Tăng huyết áp còn “liên lụy” những bệnh gì khác?

Điều này đặc biệt quan trọng khi nhận biết rằng tăng huyết áp có thể liên quan chặt chẽ đến một loạt các bệnh lý và yếu tố nguy cơ khác, từ các vấn đề tim mạch cho đến bệnh thận và các tình trạng khác. 
Huyết áp cao có chỉ số là bao nhiêu?
Huyết áp cao là trạng thái mà chỉ số huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương vượt quá mức cho phép của cơ thể. Để xác định chính xác trạng thái huyết áp, việc sử dụng máy đo huyết áp và tư vấn của bác sĩ là rất quan trọng. 
Các chỉ số huyết áp cơ bản để xác định huyết áp cao bao gồm huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương:
• Huyết áp bình thường được xem là dưới 120mmHg/80mmHg. 
• Tiền tăng huyết áp là khi chỉ số nằm trong khoảng 120 - 139mmHg/80 - 89mmHg.  Huyết áp cao được xác định khi chỉ số vượt quá 140mmHg/90mmHg. 
Việc theo dõi và kiểm tra định kỳ chỉ số huyết áp là rất quan trọng để phát hiện và điều trị kịp thời các vấn đề liên quan đến huyết áp cao, từ đó giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
Tăng huyết áp liên quan đến những bệnh gì?
- Phình và bóc tách động mạch chủ
Động mạch chủ là một phần quan trọng của hệ tuần hoàn và bệnh lý liên quan đến động mạch chủ có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Trong trường hợp huyết áp cao, áp lực lên thành động mạch chủ tăng lên, dẫn đến sự giãn to và suy yếu của thành mạch. Điều này có thể dẫn đến tình trạng phình động mạch chủ, và nếu không được kiểm soát kịp thời, có thể gây ra bóc tách hoặc vỡ động mạch chủ, gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Trong trường hợp bệnh nhân cao huyết áp có dấu hiệu của phình động mạch chủ, điều trị cần được tiến hành một cách cẩn thận. Kiểm soát huyết áp là một yếu tố quan trọng, với mục tiêu duy trì huyết áp ổn định dưới mức 120/70 mmHg. Đồng thời, điều trị tích cực xơ vữa động mạch cũng cần được thực hiện để ngăn chặn sự phình to và suy yếu của thành mạch. 
Ngoài ra, việc theo dõi kích thước động mạch chủ thông qua siêu âm tim hay chụp CT động mạch chủ cũng là điều cần thiết để đánh giá sự tiến triển của tình trạng và điều chỉnh phương pháp điều trị một cách hiệu quả. 
- Huyết áp cao gây ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống mạch máu và tim
Trong trường hợp huyết áp cao, mạch máu có thể bị hỏng và tim có thể bị tổn thương. Sự tăng cường xơ vữa trong thành mạch máu làm cho chúng trở nên cứng hơn và dễ bị tổn thương. Các mảng xơ vữa có thể bám vào lòng mạch vành, gây hẹp dần lòng mạch và làm giảm khả năng cung cấp máu cho cơ tim khi cần phải làm việc gắng sức. Điều này có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi và đau ngực khi gắng sức.
Còn trong trường hợp có mảng xơ vữa bám vào lòng mạch vành, có thể xảy ra tình trạng đột ngột khi tế bào máu (như hồng cầu và tiểu cầu) bám vào chỗ tổn thương, tạo thành cục huyết khối cấp tính. Cục huyết khối này có thể gây tắc nghẽn hoàn toàn mạch vành, dẫn đến tình trạng nhồi máu cơ tim cấp.
- Tăng huyết áp làm giảm chức năng thận, gây tổn thương thận
Trong trường hợp bệnh nhân mắc phải tình trạng tăng huyết áp kéo dài có thể dẫn đến tổn thương và suy giảm chức năng của các cơ quan thận. Huyết áp cao có thể tạo áp lực lớn hơn trong quá trình lọc nước tiểu tại các cầu thận, gây tổn thương cho màng lọc và dẫn đến việc tiểu đạm (khi xét nghiệm nước tiểu sẽ phát hiện có protein hoặc microalbumine, không thể nhìn thấy bằng mắt thường).
Khi chức năng thận bị suy giảm, khả năng lọc và đào thải nước cũng như các chất độc ra khỏi cơ thể sẽ giảm dần. Nó sẽ dẫn đến sự tích tụ của các chất này trong cơ thể, gây ra các triệu chứng như phù, mệt mỏi, chán ăn và ngứa ngoài da.  - Tăng huyết áp gây đột quỵ, tử vong
Tăng huyết áp là một trong những yếu tố nguy cơ quan trọng đưa đến đột quỵ, một tình trạng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong. Người có huyết áp cao hơn 160/100 mmHg sẽ tăng 4,3 lần nguy cơ bị xuất huyết não. Khoảng 50% người bệnh nhồi máu não cũng có kèm theo tình trạng tăng huyết áp.
Đột quỵ xảy ra khi một phần của não bị ngừng cấp máu đột ngột do vỡ mạch máu (gọi là xuất huyết não) hoặc do cục máu đông hay mảng xơ vữa gây tắc nghẽn hoàn toàn một mạch máu nuôi vùng não đó (gọi là nhồi máu não). Điều này có thể làm người bệnh bất tỉnh hoặc gặp tình trạng yếu liệt. Thời gian vàng để điều trị nhồi máu não là trong vòng 3 giờ đầu khi bắt đầu có triệu chứng. Vì vậy, việc kiểm soát và điều trị tăng huyết áp là rất quan trọng để ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ. Việc theo dõi và duy trì mức huyết áp ổn định, cùng với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, sẽ giúp giảm thiểu rủi ro của tình trạng này. 
Trong trường hợp có triệu chứng của đột quỵ, việc đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị ngay lập tức là rất quan trọng.
Lời khuyên dành cho người huyết áp cao
• Khi có biểu hiện tăng huyết áp người bệnh không nên tự ý mua thuốc điều trị tại nhà mà hãy đến cơ sở y tế để được các bác sĩ khám và chẩn đoán.
• Trên thực tế, tăng huyết áp ở mỗi người sẽ có mức độ khác nhau, cũng có sự ảnh hưởng khác nhau đến các bệnh lý liên quan. Vậy nên, việc không hiểu rõ bệnh tình và tự uống thuốc điều trị sẽ có thể gây tác dụng phụ phát sinh biến chứng khó lường.
• Việc thay đổi thói quen sống hàng ngày và đặc biệt là có chế độ dinh dưỡng hợp lý là giải pháp quan trọng.
• Tránh dùng loại chất kích thích như thuốc lá, rượu bia,... • Giảm thiểu lượng muối, đường trong bữa ăn hằng ngày.
• Hạn chế các thức ăn có nhiều chất béo và dầu mỡ, các loại thịt đỏ.
• Ăn các loại trái cây, rau củ và thực phẩm từ sữa béo.
• Tầm soát huyết áp (ít nhất mỗi năm 1 lần) làm các kiểm tra cận lâm sàng: tổng phân tích nước tiểu, tỷ lệ microalbumin/creatinin niệu, đo điện tim, siêu âm tim, xét nghiệm chức năng thận, đường máu, cholesterol máu, chụp võng mạc, siêu âm động mạch cảnh và đo ABI.
Trong trường hợp có bất kỳ biểu hiện nào của tăng huyết áp, cần tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia y tế\. Việc tự ý điều trị có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn và làm cho tình trạng sức khỏe trở nên nghiêm trọng hơn.