Mẹ Bầu Cần Lưu Ý Gì Trước Những Thay Đổi Khi Mang Thai?

Từ những thay đổi nhỏ như tăng cân, mệt mỏi, đến những điều lớn lao như biến đổi hormone và hệ tuần hoàn, tất cả đều tạo nên bức tranh toàn diện về thai kỳ. Hiểu rõ và nhận thức đúng đắn về những thay đổi này giúp mẹ bầu không chỉ tự tin hơn mà còn biết cách chăm sóc bản thân và thai nhi một cách khoa học và hiệu quả. 
Vậy, mẹ bầu cần lưu ý những gì để vượt qua hành trình này một cách suôn sẻ và an toàn? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây.
Thay đổi nội tiết
Khi đã thụ tinh thành công, buồng trứng sẽ không teo đi như trong các chu kỳ kinh nguyệt không thụ tinh mà tồn tại đến 4 tháng sau mới teo dần, làm cho nồng độ Estrogen và Progesterone tiếp tục được duy trì và tăng lên nhằm đảm bảo cho thai nghén thuận lợi.
Khi trứng bắt đầu làm tổ, các tế bào nuôi trứng sẽ sản sinh ra một loại hormone thai nghén là HCG - đây là chất nội tiết duy trì sự tồn tại của hoàng thể. 
Khi thai đã ổn định trong tử cung của mẹ, rau thai được hình thành và phát triển thì chính bánh rau cũng là một tuyến nội tiết lớn. Lúc này, rau thai sản sinh ra nhiều loại hormone khác nhau, trong đó bao gồm cả 2 hormone của buồng trứng là Estrogen và Progesterone. 
Do đó, từ tháng thứ 4 trở đi, hoàng thể thai nghén sẽ teo dần và biến mất. Cũng vì thế mà HCG cũng giảm ổn định dần.
Ngoài ra, các hormone của các tuyến nội tiết khác như tuyến giáp, tuyến yên, tuyến thượng thận trong cơ thể mẹ bầu cũng có nhiều thay đổi.  Thay đổi ở bộ phận sinh dục
Bộ phận sinh dục là cơ quan chịu trách nhiệm về thai nghén và sinh đẻ. Chính vì thế, khi nhắc đến thay đổi sinh lý khi mang thai, không thể không nhắc đến sự thay đổi ở bộ phận này. Theo đó, sự thay đổi sinh lý ở bộ phận sinh dục khi mang thai có thể kể đến như sau:
Tại tử cung:
Khi mang thai, thân tử cung ngày một to ra, niêm mạc tử cung cũng biến đổi thành ngoại sản mạc, cổ tử cung ít thay đổi chỉ to và mềm hơn. Cơ tử cung mềm ra, giảm trương lực cơ, các tế bào cơ phát triển nhiều hơn, lớn và dài thêm. 
Cùng với đó, các mạch máu nuôi dưỡng tử cung cũng tăng sinh kể cả động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.
Tại âm hộ và âm đạo:
Khi mang thai, các mạch máu âm hộ dãn ra, có thể dễ dàng nhận thấy sự giãn tĩnh mạch ở vùng môi lớn. Các mô liên kết vùng âm hộ ứ nước dày lên và mềm ra.  m vật và vùng tiền đình hơi tím lại.  m đạo mềm, dài ra và có khả năng dãn rộng cho thai nhi có thể thuận lợi chào đời khi sinh.
Trong giai đoạn này, dịch âm đạo cũng răng tiết nhiều hơn, có màu trắng đục, độ pH toan hơn.
Tại buồng trứng:
Trong thai kỳ, buồng trứng cũng xung huyết, to ra và nặng hơn trước. Các nang noãn không phát triển và chín theo chu kỳ như trước. Buồng trứng không phóng noãn và mẹ bầu cũng không có kinh trong suốt thai kỳ. Thay đổi ở những bộ phận khác
Trong quá trình thai kỳ, cơ thể của phụ nữ trải qua nhiều sự thay đổi đáng kể, không chỉ ở các bộ phận nội tiết và sinh dục mà còn tại các cơ quan khác. Những sự thay đổi này đều đóng góp vào việc hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và duy trì sức khỏe của mẹ bầu. 
Dưới đây là một số điểm chính về những thay đổi tại các bộ phận khác trong cơ thể mẹ bầu:
Vú:
Kể từ thời điểm thụ tinh, vú của mẹ bầu trải qua sự phát triển đáng kể. Các tuyến sữa và ống dẫn sữa ngày càng to ra, dẫn đến tình trạng căng tròn và to hơn so với trạng thái bình thường. Quầng vú và núm vú cũng thường có màu sẫm hơn do tác động của hormone. 
Tăng sinh của các mạch máu tại vú cũng góp phần vào việc tạo ra một mạng lưới tĩnh mạch dưới da ngực.
Bộ máy tuần hoàn:
Khi mang thai, cơ thể mẹ bầu sản xuất lượng máu lớn hơn để cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi. Khối lượng máu có thể tăng lên đến 50%, trong đó chủ yếu là tăng huyết tương. Mạch máu cũng tăng sinh và giãn to, cùng với việc tăng cung lượng tim và nhịp tim. 
Trong trường hợp mang thai song, nhịp tim có thể tăng đến 25 - 30 nhịp/phút. Tuy nhiên, huyết áp động mạch vẫn duy trì ở mức bình thường.
Hô hấp:
Tăng của hormone Progesterone có thể gây ra sự cản trở cho việc nở rộng của phổi, dẫn đến việc thể tích không khí lưu thông qua phổi tăng. Do đó, nhịp thở của mẹ bầu cũng tăng lên và có thể dẫn đến tình trạng thở nhanh và nông. Tiết niệu:
Trong quá trình mang thai, thận của mẹ bầu to ra và có khả năng lọc máu nhanh hơn, lượng máu qua thận cũng tăng lên đáng kể. Niệu quản cũng giãn ra do hormone và áp lực từ tử cung to ra.
Bộ máy tiêu hoá:
Do ảnh hưởng của hormone, mẹ bầu thường hay gặp các tình trạng như tiết nước bọt, buồn nôn, nôn mửa trong giai đoạn mang thai. Khi thai đã lớn, thai phụ thường ăn nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho cả mẹ và bé. Dạ dày bị tử cung đẩy lên, nằm ngang nên mẹ bầu thường hay bị ợ hơi, ợ chua. Chức năng gan và mật ít bị biến đổi.
Da:
Sự gia tăng nồng độ hormone Estrogen, Progesterone và MSH có thể góp phần làm thay đổi sắc tố từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe làn da.
Sự thay đổi sinh lý khi mang thai không chỉ diễn ra trong cơ thể mà còn có những biểu hiện rõ ràng bên ngoài. Các triệu chứng thường gặp khi mang thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm trạng của phụ nữ mang thai. 
Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến mà các bà bầu thường gặp phải:
Ốm nghén: 
Các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn, ợ hơi, ợ chua thường xuyên xuất hiện ở những người phụ nữ mang thai. Ốm nghén thường xuất hiện vào buổi sáng nhưng cũng có thể xảy ra bất kỳ lúc nào trong ngày, gây khó khăn cho việc tiếp nhận dinh dưỡng đầy đủ.
Đi tiểu nhiều: 
Hầu hết các bà bầu đều gặp phải tình trạng đi tiểu nhiều hơn bình thường, xuất phát từ sự chèn ép của tử cung lớn dần lên bàng quang, gây ra cảm giác buồn tiểu sau khi đã đi tiểu.
Tăng cân: 
Tăng cân là một dấu hiệu tích cực cho thấy thai nhi đang phát triển và nhận đủ dưỡng chất cần thiết từ mẹ. Tuy nhiên, tăng cân quá nhanh có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác nhau.
Đau ngực: 
Đau ngực là một trong những triệu chứng thường gặp khi mang thai, tương tự như khi bạn đến kỳ kinh. Thay đổi hormone trong cơ thể có thể làm tăng kích thước và đau nhức ở vùng ngực.
Nhạy cảm hơn: 
Mang thai có thể làm cho phụ nữ trở nên nhạy cảm hơn với môi trường xung quanh. Họ có thể dễ bị xúc động, nổi cáu và cảm thấy lo lắng, stress một cách dễ dàng hơn.
Mất ngủ: 
Có rất nhiều phụ nữ mang thai gặp vấn đề về giấc ngủ, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ. Sự lo lắng về việc chuẩn bị cho việc sinh con cũng có thể góp phần vào tình trạng mất ngủ này.
Mẹ bầu cần làm gì để có một thai kỳ khỏe mạnh?
Để có một thai kỳ khỏe mạnh, mẹ bầu cần tuân thủ các nguyên tắc chăm sóc sức khỏe hàng ngày và thường xuyên kiểm tra sức khỏe thai nhi. 
Khám thai định kỳ là một trong những hoạt động quan trọng không thể thiếu trong quá trình mang thai, giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe có thể xảy ra và đưa ra biện pháp điều trị kịp thời. Mẹ bầu cần tuân thủ lịch khám thai theo hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện các xét nghiệm sàng lọc theo chỉ đạo của chuyên gia y tế.
Dinh dưỡng: Mẹ bầu cần chú ý đến việc cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cả mình và thai nhi thông qua việc ăn uống hợp lý. Chế độ ăn uống của mẹ bầu cần bao gồm đủ lượng protein, chất béo, carbohydrate, vitamin và khoáng chất. Nên chia nhỏ bữa ăn và ăn uống đa dạng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng là điều cần thiết.  Ngoài ra, bổ sung dưỡng chất thông qua sử dụng các loại sữa bầu và viên uống bổ sung vitamin cũng là một phương pháp hữu ích, tuy nhiên mẹ bầu cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý cũng giúp duy trì sức khỏe cho mẹ bầu. Mẹ bầu cần cân nhắc và lựa chọn công việc phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình. Duy trì thời gian nghỉ ngơi đủ và giữ cho tâm lý luôn thoải mái, hạn chế căng thẳng, lo lắng cũng là yếu tố quan trọng không thể bỏ qua.
Ngoài những yếu tố trên, mẹ bầu cũng cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ về việc vận động, tập thể dục hợp lý để duy trì sức khỏe cũng như giảm thiểu các vấn đề liên quan đến sức khỏe khi mang thai.
Tóm lại, để có một thai kỳ khỏe mạnh, mẹ bầu cần chú trọng đến việc duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tuân thủ lịch khám thai định kỳ và duy trì chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý. Đây là những yếu tố quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của cả mẹ bầu và thai nhi trong suốt quá trình mang thai.