Bạn có biết chứng trầm cảm mùa đông?

Trong những tháng này, không khí lạnh tràn ngập khắp nơi, con người thường trải qua những cảm xúc buồn bã, tê liệt và thiếu hứng thú. Đây không chỉ là một trạng thái tinh thần thoáng qua, mà đó là dấu hiệu rõ ràng của trầm cảm mùa, một tình trạng tâm lý mà nhiều người chưa biết đến. 
Đặc biệt, sự giảm thời gian tiếp xúc với ánh sáng mặt trời là một trong những yếu tố chính đưa ra để giải thích hiện tượng này. 
Vì sao vào mùa đông con người dễ cảm thấy uể oải?
Chứng trầm cảm mùa là một tình trạng phổ biến và nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguyên nhân của nó có thể liên quan đến sự thay đổi trong cơ thể do ngày ngắn hơn và ít ánh sáng ban ngày hơn.  Các yếu tố sau đây có thể đóng vai trò quan trọng trong cơ chế gây ra chứng trầm cảm theo mùa:
1. Thay đổi đồng hồ sinh học: Đồng hồ sinh học của cơ thể liên quan mật thiết đến việc điều chỉnh tâm trạng, hormone và giấc ngủ. Khi có ít ánh sáng mặt trời, đồng hồ sinh học cũng sẽ thay đổi, gây mất cân bằng trong cơ thể.
2. Thiếu vitamin D: Ánh sáng mặt trời là nguồn chính để cơ thể sản xuất vitamin D. Khi ánh sáng mặt trời ít xuất hiện, cơ thể có thể thiếu hụt vitamin D, ảnh hưởng đến mức serotonin (hormone gây ảnh hưởng đến mức độ lo lắng, tâm trạng và cảm xúc hạnh phúc của cơ thể) và tâm trạng của mỗi người.
3. Tăng hoạt chất melatonin: Ánh sáng mặt trời giúp giảm hoạt chất melatonin trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến giấc ngủ và tâm trạng. Thiếu ánh sáng mặt trời có thể dẫn tới việc sản xuất quá mức melatonin, khiến nhiều người uể oải và buồn ngủ.
Những yếu tố trên đều có thể ảnh hưởng đến cơ thể và tâm trạng của con người trong mùa đông, góp phần gây ra chứng trầm cảm mùa. Việc hiểu rõ về cơ chế gây ra chứng trầm cảm mùa có thể giúp chúng ta phòng ngừa và điều trị tình trạng này một cách hiệu quả. Làm thế nào để nhận biết trầm cảm mùa đông?
Trầm cảm mùa đông là một tình trạng rối loạn tâm lý mà nhiều người trải qua trong thời gian này. Các dấu hiệu nhận biết một ai đó đang gặp vấn đề đó là: 
• Cảm giác buồn bã kéo dài, suy sụp và buồn rầu gần như suốt cả ngày. 
• Người bệnh thường gặp khó khăn trong việc tập trung và thể hiện sự uể oải, kiệt sức cũng như buồn ngủ vào ban ngày.
• Cảm giác tuyệt vọng, vô giá trị cũng như cảm thấy tội lỗi thường xuyên xuất hiện. Sự mất hứng thú và niềm vui đối với các hoạt động hàng ngày cũng là một trong những dấu hiệu tiêu biểu của trầm cảm mùa đông. 
• Hơn nữa, khó thức dậy vào buổi sáng và giấc ngủ kéo dài hơn bình thường cũng là một trong những biểu hiện thường gặp.
• Cảm giác thèm ăn carbohydrate và dấu hiệu tăng cân, cùng với sự cáu kỉnh, khó chịu, nổi nóng và giảm ham muốn tình dục cũng có thể là dấu hiệu của trầm cảm mùa đông. 
• Đôi khi, trầm cảm mùa đông chỉ có các biểu hiện như nhức mỏi cơ thể, uể oải và khó tập trung. Tùy vào từng người, các biểu hiện này có thể nghiêm trọng hơn hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.  Cách để phòng ngừa trầm cảm trong vào mùa đông
Để giảm thiểu nguy cơ mắc trầm cảm mùa và cải thiện tâm trạng, có một số phương pháp mà bạn có thể áp dụng:
• Hoạt động thể dục thường xuyên: Trong mùa đông, việc duy trì hoạt động thể chất ít nhất 30 phút mỗi ngày rất quan trọng để kích hoạt các chất dẫn truyền thần kinh và cải thiện tâm trạng.
• Tăng cường tiếp xúc với ánh sáng mặt trời: Việc tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên rất quan trọng để hấp thụ vitamin D tự nhiên. Bạn có thể ra ngoài hoặc ngồi trong nhà gần cửa sổ để tận hưởng ánh sáng mặt trời. 
• Kết nối và trò chuyện với bạn bè: Thời tiết lạnh khiến con người có xu hướng ở trong nhà nhiều hơn và hạn chế giao lưu, trò chuyện. Việc tăng cường giao lưu xã hội có thể giúp cải thiện tâm trạng.
• Lựa chọn thiền để giúp làm dịu tâm trí và giải tỏa suy nghĩ lo lắng: Thiền có thể giúp tăng lượng serotonin và giúp chúng ta cảm thấy thư thái, bình yên hơn. Ngoài ra, cần lưu ý rằng triệu chứng và mức độ trầm cảm mùa có thể khác nhau ở mỗi người. Đa phần các trường hợp mắc trầm cảm mùa sẽ xuất hiện từ tháng 10 đến tháng 11 và triệu chứng thường xảy ra nặng nhất vào tháng 1 và tháng 2. 
Trầm cảm mùa thường xảy ra vào mùa đông sau đó biến mất, tuy nhiên có thể kéo dài khá lâu ở một số người (có thể lên tới 5 tháng). Nếu các triệu chứng không giảm và vẫn cảm thấy sức khỏe tinh thần bị suy giảm, cần đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, tư vấn.
Nhìn chung, chứng trầm cảm mùa đông không chỉ là một trạng thái tâm lý phổ biến mà còn là một thách thức đáng kể cho sức khỏe tinh thần của chúng ta. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách ứng phó với nó có thể giúp chúng ta tạo ra các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. 
Chúng ta cũng cần nhìn nhận rằng sự hỗ trợ từ người thân, gia đình và bạn bè có vai trò quan trọng trong việc vượt qua khó khăn này. Cuối cùng, hãy nhớ rằng sức khỏe tâm lý cần được chăm sóc hàng ngày, không chỉ khi chúng ta cảm thấy buồn chán.