Chảo chống dính có gây hại như lời đồn?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về công dụng và những lo ngại liên quan đến lớp phủ chống dính, đặc biệt là Teflon - một trong những loại phủ chống dính phổ biến nhất hiện nay.
Teflon, hay còn được gọi là polytetrafluoroethylene (PTFE), là một loại hợp chất tổng hợp không thấm nước và có khả năng giảm ma sát. Đây là lý do vì sao Teflon được sử dụng rộng rãi trong việc tạo lớp phủ chống dính trên bề mặt của nồi, chảo và các sản phẩm gia dụng khác. Tuy nhiên, từ những năm 1940 khi Teflon xuất hiện, đã có những lo ngại về tác động của chất này đối với sức khỏe con người.
Một trong những lo ngại lớn nhất về việc sử dụng sản phẩm phủ Teflon là nguy cơ gây ra các vấn đề về sức khỏe, đặc biệt là ung thư. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi sản phẩm chứa Teflon bị phá vỡ hoặc bị nhiệt độ cao, có thể phát sinh các hợp chất độc hại và gây ra nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Điều này đã khiến nhiều người lo ngại và đặt ra câu hỏi liệu việc sử dụng sản phẩm chứa Teflon có an toàn hay không.
Ngoài ra, cũng có những lo ngại về tác động của Teflon đối với môi trường khi sản phẩm chứa chất này bị loang ra và xả thải. Các hợp chất trong Teflon có thể gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sinh vật sống trong tự nhiên.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng không phải tất cả các sản phẩm chống dính đều chứa Teflon. Hiện nay, đã có những loại phủ chống dính tự nhiên hoặc không chứa các hợp chất độc hại, nhằm giảm thiểu các lo ngại về an toàn và môi trường. Tác động của lớp phủ chống dính trên chảo và xoong đối với sức khỏe con người luôn là một vấn đề được quan tâm. Nhiều người lo ngại rằng việc sử dụng các sản phẩm có chứa chất phủ Teflon có thể gây ra nguy cơ ung thư và các vấn đề về sức khỏe khác. Để có cái nhìn toàn diện về vấn đề này, chúng ta cần phải hiểu rõ hơn về thành phần và tác động của chất phủ Teflon.
Teflon, hay còn gọi là polytetrafluoroethylene (PTFE), là một loại hợp chất tổng hợp không thấm nước và có khả năng giảm ma sát. Đây là lý do vì sao Teflon được sử dụng rộng rãi như một lớp chống dính trên bề mặt của nhiều sản phẩm, từ đồ nấu ăn cho đến các sản phẩm công nghiệp và dược phẩm. Việc sử dụng Teflon cũng đồng nghĩa với việc tiếp xúc với hợp chất hóa học có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi chất phủ Teflon bị phân hủy ở nhiệt độ cao, nó có thể tạo ra các hợp chất gây hại cho sức khỏe. Cụ thể, khi nhiệt độ vượt quá 260 độ C, Teflon có thể phát ra các khí độc hại gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp và gây ra triệu chứng giống như cảm giác nguyên liệu. Đặc biệt, khi phủ Teflon bị trầy xước, các hợp chất này còn có thể bị giải phóng ra môi trường và tiếp xúc với thức ăn.
Tuy nhiên, việc kết luận rằng việc sử dụng chảo và xoong chống dính có chứa chất phủ Teflon sẽ gây ra nguy cơ ung thư là không hoàn toàn chính xác. Hiện nay, còn thiếu đi những nghiên cứu lớn và chi tiết để có thể kết luận chắc chắn về mối liên hệ giữa việc sử dụng sản phẩm chứa Teflon và nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến hệ thống hô hấp và sức khỏe nói chung.
Chúng ta cần phải hiểu rõ rằng từ năm 2013 trở đi, tất cả các sản phẩm mang nhãn hiệu Teflon đều không chứa PFOA nữa. Do đó, mối liên hệ giữa Teflon và nguy cơ gây ung thư hoàn toàn không có căn cứ. Tuy nhiên, việc quan tâm đến PFOA vẫn là cực kỳ quan trọng vì những tác động tiêu cực của chất này đối với môi trường và sức khỏe con người.
Trong quá trình sản xuất lớp chống dính Teflon, PFOA có thể gây ô nhiễm vào đất, nước và không khí. Điều này có thể dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường và nguy cơ tiếp xúc với PFOA qua thức ăn, nước uống và không khí. Mặt khác, PFOA cũng có thể tồn tại trong cơ thể con người trong thời gian dài và gây ra những tác động không mong muốn.
Nguy cơ tiếp xúc với PFOA không chỉ đến từ việc sử dụng các dụng cụ nấu ăn chứa lớp chống dính Teflon mà còn từ việc tiếp xúc với khói sản sinh từ việc sử dụng các dụng cụ này ở nhiệt độ quá cao trong thời gian dài. Người tiêu dùng tiếp xúc lâu với khói này có thể xuất hiện các triệu chứng giống cúm như nhức đầu, ớn lạnh và sốt. 
Tuy nhiên, tình trạng này thường là lành tính và các triệu chứng có xu hướng biến mất trong vòng 12-48 giờ sau khi tiếp xúc với khói. Tuy nhiên, người đã mắc bệnh tim mạch hoặc hô hấp từ trước có thể gặp phải những tác động nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng chất PFAS (không được sử dụng chế tạo Teflon từ năm 2013) có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Các vấn đề này bao gồm tăng mức cholesterol máu, giảm hiệu quả vắc xin ở trẻ em, thay đổi men gan, tăng nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp hoặc tiền sản giật ở phụ nữ đang mang thai và nhẹ cân ở trẻ sơ sinh.
Do đó, việc quan tâm và hiểu rõ về nguy cơ tiếp xúc với các chất gây ung thư trong dụng cụ nấu ăn là vô cùng quan trọng. Cần phải có sự thông tin rõ ràng và kỹ thuật để người tiêu dùng có thể tự bảo vệ sức khỏe của mình và của gia đình. Đồng thời, việc nghiên cứu và phát triển các công nghệ sản xuất an toàn và không gây hại cho sức khỏe con người cũng là một yếu tố then chốt trong ngành công nghiệp sản xuất dụng cụ nấu ăn.
Tránh bong tróc hạt vi nhựa để đảm bảo an toàn
Những nghiên cứu gần đây từ Đại học Newcastle và Đại học Flinders, Úc, đã đưa ra những kết quả đáng báo động về việc sử dụng các dụng cụ nấu nướng chứa chất chống dính và tác động của chúng đối với sức khỏe con người và môi trường. Theo như công bố trên tạp chí The Total Environment, việc sử dụng các chiếc chảo chống dính có các vết trầy xước nhỏ có thể dẫn đến phát tán hàng ngàn hạt nhựa vào thực phẩm trong quá trình nấu ăn. Kết quả nghiên cứu cho thấy chỉ cần một vết xước nhỏ trên chảo chống dính có thể giải phóng khoảng 9.100 hạt nhựa, trong khi kích thước lớn hơn sẽ có khả năng giải phóng tới 2,3 triệu hạt vi nhựa, nhựa nano và có thể xâm nhập vào thực phẩm. 
Theo báo cáo của tổ chức phi lợi nhuận Ecology Center, 79% chảo nấu chống dính và 20% chảo nướng chống dính được phủ PTFE, một loại hợp chất chống dính gây ra lo ngại về tác động tiêu cực đối với sức khỏe con người và môi trường. 
Theo giáo sư Youhong Tang từ Đại học Flinders, việc nghiên cứu này nhấn mạnh sự cần thiết phải hiểu rõ hơn về mối đe dọa của các mảnh vụn nhựa PTFE trong quá trình nấu nướng hàng ngày và đưa ra lời khuyên cần phải cẩn thận trong việc lựa chọn và sử dụng các dụng cụ nấu ăn để tránh thực phẩm bị nhiễm hạt nhựa.
Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm hạt nhựa vào thực phẩm và môi trường, các gia đình nên tuân thủ những biện pháp sau:
1. Sử dụng dụng cụ nấu nướng mềm, không sắc nhọn để không làm trầy xước bề mặt trong quá trình nấu nướng.
2. Tránh sử dụng các loại dụng cụ như thìa đũa inox khi nấu, chiên xào bằng chảo chống dính, và tuyệt đối không sử dụng búi cọ nồi có các sợi kim loại để rửa chảo.
3. Thay mới các dụng cụ nấu ăn nếu phát hiện bất kỳ vết trầy xước nào.
Những biện pháp trên giúp giảm thiểu nguy cơ tiếp xúc với hạt nhựa từ các dụng cụ nấu ăn và đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và môi trường.
Dưới đây là một số mẹo sử dụng dụng cụ nấu ăn Teflon an toàn mà bạn nên biết để bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình:
1. Thay thế dụng cụ nấu Teflon bị hỏng hoặc bị mòn
Khi lớp chống dính Teflon bị tróc, hỏng hoặc mòn, bạn nên ngay lập tức thay thế chúng để tránh việc chất liệu Teflon bị truyền vào thức ăn khi nấu.
2. Làm nóng trước với lửa nhỏ đến trung bình
Khi sử dụng chảo hoặc nồi chống dính Teflon, hãy làm nóng chúng trước với lửa nhỏ đến trung bình để đảm bảo lớp chống dính không bị hư hại do nhiệt độ quá cao. 3. Đừng để chảo hoặc nồi chống dính không có thức ăn trên bếp đang nóng
Việc để chảo hoặc nồi chống dính trên bếp đang nóng mà không có thức ăn có thể gây hư hại cho lớp chống dính Teflon và tạo ra các chất độc hại khi tiếp xúc với thức ăn sau này.
4. Nấu ở nhiệt độ từ thấp đến trung bình
Mặc dù lớp chống dính Teflon có thể an toàn ở nhiệt độ lên đến 260°C, tốt nhất người dùng nên nấu ở nhiệt độ từ thấp đến trung bình để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
5. Sử dụng quạt thông gió hoặc mở cửa sổ khi nhiệt độ quá cao
Khi sử dụng nhiệt độ cao, hãy bật quạt thông gió hoặc mở cửa sổ để tăng cường quá trình thoát hơi và giảm nguy cơ tiếp xúc với các chất độc hại từ lớp chống dính Teflon.
6. Tránh các đồ dùng bằng kim loại cứng
Để bảo vệ lớp chống dính của chảo Teflon, tránh sử dụng các đồ dùng bằng kim loại cứng như dao, muỗng, đũa có thể làm xước bề mặt chảo.
7. Không sử dụng vật liệu tẩy rửa có tính ăn mòn
Khi vệ sinh chảo hoặc nồi chống dính Teflon, hãy tránh sử dụng vật liệu tẩy rửa có tính ăn mòn để không làm hỏng lớp chống dính và nguy cơ gây hại cho sức khỏe. 8. Tuân thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất
Dù sử dụng chảo, nồi chống dính hay bất kỳ dụng cụ nấu nướng nào khác, người dùng hãy luôn tuân thủ theo hướng dẫn của nhà sản xuất để sử dụng một cách an toàn nhất và bảo quản chúng sau mỗi lần sử dụng.
9. Thay thế các bằng dụng cụ nấu ăn Teflon mới hơn
Nếu sử dụng dụng cụ Teflon được sản xuất trước năm 2013 và lo lắng về sức khỏe, hãy thử thay thế chúng bằng các sản phẩm mới hơn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bạn và gia đình.
Như vậy, việc sử dụng dụng cụ nấu ăn Teflon an toàn là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của chúng ta. Hy vọng rằng những mẹo trên sẽ giúp bạn sử dụng chúng một cách hiệu quả và an toàn nhất.

Lớp phủ chống dính cũng có thể giải phóng các hóa chất độc hại vào không khí khi đạt đến nhiệt độ nhất định. Các nhà khoa học đã cho thấy khi đun nóng đến 260 độ C sẽ bắt đầu tạo ra khói, khi đạt đến 400 độ C sẽ bị phân hủy và sinh ra một số chất độc hại. Vì thế, trong nấu ăn hằng ngày ở hãy để dưới 200 độ C và tránh để chảo khô trên bếp. Tránh đun chất chua trong chảo chống dính vì thức ăn có tính axit sẽ dễ ăn mòn lớp kim loại. Nên thay mới chảo sau 2 năm sử dụng.