Nguy cơ khó lường khi “lụy” thực phẩm chế biến sẵn
2024-01-05T08:44:00+07:00 2024-01-05T08:44:00+07:00 https://songkhoe360.vn/dinh-duong-cham-soc-suc-khoe/nguy-co-kho-luong-khi-luy-thuc-pham-che-bien-san-3136.html https://songkhoe360.vn/uploads/news/2024_01/nguy-co-kho-luong-khi-luy-thuc-pham-che-bien-san-4.jpg
Sống khỏe 360 - Kênh thông tin tư vấn sức khỏe cộng đồng
https://songkhoe360.vn/uploads/final.png
05/01/2024 08:44 | Chăm sóc sức khoẻ
-
Thừa cân béo phì, tiểu đường type 2, bệnh tim mạch, ung thư, và rất nhiều chứng bệnh khác là hậu quả của một chế độ ăn quá lạm dụng những thực phẩm đã qua chế biến.
Hiện nay trên các phương tiện truyền thông rất phổ biến cụm từ “thực phẩm chế biến sẵn”. Đây là cụm từ để nói đến những thực phẩm như bánh kẹo, nước ngọt, mì ăn liền, xúc xích, dăm bông, thịt xông khói đóng gói, đồ hộp… - những thực phẩm đã được xử lý qua rất nhiều công đoạn khác nhau, được thêm vào nhiều hoá chất nhân tạo nhằm có được hương vị hấp dẫn và bảo quản lâu dài theo thời gian.
Nhiều nghiên cứu cho thấy có khoảng 25-60% năng lượng tiêu thụ hằng ngày đến từ những thực phẩm đã chế biến sẵn. Sở dĩ thực phẩm này được ưa dùng là vì nó khá dễ ăn với đại đa số mọi người, quy trình chế biến cho đến khi có thể thưởng thức được cũng không mất nhiều thời gian - rất phù hợp với cuộc sống bận rộn hiện nay. 1. Tại sao thực phẩm chế biến sẵn có nhiều tác hại như vậy?
Càng chế biến nhiều, các chất dinh dưỡng càng mất đi nhiều. Thay thế vào đó là những hợp chất nhân tạo để giúp mùi hương hấp dẫn, hương vị thơm ngon hơn, và bảo quản được lâu hơn - phù hợp với mục đích bán hàng của các nhà sản xuất.
• Đường hóa học:
Là một trong những phụ gia được thêm vào nhiều nhất trong các loại đồ ăn nhanh. Gần như không hề có chút giá trị dinh dưỡng nào đối với cơ thể, nhưng lại quá nhiều năng lượng so với nhu cầu của cơ thể.
Lượng năng lượng thừa này sẽ được chuyển hóa thành mỡ, làm tăng nguy cơ mất kiểm soát cân nặng, dẫn đến thừa cân béo phì. • Muối:
Không chỉ giúp bảo quản 1 phần nào đó, muối còn giúp thực phẩm dễ ăn hơn, nên không ngạc nhiên khi thực phẩm chế biến sẵn chứa rất nhiều muối.
Quá nhiều muối nạp vào sẽ khiến lượng dịch trong lòng mạch tăng cao, làm tăng áp lực lên hệ tuần hoàn, thận… Từ đó dễ gây ra các bệnh lý tăng huyết áp, suy thận…
• Chất béo bão hòa:
Quá trình chiên rán sẽ làm xuất hiện chất béo bão hoà trong thực phẩm. Đây là chất không tốt cho cơ thể, khi mà làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, tiểu đường type 2, rối loạn mỡ máu…
Nguyên nhân là do nó làm giảm lượng cholesterol tốt (HDL), nhưng làm tăng lượng cholesterol xấu (LDL) gây xơ vữa thành mạch.
• Chất phụ gia nhân tạo:
Là những chất với tên dài, rất khó đọc mà bạn có thể tìm thấy sau nhãn dán của các loại thực phẩm chế sẵn. Chất phụ gia nhân tạo bao gồm chất bảo quản, chất tạo kết cấu, hương liệu, màu nhân tạo…
Trong đó có không ít chất được chứng minh là gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là trong những thực phẩm không rõ nguồn gốc. • Ít chất dinh dưỡng khác:
Có thể kể đến như chất xơ giúp đường tiêu hoá mạnh khoẻ, sẽ mất đi dần theo quá trình chế biến. Hay những vitamin, chất chống oxy hoá có trong hoa quả, bị sấy và các hoạt động khác phá huỷ.
2. Những nghiên cứu về tác hại của thực phẩm chế biến sẵn
Một nghiên cứu kéo dài trong 5 năm với sự tham gia của hơn 100.000 người đã chỉ ra những ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng khi sử dụng quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn.
Cứ mỗi 10% lượng thực phẩm chế biến được tiêu thụ nhiều hơn mức khuyến cáo, sẽ làm tăng 10% nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch (mạch vành, mạch máu não…), và 12% nguy cơ mắc ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hoá.
Một gói mì ăn liền có khoảng 4 đến 5g muối, con số này ở 100g xúc xích là khoảng 2 đến 3g. Đây quả thực là một con số đáng báo động khi lượng muối tiêu thụ hằng ngày được khuyến cáo chỉ là 5g mỗi ngày cho một người trưởng thành. Và theo các nghiên cứu của Bộ Y tế, lượng muối mà một người Việt Nam tiêu thụ gấp khoảng 2 đến 3 lần khuyến cáo trên, trung bình ở mức 9,4g muối mỗi ngày.
Với những tác hại mà thực phẩm chế biến sẵn gây nên, mỗi người nên ý thức về việc hạn chế sử dụng. Có nhiều cách để bạn hạn chế được việc sử dụng những thực phẩm này, như đọc nhãn dán trên thực phẩm - nhãn càng dài tức là thực phẩm đã được tinh chế càng kỹ. Lựa chọn mua các loại nguyên liệu và nấu tại nhà thay vì các sản phẩm làm sẵn, ví dụ như chọn mua thịt thay vì xúc xích, dăm bông, thịt xông khói… Loại bỏ các đồ ăn nhanh, chế biến sẵn dần dần từng chút một sẽ giúp bạn xây dựng được chế độ ăn uống lành mạnh một cách bền vững hơn.
Nhiều nghiên cứu cho thấy có khoảng 25-60% năng lượng tiêu thụ hằng ngày đến từ những thực phẩm đã chế biến sẵn. Sở dĩ thực phẩm này được ưa dùng là vì nó khá dễ ăn với đại đa số mọi người, quy trình chế biến cho đến khi có thể thưởng thức được cũng không mất nhiều thời gian - rất phù hợp với cuộc sống bận rộn hiện nay. 1. Tại sao thực phẩm chế biến sẵn có nhiều tác hại như vậy?
Càng chế biến nhiều, các chất dinh dưỡng càng mất đi nhiều. Thay thế vào đó là những hợp chất nhân tạo để giúp mùi hương hấp dẫn, hương vị thơm ngon hơn, và bảo quản được lâu hơn - phù hợp với mục đích bán hàng của các nhà sản xuất.
• Đường hóa học:
Là một trong những phụ gia được thêm vào nhiều nhất trong các loại đồ ăn nhanh. Gần như không hề có chút giá trị dinh dưỡng nào đối với cơ thể, nhưng lại quá nhiều năng lượng so với nhu cầu của cơ thể.
Lượng năng lượng thừa này sẽ được chuyển hóa thành mỡ, làm tăng nguy cơ mất kiểm soát cân nặng, dẫn đến thừa cân béo phì. • Muối:
Không chỉ giúp bảo quản 1 phần nào đó, muối còn giúp thực phẩm dễ ăn hơn, nên không ngạc nhiên khi thực phẩm chế biến sẵn chứa rất nhiều muối.
Quá nhiều muối nạp vào sẽ khiến lượng dịch trong lòng mạch tăng cao, làm tăng áp lực lên hệ tuần hoàn, thận… Từ đó dễ gây ra các bệnh lý tăng huyết áp, suy thận…
• Chất béo bão hòa:
Quá trình chiên rán sẽ làm xuất hiện chất béo bão hoà trong thực phẩm. Đây là chất không tốt cho cơ thể, khi mà làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, tiểu đường type 2, rối loạn mỡ máu…
Nguyên nhân là do nó làm giảm lượng cholesterol tốt (HDL), nhưng làm tăng lượng cholesterol xấu (LDL) gây xơ vữa thành mạch.
• Chất phụ gia nhân tạo:
Là những chất với tên dài, rất khó đọc mà bạn có thể tìm thấy sau nhãn dán của các loại thực phẩm chế sẵn. Chất phụ gia nhân tạo bao gồm chất bảo quản, chất tạo kết cấu, hương liệu, màu nhân tạo…
Trong đó có không ít chất được chứng minh là gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là trong những thực phẩm không rõ nguồn gốc. • Ít chất dinh dưỡng khác:
Có thể kể đến như chất xơ giúp đường tiêu hoá mạnh khoẻ, sẽ mất đi dần theo quá trình chế biến. Hay những vitamin, chất chống oxy hoá có trong hoa quả, bị sấy và các hoạt động khác phá huỷ.
2. Những nghiên cứu về tác hại của thực phẩm chế biến sẵn
Một nghiên cứu kéo dài trong 5 năm với sự tham gia của hơn 100.000 người đã chỉ ra những ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng khi sử dụng quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn.
Cứ mỗi 10% lượng thực phẩm chế biến được tiêu thụ nhiều hơn mức khuyến cáo, sẽ làm tăng 10% nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch (mạch vành, mạch máu não…), và 12% nguy cơ mắc ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hoá.
Một gói mì ăn liền có khoảng 4 đến 5g muối, con số này ở 100g xúc xích là khoảng 2 đến 3g. Đây quả thực là một con số đáng báo động khi lượng muối tiêu thụ hằng ngày được khuyến cáo chỉ là 5g mỗi ngày cho một người trưởng thành. Và theo các nghiên cứu của Bộ Y tế, lượng muối mà một người Việt Nam tiêu thụ gấp khoảng 2 đến 3 lần khuyến cáo trên, trung bình ở mức 9,4g muối mỗi ngày.
Với những tác hại mà thực phẩm chế biến sẵn gây nên, mỗi người nên ý thức về việc hạn chế sử dụng. Có nhiều cách để bạn hạn chế được việc sử dụng những thực phẩm này, như đọc nhãn dán trên thực phẩm - nhãn càng dài tức là thực phẩm đã được tinh chế càng kỹ. Lựa chọn mua các loại nguyên liệu và nấu tại nhà thay vì các sản phẩm làm sẵn, ví dụ như chọn mua thịt thay vì xúc xích, dăm bông, thịt xông khói… Loại bỏ các đồ ăn nhanh, chế biến sẵn dần dần từng chút một sẽ giúp bạn xây dựng được chế độ ăn uống lành mạnh một cách bền vững hơn.
Ý kiến bạn đọc
Tổng hợp các bài viết
Cập nhật liên tục, nhanh chóng