Các biểu hiện “vạch mặt” một người đang bị cao huyết áp

Tăng huyết áp (THA) là một bệnh lý mạn tính phổ biến trên toàn thế giới, đặc biệt là ở nhóm người trưởng thành và người cao tuổi. THA xảy ra khi áp lực máu lên thành động mạch cao hơn so với mức bình thường, gây ra áp lực quá mức đối với hệ tuần hoàn. 
Theo hướng dẫn điều trị tăng huyết áp của ngành Y tế, tăng huyết áp được định nghĩa là khi huyết áp tâm thu lớn hơn 140 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương lớn hơn hoặc bằng 90 mmHg. Đây là mức độ mà các chuyên gia y tế coi là nguy hiểm và cần được can thiệp kịp thời để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.
Mặc dù tăng huyết áp là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng nó thường không gây ra bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào. Điều này khiến cho việc nhận biết và điều trị tăng huyết áp trở nên khó khăn. Trong thực tế, tăng huyết áp thường được gọi là "kẻ giết người thầm lặng" do khả năng gây ra các biến chứng nguy hiểm mà không có dấu hiệu rõ ràng.
Có một số dấu hiệu cụ thể mà người bệnh cần chú ý khi huyết áp tăng cao. Đầu tiên là nhức đầu, đặc biệt là những cơn đau đầu kéo dài hoặc có cường độ mạnh. Chảy máu mũi cũng là một dấu hiệu đáng chú ý, đặc biệt khi chảy máu mũi xảy ra đột ngột và kéo dài. Vết máu trong mắt hoặc xuất huyết kết mạc cũng có thể là dấu hiệu của tăng huyết áp, do áp lực từ dòng máu gây ra sự tổn thương trong mạch máu. Ngoài ra, tê hoặc ngứa rã các chi cũng là một trong những dấu hiệu tăng huyết áp cần chú ý. Khi các chi bị tê hoặc ngứa mà không rõ nguyên nhân, người bệnh cần kiểm tra huyết áp để loại trừ khả năng tăng huyết áp gây ra vấn đề này. Buồn nôn và nôn cũng là một trong những triệu chứng phổ biến của tăng huyết áp, do áp lực từ dòng máu có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và gây ra các vấn đề này.
Ngoài ra, choáng và chóng mặt cũng có thể là dấu hiệu của tăng huyết áp, do áp lực từ dòng máu gây ra sự rối loạn trong hệ thần kinh gây ra các triệu chứng này. Cuối cùng, đau tim cũng là một trong những dấu hiệu quan trọng của tăng huyết áp, do áp lực từ dòng máu gây ra căng thẳng cho tim và gây ra đau nhức.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng huyết áp có thể tăng lên mà không có bất kỳ triệu chứng nào. Do đó, việc kiểm tra huyết áp định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh là rất quan trọng để phòng ngừa tình trạng này.
Những ai có nguy cơ bị huyết áp cao?
Để hiểu rõ hơn về bệnh tăng huyết áp và những nguy cơ tấn công, chúng ta cần tìm hiểu về những yếu tố ảnh hưởng đến bệnh này.
1. Tuổi:
Nguy cơ cao huyết áp tăng theo độ tuổi. Cho đến khoảng 64 tuổi, huyết áp cao phổ biến hơn ở nam giới. Phụ nữ có nhiều khả năng bị huyết áp cao sau tuổi 65. Điều này cho thấy rằng tuổi tác là một yếu tố quan trọng trong việc xác định nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp.
2. Tiền sử gia đình:
Có nhiều khả năng bị huyết áp cao nếu có cha mẹ hoặc anh chị em mắc bệnh này. Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp.
3. Béo phì hoặc thừa cân:
Cân nặng quá mức gây ra những thay đổi trong mạch máu, thận và các bộ phận khác của cơ thể. Những thay đổi này thường làm tăng huyết áp. Thừa cân hoặc béo phì cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và các yếu tố nguy cơ của bệnh, chẳng hạn như cholesterol cao. 4. Thiếu tập thể dục:
Không tập thể dục có thể gây tăng cân. Cân nặng tăng làm tăng nguy cơ cao huyết áp. Những người không hoạt động cũng có xu hướng có nhịp tim cao hơn.
5. Sử dụng thuốc lá truyền thống hoặc thuốc lá điện tử:
Hút thuốc lá ngay lập tức làm tăng huyết áp trong một thời gian ngắn. Hút thuốc lá cũng làm tổn thương thành mạch máu và đẩy nhanh quá trình xơ cứng động mạch.
6. Quá nhiều muối:
Quá nhiều muối trong cơ thể có thể khiến cơ thể giữ nước, làm tăng huyết áp.
7. Mức độ kali thấp:
Kali giúp cân bằng lượng muối trong tế bào của cơ thể. Sự cân bằng hợp lý của kali rất quan trọng để có sức khỏe tim mạch tốt. Mức kali thấp có thể là do chế độ ăn uống thiếu kali hoặc do một số tình trạng sức khỏe nhất định, bao gồm cả tình trạng mất nước.
8. Uống quá nhiều rượu:
Sử dụng rượu có liên quan đến việc tăng huyết áp, đặc biệt ở nam giới.
9. Căng thẳng:
Mức độ căng thẳng cao có thể dẫn đến tăng huyết áp tạm thời. Những thói quen liên quan đến căng thẳng như ăn nhiều hơn, sử dụng thuốc lá hoặc uống rượu có thể khiến huyết áp tăng thêm. 10. Một số bệnh mãn tính:
Bệnh thận, tiểu đường và ngưng thở khi ngủ là một số tình trạng có thể dẫn đến huyết áp cao.
11. Thai kỳ:
Đôi khi mang thai gây ra huyết áp cao.
Huyết áp cao thường gặp nhất ở người lớn. Tuy nhiên, ngày nay càng nhiều trẻ em bị huyết áp cao là do thói quen sinh hoạt như chế độ ăn uống không lành mạnh và thiếu tập thể dục.
Tăng huyết áp gây nên những biến chứng gì?
Tăng huyết áp có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là một số biến chứng thường gặp do tăng huyết áp:
1. Đau tim và đột quỵ:
Tăng huyết áp có thể gây xơ cứng và dày thành mạch (xơ vữa động mạch), dẫn đến nguy cơ đau tim và đột quỵ. Cơn đau tim xảy ra khi mạch máu cung cấp cho cơ tim bị hạn chế, trong khi đột quỵ xảy ra khi có sự rò rỉ hoặc vỡ mạch máu trong não.
2. Chứng phình động mạch:
Áp lực tăng cao trong mạch máu có thể làm cho thành mạch yếu đi và phình ra, gây ra chứng phình động mạch. Nếu một mạch máu phình ra bị vỡ, có thể gây ra xuất huyết nội tạng nghiêm trọng hoặc thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng.
3. Suy tim:
Để đối phó với áp lực cao trong mạch máu, tim phải làm việc hơn bình thường, dẫn đến phì đại thất trái. Khi cơ tim trở nên dày và cứng, khả năng bơm máu giảm, dẫn đến suy tim.
4. Suy thận:
Tăng huyết áp có thể gây thu hẹp động mạch thận, gây ra suy thận do thiếu máu. 5. Xuất huyết võng mạc:
Áp lực tăng cao trong mạch máu có thể gây ra xuất huyết võng mạc, gây suy giảm thị lực.
6. Hội chứng chuyển hoá:
Tăng huyết áp có thể gây ra các rối loạn chuyển hoá như tăng vòng eo, tăng triglycerides, giảm cholesterol HDL (cholesterol tốt) và tăng nồng độ insulin, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và đột quỵ.
7. Biến chứng não:
Tăng huyết áp có thể gây ra các vấn đề về tuần hoàn máu đến não, gây ra các biến chứng như đột quỵ, xuất huyết não, nhồi máu não và chứng mất trí nhớ.
Khi nào cần đi khám?
Theo khuyến nghị của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association), việc kiểm tra huyết áp nên bắt đầu từ khi đủ 18 tuổi. Từ đó, mỗi người nên đo huyết áp ít nhất hai năm một lần. 
Đối với những người ở độ tuổi từ 40 trở lên, hoặc những người ở độ tuổi từ 18 đến 39 có nguy cơ cao bị huyết áp cao, việc kiểm tra huyết áp nên được thực hiện mỗi năm một lần.
Có những trường hợp cụ thể khiến cho việc kiểm tra huyết áp cần được thực hiện thường xuyên hơn. Điều này có thể bao gồm những người có tiền sử gia đình về bệnh tim mạch, người béo phì, người có tình trạng căng thẳng tâm lý, người uống rượu, hoặc người có các bệnh lý liên quan đến huyết áp như tiểu đường. Trẻ em từ 3 tuổi trở lên cũng nên được đo huyết áp như một phần của cuộc kiểm tra sức khỏe hàng năm. Việc này giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến huyết áp ở trẻ em và tạo ra cơ hội can thiệp kịp thời để điều chỉnh chế độ sống và dinh dưỡng phù hợp.
Tăng huyết áp thường diễn ra một cách thầm lặng và ít có triệu chứng rõ ràng. Nhưng nếu không được kiểm soát kịp thời, tăng huyết áp có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ, tim mạch, hay suy thận. 
Trong trường hợp bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của tăng huyết áp như đau đầu, chóng mặt, hoặc mệt mỏi không rõ nguyên nhân, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra huyết áp. 
Nhớ rằng, việc kiểm tra huyết áp định kỳ không chỉ là để xác định tình trạng sức khỏe hiện tại mà còn để đưa ra các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời. Hãy chăm sóc sức khỏe của mình bằng cách theo dõi và kiểm tra huyết áp đúng cách theo khuyến nghị của các chuyên gia y tế.