hiện bằng cách ngâm 1kg củ khô với khoảng 5l rượu và ngâm trong 1 tháng.
Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, người bệnh nên tìm kiếm ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.

Những lưu ý cần tuân thủ khi sử dụng cỏ xước: • Tránh sử dụng nếu bạn có mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào trong thuốc. • Phụ nữ mang thai, đang cho con bú và trẻ em nên thận trọng khi sử dụng cỏ xước và nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. • Người bị các vấn đề về dạ dày và đường ruột có thể gặp phải các tác dụng phụ như đau bụng, buồn nôn, hoặc tiêu chảy khi sử dụng cỏ xước. Do đó, không phù hợp cho những người có các vấn đề này.