Viêm Khớp: Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục

Việc hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm nguy cơ biến chứng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại viêm khớp, nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả.
1. Viêm khớp là gì?
Viêm khớp là thuật ngữ chỉ chung cho nhiều bệnh lý ảnh hưởng đến khớp, gây viêm, đau và hạn chế vận động. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm chất lượng cuộc sống, đặc biệt là ở người cao tuổi. Viêm khớp có thể tiến triển từ nhẹ đến nặng, thậm chí dẫn đến biến dạng khớp và tàn phế nếu không được điều trị đúng cách.
Các loại viêm khớp phổ biến
Viêm khớp dạng thấp: Là bệnh tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công nhầm vào màng hoạt dịch của khớp, gây viêm và tổn thương nghiêm trọng.
Thoái hóa khớp: Do sụn khớp bị mòn dần theo thời gian, khiến các đầu xương cọ xát vào nhau, gây đau và hạn chế vận động.
Viêm khớp nhiễm khuẩn: Do vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập vào khớp gây nhiễm trùng.
Gout: Hình thành do tích tụ axit uric trong khớp, tạo tinh thể sắc nhọn gây viêm, sưng đau dữ dội.
Triệu chứng thường gặp
Đau nhức khớp, nhất là khi vận động hoặc thay đổi thời tiết.
Cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau thời gian không hoạt động.
Sưng, đỏ, nóng tại khớp bị viêm.
Giảm phạm vi vận động của khớp.
Trong trường hợp nặng, khớp có thể biến dạng. 2. Nguyên nhân gây viêm khớp
2.1. Tại sao bị viêm khớp?
Viêm khớp có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ yếu tố cơ học đến rối loạn miễn dịch và chuyển hóa. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây viêm khớp:
2.2. Nguyên nhân phổ biến gây viêm khớp
Yếu tố cơ học và lão hóa
Thoái hóa khớp do tuổi tác: Khi tuổi tác tăng cao, sụn khớp bị bào mòn dần theo thời gian, dẫn đến thoái hóa khớp.
Chấn thương khớp: Tai nạn, té ngã hoặc vận động quá mức có thể làm tổn thương sụn khớp, dẫn đến viêm khớp.
Tải trọng lên khớp: Người thường xuyên lao động nặng, bê vác đồ hoặc chơi thể thao cường độ cao dễ bị viêm khớp do áp lực quá lớn lên khớp.
Tư thế xấu, sai lệch khớp: Ngồi sai tư thế, mang vác không đúng cách có thể gây tổn thương khớp lâu dài.
Rối loạn hệ miễn dịch
Viêm khớp dạng thấp: Khi hệ miễn dịch nhận diện nhầm các mô khớp là tác nhân gây hại và tấn công chúng, gây viêm mãn tính.
Các bệnh tự miễn khác: Lupus ban đỏ, vảy nến cũng có thể gây viêm khớp thứ phát.
Nhiễm trùng
Vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể tấn công trực tiếp vào khớp qua đường máu hoặc vết thương hở, gây viêm khớp nhiễm khuẩn.
Các bệnh lý nhiễm trùng như viêm họng liên cầu khuẩn, bệnh lậu cũng có thể dẫn đến viêm khớp. Rối loạn chuyển hóa
Bệnh gout: Nồng độ axit uric trong máu cao khiến tinh thể muối urat tích tụ trong khớp, gây viêm và đau dữ dội.
Tiểu đường, béo phì: Làm tăng nguy cơ viêm khớp do ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và làm suy yếu sụn khớp.
Yếu tố di truyền
Người có tiền sử gia đình mắc viêm khớp, đặc biệt là viêm khớp dạng thấp, có nguy cơ cao hơn mắc bệnh.
Một số đột biến gen có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh xương khớp.
Thừa cân, béo phì
Cân nặng dư thừa gây áp lực lớn lên các khớp chịu lực như khớp gối, hông, cột sống, làm tăng nguy cơ thoái hóa và viêm khớp.
Mỡ thừa còn góp phần làm tăng mức độ viêm trong cơ thể, khiến tình trạng viêm khớp trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Cách khắc phục viêm khớp
Điều trị viêm khớp tại nhà
- Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên khớp.
- Tránh ngồi lâu hoặc đứng quá lâu, cần thay đổi tư thế thường xuyên.
- Kiểm soát căng thẳng để hạn chế tác động tiêu cực đến hệ miễn dịch.
- Chườm nóng hoặc lạnh giúp giảm đau và sưng viêm.
- Nghỉ ngơi hợp lý, tránh vận động quá sức.
Chế độ dinh dưỡng
- Thực phẩm nên bổ sung: Cá giàu omega-3, rau xanh, các loại hạt, sữa ít béo giúp tăng cường sức khỏe xương khớp.
- Thực phẩm cần hạn chế: Đường, muối, rượu bia, đồ chiên rán có thể làm tình trạng viêm nặng hơn. Cách giảm đau viêm khớp bằng tập luyện
- Bơi lội, yoga và đi bộ giúp cải thiện tính linh hoạt của khớp.
- Tránh các bài tập cường độ cao có thể gây chấn thương khớp.
- Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường cơ bắp hỗ trợ khớp.
Điều trị bằng thuốc
- Thuốc chống viêm giảm đau: NSAIDs, corticosteroids giúp kiểm soát cơn đau.
- Thuốc chống thấp khớp DMARDs: Dành cho bệnh viêm khớp dạng thấp.
- Thuốc giảm axit uric: Như allopurinol để kiểm soát bệnh gout.
Liệu pháp hỗ trợ
- Châm cứu, xoa bóp giúp giảm đau và lưu thông máu tốt hơn.
- Vật lý trị liệu tăng cường sức mạnh cơ bắp hỗ trợ khớp.
- Dùng thực phẩm chức năng chứa glucosamine, chondroitin giúp bảo vệ sụn. Phẫu thuật khi cần thiết
Thay khớp nhân tạo hoặc phẫu thuật chỉnh hình nếu viêm khớp ở giai đoạn nặng.
Viêm khớp là bệnh lý phổ biến, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng. Khi có triệu chứng kéo dài, người bệnh nên thăm khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.