Tại sao bệnh than lại nguy hiểm?

Bệnh than là gì?
Bệnh than là một bệnh truyền nhiễm lây từ động vật mắc bệnh sang cơ thể con người. Bệnh than gây ra bởi vi khuẩn Bacillus anthracis, đây là một loại trực khuẩn gram dương có khả năng tổng hợp độc tố và có hình dạng giống que. Bệnh than thường gây tử vong ở động vật và có thể lây sang người thông qua tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh hoặc sản phẩm từ chúng.
Bào tử của vi khuẩn Bacillus anthracis có khả năng tồn tại trong môi trường tự nhiên trong thời gian dài và được coi như "áo giáp", bảo vệ chúng khỏi tác động nhiệt và chất khử trùng. Bệnh than không phải là do virus, mà do vi khuẩn gây ra, do đó, nó khó phát triển thành đại dịch và thường chỉ xuất hiện dưới dạng các ổ dịch cục bộ, khó lây lan. Bệnh than lây nhiễm qua đâu?
Bệnh than có thể lây nhiễm qua da, là hình thức phổ biến nhất và ít nguy hiểm nhất. Người có tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh và chất thải của chúng, hoặc tiếp xúc trực tiếp với thịt của các động vật chết do bệnh than, có thể bị vi khuẩn Bacillus anthracis xâm nhập vào cơ thể thông qua các vết xước hoặc tổn thương da.
Bệnh than cũng có thể lây nhiễm qua đường tiêu hóa khi ăn thịt sống hoặc chưa chín kỹ từ gia súc bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây qua đường hô hấp.
Triệu chứng của bệnh than là gì?
Bệnh than có thể nhận dạng bằng các dấu hiệu đặc trưng như tổn thương dưới da, ngứa, và nhiễm trùng tương tự như bị côn trùng đốt. Vết thương sau đó sưng nề, xuất hiện mụn nước và phát triển thành nốt loét có màu đen. Thường thì nốt loét không gây đau, nếu có đau thì có thể là do phù hoặc nhiễm trùng phụ.
Vị trí thường bị tổn thương nhiều nhất là đầu, cánh tay và bàn tay. Nốt loét này có thể bị nhầm lẫn với viêm da.
Sau một thời gian ủ bệnh, bệnh nhân sẽ trải qua những triệu chứng khác như sốt cao kèm theo cảm giác ớn lạnh, tím tái, khó thở, ra mồ hôi đầm đìa, đau đầu và có thể phát triển thành nhiễm khuẩn huyết, viêm thận, viêm màng não, nhiễm độc toàn thân và nguy hiểm đến tính mạng. Để điều trị, bệnh nhân thường được sử dụng kháng sinh dự phòng qua đường uống hoặc dùng phương pháp kết hợp với truyền kháng sinh qua tĩnh mạch. Có mấy loại bệnh than?
Có 4 loại bệnh than chủ yếu là Bệnh than da, bệnh than tiêu hóa, bệnh than hầu họng và bệnh than hô hấp.
- Bệnh than da: Bệnh than da thường xuất hiện từ 1 đến 10 ngày sau khi tiếp xúc với bào tử vi khuẩn, và có các dấu hiệu như sẩn nâu đỏ, ngứa mà không gây đau. Các nốt sẩn có kích thước lớn và có vùng xung quanh có một ban đỏ sần sùi và phù nề rõ rệt. Da trong vùng bị tổn thương có hiện tượng bong vảy và trở nên cứng. Sau đó, vết thương tạo thành một loét ở trung tâm, với chất dịch tiết ra từ huyết thanh và hình thành mụn mủ màu đen, được gọi là "mụn mủ ác tính". Hạch bạch huyết cục bộ thường xuất hiện và có thể gây khó chịu, đau cơ, nhức đầu, sốt, buồn nôn và nôn. Thời gian để vết thương lành lại và phù nề được giải quyết có thể kéo dài trong vài tuần.
- Bệnh than tiêu hoá: Bệnh than tiêu hoá có thể không có triệu chứng, nhưng cũng có thể gây tử vong. Các triệu chứng phổ biến của bệnh than tiêu hóa có thể kể đến bao gồm buồn nôn, sốt, đau bụng, đi ngoài ra máu. Bệnh cũng có thể gây cổ trướng và dẫn đến dịch ổ bụng. Nếu nghiêm trọng, bệnh có thể gây tổn thương ruột và nhiễm khuẩn huyết với độc tố gây tử vong.
- Bệnh than hầu họng: Bệnh than hầu họng thường được nhận ra qua tổn thương phù nề, có loét hoại tử tại vị trí trung tâm trên amydal, thành trước họng hoặc gần cột họng. Cổ sưng mềm và hạch bạch huyết ở vùng cổ cũng có thể xuất hiện. Các triệu chứng thường bao gồm khàn giọng, đau họng, sốt và khó nuốt. Bệnh có thể làm cản trở đường dẫn khí.
- Bệnh than hô hấp: Bệnh than hô hấp ban đầu có thể bắt đầu một cách tương đối lặng lẽ, tương tự như cúm. Trong vài ngày, sốt, đau ngực và suy hô hấp cấp nặng có thể tiến triển, sau đó là tình trạng tím tái, sốc và mất ý thức. Viêm hạch hoại tử xuất huyết nghiêm trọng phát triển và lan sang các cấu trúc trung thất gần đó. Các triệu chứng khác có thể bao gồm tràn dịch màng phổi, phù phổi và xuất huyết từ màng phổi. Mặc dù hiếm, viêm phế quản và viêm phổi cũng có thể xảy ra trong trường hợp bệnh than. Bệnh cũng có thể lan sang não gây viêm màng não xuất huyết hoặc thông qua đường ruột. Nguy cơ tử vong của bệnh than có cao không?
Tỷ lệ tử vong trong các trường hợp bệnh than không được điều trị khác nhau tùy thuộc vào loại nhiễm trùng:
Bệnh than hô hấp và nhiễm trùng não màng não: 100%
- Bệnh than da: Từ 10 đến 20%
- Bệnh than tiêu hoá: Khoảng 40%
- Bệnh than hầu họng: Từ 12 đến 50%
Tuy nhiên, với việc chẩn đoán và điều trị kịp thời, cùng với việc cung cấp hỗ trợ tích cực như hỗ trợ hô hấp, truyền dung dịch và sử dụng thuốc vận mạch, tỷ lệ tử vong do bệnh than hô hấp có thể được giảm xuống so với tỷ lệ trước đây được ghi nhận (45% ở Mỹ vào năm 2001 và 90% trong các trường hợp trước đó liên quan đến các vụ tấn công). Người dân được khuyến cáo không tiếp xúc, giết mổ và tiêu thụ thịt từ gia súc bị nhiễm bệnh than. Những người có tiếp xúc thường xuyên với gia súc bị ốm chết (nguyên nhân không rõ) nên đeo ủng, găng tay cao su, quần dài và áo sơ mi dài tay, tránh tiếp xúc với vùng da hở hoặc da bị tổn thương của gia súc. Sau khi tiếp xúc với gia súc, mọi người cần rửa tay và làm sạch bất kỳ vùng da nào bị tiếp xúc, bằng cách sử dụng xà phòng và nước.
Các cơ sở giết mổ gia súc cần tuân thủ các quy định vệ sinh, đảm bảo sự thông gió tốt. Công nhân cần được kiểm tra sức khỏe định kỳ, sử dụng trang thiết bị bảo hộ lao động, và có nhà vệ sinh phù hợp để tắm và thay quần áo sau khi làm việc. Cần thường xuyên kiểm tra nước và chất thải từ nhà máy chế biến gia súc để ngăn ngừa bệnh tật. Những con vật chết do bệnh than cần được tiêu hủy đúng quy trình, bằng cách chôn sâu và rắc bột vôi đầy đủ để tiêu diệt vi khuẩn và ngăn chặn sự lây lan.
Hãy chú ý đến loại bệnh than mới này vì nó rất nguy hiểm khi bạn vô cùng tiếp xúc hay hít phải. Nếu như nhận ra người trong nhà có triệu chứng bệnh than, hãy đưa đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám.