Cảnh báo ngủ ngáy ở trẻ em

Xin chào chị Hường,
Đối với trẻ nhỏ, giấc ngủ đóng một vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển về cả trí não và thể chất. Tuy việc trẻ ngáy khi ngủ ở trẻ không phải là hiện tượng phổ biến và cũng không phải mọi trường hợp đều đáng lo ngại, nhưng có một số trường hợp mà cha mẹ không nên xem nhẹ. Điều này là dấu hiệu cho thấy có thể tồn tại những vấn đề nghiêm trọng liên quan đến sức khỏe của trẻ.
Ngủ ngáy là tình trạng phát ra tiếng ồn từ cổ họng khi ngủ. Tiếng ngáy thường xảy ra khi đường thở bị tắc nghẽn, khiến không khí phải đi qua một đường hẹp hơn.
Có hai loại ngủ ngáy chính:
• Ngủ ngáy đơn thuần: Đây là loại ngủ ngáy phổ biến nhất. Ngủ ngáy đơn thuần thường không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nào. Đây là khi người ngáy trong một thời gian dài và không phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài.
• Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSAS): Đây là loại ngủ ngáy nghiêm trọng hơn. OSAS xảy ra khi đường thở bị tắc nghẽn hoàn toàn trong một thời gian ngắn, khiến não bộ bị thiếu oxy. OSAS có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như cao huyết áp, bệnh tim và đột quỵ.
Nguyên nhân gây ra ngủ ngáy ở trẻ
Ngủ ngáy ở trẻ có thể xuất hiện vì nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
1. Kích thước amidan và amidan họng: Amidan là một mô mềm nằm ở cuối của họng và có thể là một nguyên nhân gây ngủ ngáy. Nếu amidan của trẻ lớn hoặc phình to, nó có thể làm cản trở dòng không khí và gây ngủ ngáy.
>>> Hướng dẫn theo dõi sức khỏe sau khi cắt amidan
2. Cấu trúc hàm và răng: Nếu trẻ có cấu trúc hàm hoặc răng không bình thường, chẳng hạn như hàm dưới nhô ra trước quá nhiều, điều này có thể gây ra sự cản trở trong dòng không khí và dẫn đến ngủ ngáy.
3. Suy dinh dưỡng: Trẻ bị suy dinh dưỡng có thể có mô mỡ dư thừa ở vùng cổ và họng, làm giảm diện tích cho dòng không khí đi qua. 
4. Tiểu đường: Trẻ mắc tiểu đường có thể có nguy cơ cao hơn. Sự thay đổi đột ngột về trọng lượng cơ thể và mô mỡ cổ và họng có thể góp phần gây ngủ ngáy.
5. Dị tật cơ học: Một số trẻ có các dị tật cơ học ở họng hoặc khí quản có thể gây ra tình trạng này.
6. Tắc nghẽn đường thở: Bất kỳ tắc nghẽn nào trong đường thở của trẻ, chẳng hạn như viêm amidan, polyp mũi, hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên, có thể gây ra ngủ ngáy.
7. Dị ứng và viêm nhiễm: Dị ứng hoặc viêm nhiễm trong đường hô hấp cũng khiến trẻ bị ngủ ngáy,
8. Các yếu tố di truyền: Ngủ ngáy có thể được di truyền, nghĩa là nếu các thành viên trong gia đình của trẻ mắc ngủ ngáy, thì trẻ cũng có khả năng mắc ngủ ngáy. Ngủ ngáy - Khi có thể xem là bình thường:
Chứng ngủ ngáy ở trẻ em có thể xuất hiện chỉ thỉnh thoảng và kèm theo tiếng thở khò khè, nghẹt mũi hoặc trẻ thở bằng miệng. Trong trường hợp này, cha mẹ có thể coi đây là một hiện tượng tạm thời và không cần quá lo lắng. Hiện tượng này thường tự giảm sau một thời gian hoặc khi tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp của trẻ được cải thiện.
Ngủ ngáy - Khi cần quan tâm đặc biệt:
Nếu trẻ ngủ ngáy với âm thanh quá lớn, kéo dài hơn 3 ngày/tuần hoặc có hiện tượng tạm ngưng thở trong khi ngủ, đây chính là biểu hiệu của 1 bệnh lý. Đặc biệt, nếu trẻ phải thở gấp hoặc gắng sức để thở, có thể trẻ bị rối loạn hơi thở khi ngủ, một vấn đề cần phải được bác sĩ chuyên khoa điều trị.
Ngủ ngáy dù cho lí do nào, cũng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nguyên nhân của hiện tượng ngủ ngáy thường liên quan đến việc các phần mềm và niêm mạc trong cuống họng trở nên phì đại và gây nghẽn khí quản và phổi khi trẻ ngủ.
Điều này có thể dẫn đến thiếu dưỡng khí cho não. Cánh não nhận diện điều này và phát ra tín hiệu để mở rộng cuống họng và khí quản, khôi phục quá trình hô hấp bình thường. Tuy nhiên, nếu các rối loạn này diễn ra thường xuyên, chúng có thể gây ngưng thở khi trẻ ngủ, làm gián đoạn giấc ngủ sâu và gây mệt mỏi, suy giảm hiệu suất học tập và tập trung trong ban ngày. Có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ.
Hơn nữa, ngủ ngáy ở trẻ em có thể gây ra những nguy cơ sức khỏe nguy hiểm, bao gồm như nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, và nguy cơ ngưng thở khi ngủ kéo dài, có thể gây tử vong. Ngoài ra còn có thể kể đến 1 số tác động như:
• Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của trẻ, gây buồn ngủ ban ngày và khó tập trung, ảnh hưởng đến học tập và phát triển trí tuệ.
• Có thể gây chứng đái đêm do rối loạn thở khi ngủ kích thích quá mức sản xuất nước tiểu ban đêm.
• Gây suy giảm sản xuất hormone tăng trưởng, dẫn đến phát triển kém.
• Dẫn đến trẻ ít tham gia hoạt động thể chất do cảm thấy mệt mỏi.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh phổi, tim mạch, và tăng huyết áp.
Một số cách cải thiện tình trạng ngáy ngủ ở trẻ
1. Thay đổi tư thế ngủ của trẻ: Đảm bảo trẻ ngủ ở tư thế nghiêng hơn, ví dụ như đặt một gối dưới đầu của trẻ. Điều này có thể giúp trẻ duy trì đường hô hấp mở rộng hơn.
2. Giảm cân (đối với trẻ béo phì): Nếu trẻ béo phì, giảm cân có thể là một giải pháp hiệu quả. Béo phì có thể là một nguyên nhân gây ngủ ngáy.
3. Không để trẻ nằm ngửa: Lựa chọn tư thế nằm ngửa cho trẻ có thể gây ngủ ngáy hơn. Thay vào đó, nên đặt trẻ nằm nghiêng hoặc nằm sấp.
4. Tránh sử dụng gối cao cho trẻ: Sử dụng gối cao cho trẻ có thể tạo áp lực lên cổ họng và làm tắc nghẽn đường hô hấp. Chọn gối thấp và mềm hơn. 5. Giữ cho trẻ ở trong môi trường ngủ thoải mái và mát mẻ: Nhiệt độ quá nóng hoặc quá hanh khô có thể làm khô niêm mạc đường hô hấp, làm gia tăng khả năng ngủ ngáy.
6. Tránh sử dụng thuốc ngủ: Không nên sử dụng các loại thuốc ngủ cho trẻ mà không có hướng dẫn từ bác sĩ.
7. Sử dụng máy tạo ẩm: Sử dụng máy tạo ẩm có thể làm giảm tình trạng khô niêm mạc, giúp trẻ dễ dàng thở hơn.
Trẻ thường xuyên ngủ ngáy cần được thăm khám bởi bác sĩ để xác định nguyên nhân và áp dụng điều trị hiệu quả.
Cha mẹ cần chú ý khi thấy con mình ngủ ngáy và kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi, suy giảm hiệu suất hoặc ngưng thở khi ngủ. Nếu gặp các dấu hiệu này, nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, xác định nguyên nhân và có kế hoạch điều trị phù hợp.
Songkhoe360 xin thông tin đến bạn.