Làm thế nào để đảm bảo trẻ nhận đủ vitamin D?

Vitamin D, một trong những yếu tố dinh dưỡng quan trọng không thể thiếu đối với sức khỏe của trẻ em, đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển toàn diện của cơ thể. Việc duy trì một sự kết hợp hài hòa giữa dinh dưỡng và các loại vitamin, đặc biệt là vitamin D, là chìa khóa để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh cho trẻ nhỏ.
Vitamin D đặc biệt quan trọng vì nó thuộc nhóm chất tan trong chất béo và có khả năng tự tổng hợp trong cơ thể của chúng ta. Trong nhóm vitamin D, có hai loại chính là D2 và D3, trong đó D3 thường được biết đến nhiều hơn và có vai trò quan trọng hơn. 
Vitamin D không chỉ đóng vai trò trong việc hỗ trợ quá trình phát triển hệ xương của trẻ em mà còn quan trọng trong việc duy trì ổn định nồng độ canxi trong máu.
Với vai trò quan trọng của mình, việc đảm bảo trẻ em nhận được lượng vitamin D đủ mức là điều cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của họ. Trong bối cảnh ngày nay, khi lối sống ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và các yếu tố khác, việc cung cấp đủ vitamin D cho trẻ em trở nên càng trở nên quan trọng và đòi hỏi sự chăm sóc và quan tâm đặc biệt.
Nguyên nhân nào khiến trẻ thiếu vitamin D?
1. Do tâm lý của nhiều bậc phụ huynh rằng cơ thể trẻ còn non nớt, cần được bảo vệ, do đó họ luôn cho bé ở trong phòng kín, rất ít khi cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời buổi sáng. Việc này gây ra thiếu hụt nguồn cung cấp vitamin D từ ánh nắng mặt trời, dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ.
2. Cho trẻ sinh sống ở khu vực ôn đới, xa xích đạo, thời gian chiếu của ánh sáng mặt trời ít. Điều này làm giảm khả năng cơ thể tổng hợp được vitamin D từ ánh nắng mặt trời, dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ.
3. Trẻ sinh non, cơ thể không được khỏe mạnh như trẻ sinh thường nên quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng kém. Điều này dẫn đến việc cơ thể không hấp thu được đủ lượng vitamin D cần thiết, gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ.
4. Tác dụng của một số loại thuốc hỗ trợ điều trị gan, thận gây cản trở tác dụng hoặc quá trình hấp thụ của vitamin D. Việc sử dụng các loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu và sử dụng vitamin D trong cơ thể, gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ. 5. Thành phần dinh dưỡng thiếu các chất cung cấp vitamin D cho cơ thể. Việc thiếu hụt các nguồn cung cấp vitamin D từ thực phẩm có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ.
6. Cơ thể kém hấp thu vitamin D do gặp các vấn đề về tiêu hóa và không hấp thụ được gluten có trong thực phẩm. Việc này có thể làm giảm khả năng cơ thể hấp thu được vitamin D từ thực phẩm, dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ.
7. Do màu da. Những em bé có da sẫm màu (da đen) thì khả năng tạo vitamin D khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ giảm so với người có da sáng màu. Điều này làm giảm khả năng tổng hợp được vitamin D từ ánh nắng mặt trời, dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ.
8. Trẻ em bị béo phì thì lượng mỡ dư thừa trong cơ thể khá lớn, chính vì thế mà vitamin D sẽ bị tắc ở những mô mỡ này và gây ra hiện tượng thiếu vitamin D. Việc này gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ.
Hậu quả của việc thiếu vitamin D ở trẻ
1. Còi xương: Thiếu vitamin D là nguyên nhân chính gây ra tình trạng còi xương ở trẻ em. Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi và phosphorus, hai loại khoáng chất quan trọng giúp xương phát triển và cứng cáp. Khi thiếu hụt vitamin D, quá trình hấp thụ canxi và phosphorus bị ảnh hưởng, dẫn đến việc xương không phát triển đúng cách, gây ra tình trạng còi xương và suy dinh dưỡng.
2. Loãng xương: Mặc dù thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng trẻ em cũng có thể mắc phải tình trạng loãng xương do thiếu hụt vitamin D. Khi cơ thể thiếu canxi do không hấp thụ đủ lượng canxi từ thức ăn, nó sẽ lấy canxi từ xương để bù đắp, làm cho xương trở nên mỏng và dễ gãy.
3. Bệnh tim mạch: Thiếu vitamin D có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch của trẻ em. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu hụt vitamin D có thể dẫn đến tăng huyết áp và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch ở trẻ em.
4. Tăng cholesterol: Thiếu vitamin D cũng có thể gây ra tăng cholesterol trong máu, làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về mỡ máu và tim mạch.
5. Các bệnh lý khác: Ngoài ra, thiếu hụt vitamin D cũng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác như dị ứng, viêm nhiễm và trầm cảm ở trẻ em.
Dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu vitamin D
1. Bệnh còi xương: Thiếu vitamin D là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh còi xương ở trẻ nhỏ. Các triệu chứng bao gồm sụp mí, biến dạng xương và kích thước xương không phát triển đúng cách. Việc nhận biết và điều trị sớm có thể ngăn chặn tình trạng này.
2. Đổ mồ hôi trộm: Cơ thể trẻ thiếu vitamin D thường có xu hướng đổ mồ hôi nhiều, ngay cả khi không hoạt động nhiều hoặc trong điều kiện thời tiết lạnh. Điều này có thể là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang gặp vấn đề về cân bằng vitamin D.
3. Rụng tóc: Tóc của trẻ thiếu vitamin D thường không được khỏe mạnh, dễ rụng và thậm chí rụng theo hình vành khăn. Đây có thể là một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất ở trẻ khi thiếu hụt loại vitamin này.
4. Thóp rộng, chân vòng kiềng: Một số trẻ thiếu vitamin D có thể phát triển thóp lưng và chân vòng kiềng do ảnh hưởng của việc thiếu hụt canxi và phospho trong quá trình phát triển xương.
5. Biếng ăn, táo bón: Thiếu hụt vitamin D có thể gây ra tình trạng biếng ăn và táo bón ở trẻ nhỏ, do ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ canxi và phospho trong ruột.
6. Chậm vận động: Trẻ thiếu vitamin D có thể có sự chậm phát triển về mặt vận động, bao gồm việc đi, bò và các kỹ năng vận động khác. 7. Xương ngực dị hình: Trong những trường hợp nặng hơn, trẻ thiếu vitamin D có thể phát triển tình trạng xương ngực dị hình do ảnh hưởng đến sự phát triển xương.
8. Chậm mọc răng và bò: Trẻ thiếu vitamin D có thể chậm mọc răng so với các em cùng lứa tuổi, cũng như chậm phát triển kỹ năng bò và di chuyển.
9. Khó chịu, quấy khóc: Trẻ thiếu vitamin D có thể thường xuyên không thoải mái, khó chịu, quấy khóc và có thể gặp vấn đề khi ngủ.
Cách khắc phục tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ em
1. Thường xuyên cho trẻ tắm nắng
Một trong những nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên hiệu quả nhất cho trẻ em là ánh nắng mặt trời. Thời điểm tốt nhất để tắm nắng là vào buổi sáng, khoảng từ 7-9 giờ sáng, khi ánh nắng mặt trời chưa quá gay gắt.
Thời gian tắm nắng mỗi ngày khoảng 10-15 phút là đủ để cung cấp lượng vitamin D cần thiết cho cơ thể trẻ. Để tăng cường tác động của ánh nắng, nên để bàn tay, bàn chân, cánh tay và bụng của trẻ được tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.
2. Bổ sung vitamin D qua thực phẩm
Ngoài việc tận dụng nguồn vitamin D từ ánh nắng mặt trời, việc bổ sung vitamin D qua thực phẩm cũng rất quan trọng. Một số loại thực phẩm giàu vitamin D bao gồm dầu gan cá, lòng đỏ trứng, sữa và gan động vật. Các loại cá như cá hồi, cá trích, cá mòi, cá ngừ cũng là những nguồn cung cấp vitamin D tốt. 
Bên cạnh đó, các loại đồ uống từ ngũ cốc hoặc nước trái cây ép cũng đã được bổ sung thêm các chất dinh dưỡng cần thiết, giúp cung cấp vitamin D cho trẻ em. Nấm shitake khô cũng là một nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên. 3. Duy trì chế độ ăn uống khoa học
Để đảm bảo cung cấp đủ vitamin D và các nhóm dinh dưỡng khác cho sự phát triển toàn diện của trẻ em, việc duy trì chế độ ăn uống khoa học là rất quan trọng. Bố mẹ cần chú ý đảm bảo rằng chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ bao gồm đầy đủ các nhóm thực phẩm như rau xanh, hoa quả, thịt, cá, sữa và các sản phẩm từ sữa.
Sử dụng các loại thực phẩm được bổ sung vitamin D như sữa hoặc ngũ cốc có thể giúp bổ sung lượng vitamin D cần thiết cho trẻ em một cách dễ dàng. Tuy nhiên, việc điều chỉnh liều lượng và phương pháp bổ sung vitamin D cho trẻ em nên được tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Nếu trẻ thiếu Vitamin D thì sẽ cho uống thuốc gì?
Khi trẻ thiếu vitamin D, cha mẹ cần phải bổ sung cho cơ thể trẻ vitamin D3 vì đây là dạng cơ thể cần thiết. Việc bổ sung vitamin D cần được thực hiện theo liều lượng phù hợp với từng đối tượng để đảm bảo hiệu quả và an toàn. 
Đối với những bé trong giai đoạn 6 tuần tuổi - 18 tháng tuổi, nên bổ sung liên tục 800 - 1000 IU/ ngày đối với các bé khỏe mạnh. Đối với các bé ít được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, liều lượng cần thiết là khoảng 1500 IU/ ngày. Đối với trẻ có da sậm màu, nên sử dụng khoảng 2000 IU/ ngày. 
Khi trẻ từ 18 tháng tuổi - 5 tuổi, việc sử dụng liều lượng như trên là cần thiết trong điều kiện ít tiếp xúc với ánh mặt trời. 
Đối với những trẻ bị còi xương, liều lượng bổ sung cần được tăng lên đáng kể. Các bé sẽ cần uống 1200 - 5000 IU/ ngày liên tục trong vòng 4 tuần để khắc phục tình trạng thiếu hụt vitamin D. Tuy nhiên, việc sử dụng vitamin D cho trẻ cũng cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa. Các bậc phụ huynh không nên tự ý cung cấp vitamin D cho bé mà cần phải tham khảo ý kiến chuyên môn.
Cha mẹ cũng nên bổ sung các vi khoáng chất thiết yếu như kẽm, Lysine, crom, selen, vitamin B1... để đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Nó không chỉ giúp cải thiện tình trạng biếng ăn mà còn hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất cho trẻ.
Trong quá trình cải thiện tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng cho trẻ, cha mẹ cần phải nhớ rằng việc này thường phải diễn ra trong thời gian dài. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chức năng cùng lúc hoặc thay đổi liên tục nhiều loại trong thời gian ngắn có thể khiến hệ tiêu hóa của bé không kịp thích nghi và hoàn toàn không tốt.
Do đó, việc bổ sung vitamin D và các chất dinh dưỡng khác cho trẻ là rất quan trọng nhưng cũng cần được thực hiện đúng cách và theo sự hướng dẫn của các chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.