Béo phì ở trẻ em: Nguyên nhân do đâu?

Nguyên nhân gây béo phì ở trẻ nhỏ
1. Di truyền
Béo phì thường di truyền trong gia đình, và nếu như trẻ bị thừa cân từ sớm, rất có thể là do di truyền. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu một người hoặc cả cha cả mẹ bị béo phì thì con cái của họ cũng có nhiều khả năng bị béo phì. Tuy nhiên, chỉ riêng di truyền học không thể giải thích được sự gia tăng tỷ lệ béo phì ở trẻ em gần đây, cho thấy các yếu tố môi trường cũng góp phần gây ra vấn đề này.
2. Lối sống thiếu vận động
Trẻ em tiêu thụ quá nhiều calo và có lối sống ít vận động có nguy cơ bị thừa cân hoặc béo phì cao hơn. Các hành vi như ăn quá nhiều, lười hoạt động thể chất và dành quá nhiều thời gian ngồi máy tính, bấm điện thoại khiến trẻ ngày càng chây ỳ, không muốn tập thể dục và gây nên bệnh béo phì.  3. Nhân tố môi trường
Các thực phẩm không tốt cho sức khỏe đang được bày bán tràn lan thị trường nên người dùng có khả năng cao mua phải hàng dởm. Ngoài ra, con người cũng có xu hướng ít vận động hơn. Đồ ăn nhanh có thể mang đi bất cứ lúc nào và sự phổ biến của đồ uống có đường trước cửa trường học, các hàng xiên bẩn, xôi.. sẽ dụ dỗ các em ăn nhiều hơn. 
4. Bệnh lý
Một số bệnh lý như suy giáp, hội chứng Cushing và hội chứng Prader-Willi có thể gây tăng cân ở trẻ em. Các loại thuốc như thuốc chống trầm cảm và thuốc chống loạn thần cũng có thể dẫn đến tăng cân ở trẻ em. Điều quan trọng là làm việc với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để quản lý mọi tình trạng bệnh lý tiềm ẩn có thể góp phần gây béo phì.
Cách làm giảm béo phì ở trẻ
Giảm béo phì ở trẻ em đòi hỏi phải thay đổi chế độ ăn uống, hoạt động thể chất và thói quen sinh hoạt. Dưới đây là một số tips có thể sử dụng để giúp giảm béo phì ở trẻ em:
1. Khuyến khích thói quen ăn uống lành mạnh
Khuyến khích thói quen ăn uống lành mạnh là điều cần thiết để giảm béo phì ở trẻ em. Cha mẹ có thể giúp con cái họ tìm hiểu về các lựa chọn thực phẩm lành mạnh và tạo ra một môi trường gia đình hỗ trợ việc ăn uống lành mạnh. Dưới đây là một số lời khuyên:
• Ăn nhiều loại trái cây và rau quả trong bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ.
• Chọn các nguồn protein nạc như thịt gà, cá và đậu.
• Hạn chế thực phẩm nhiều calo như đồ chiên rán, đồ uống có đường, đồ ngọt.
• Khuyến khích trẻ ăn chậm và chú ý đến dấu hiệu đói và no của trẻ.
• Cho trẻ tham gia lập kế hoạch và chuẩn bị bữa ăn để giúp trẻ tìm hiểu về các lựa chọn thực phẩm lành mạnh. 2. Tăng cường hoạt động thể chất
Hoạt động thể chất rất quan trọng để duy trì cân nặng khỏe mạnh và giảm béo phì ở trẻ em. Cha mẹ có thể giúp con cái trở nên năng động hơn bằng cách khuyến khích chúng tập thể dục thường xuyên. Cha mẹ có thể làm như sau:
• Khuyến khích trẻ em tham gia ít nhất 60 phút hoạt động thể chất vừa phải đến mạnh mẽ mỗi ngày.
• Tạo cơ hội cho trẻ vận động như cùng gia đình đi dạo, chơi thể thao hoặc đạp xe.
• Giới hạn thời gian sử dụng màn hình không quá hai giờ mỗi ngày.
• Khuyến khích trẻ em tạm dừng các hoạt động ít vận động như xem TV hoặc chơi trò chơi điện tử và tham gia vào các hoạt động vui chơi tích cực.
3. Ngủ đủ giờ
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sự thèm ăn và trao đổi chất. Trẻ không ngủ đủ giấc có thể có nguy cơ béo phì cao hơn. Dưới đây là một số lời khuyên để thúc đẩy thói quen ngủ lành mạnh:
• Khuyến khích trẻ ngủ đủ giấc mỗi đêm.
• Thiết lập một thói quen đi ngủ đều đặn để giúp trẻ thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ.
• Hạn chế các thiết bị điện tử trong phòng ngủ vì chúng có thể cản trở giấc ngủ.
4. Giới hạn thời gian sử dụng thiết bị
Trẻ em không nên dành quá hai giờ mỗi ngày cho thời gian sử dụng thiết bị, bao gồm tivi, trò chơi điện tử và máy tính. Cha mẹ có thể đặt giới hạn về thời gian sử dụng thiết bị và khuyến khích các hoạt động thay thế, chẳng hạn như đọc sách hoặc chơi ngoài trời.
Bài học từ Nhật bản
Nhật Bản được biết đến là một trong những quốc gia có tỷ lệ béo phì thấp nhất thế giới, với chỉ 4,3% người trưởng thành có chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 30, đây là ngưỡng béo phì. Thành công của Nhật Bản trong việc giảm thừa cân và béo phì có thể là do nhiều yếu tố, bao gồm các chuẩn mực văn hóa, chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất.
1. Chuẩn mực văn hóa
Một trong những yếu tố chính góp phần vào tỷ lệ thừa cân và béo phì thấp của Nhật Bản là các chuẩn mực văn hóa. Ở Nhật Bản, người ta rất chú trọng đến thói quen ăn uống lành mạnh và kiểm soát khẩu phần ăn. Các bữa ăn thường được phục vụ với khẩu phần nhỏ hơn và mọi người thường ngừng ăn khi cảm thấy no khoảng 80%. Ngoài ra, văn hóa Nhật Bản coi trọng hoạt động thể chất, với nhiều người đi bộ hoặc đạp xe đi làm thay vì lái xe.
2. Chế độ ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống của người Nhật nổi tiếng là giàu rau, trái cây và cá, tất cả đều tốt cho sức khỏe và ít calo. Ngoài ra, ẩm thực Nhật Bản thường được chế biến bằng các phương pháp nấu ăn lành mạnh như nướng, hấp và ninh, giúp bảo toàn giá trị dinh dưỡng của thực phẩm. Các món ăn truyền thống của Nhật Bản như sushi, súp miso và đậu phụ đều chứa ít calo và giàu chất dinh dưỡng nên là những món ăn lý tưởng để kiểm soát cân nặng. 3. Hoạt động thể chất
Nhiều người tập thể dục thường xuyên như một phần thói quen hàng ngày của họ. Đi bộ và đi xe đạp là phương thức giao thông phổ biến ở Nhật Bản và nhiều người cũng tham gia các môn thể thao như võ thuật, karate và judo. Ngoài ra, nhiều công ty Nhật Bản khuyến khích hoạt động thể chất bằng cách tạo cơ hội cho nhân viên tham gia các câu lạc bộ thể thao hoặc các chương trình tập thể dục.
Tóm lại, để giảm béo phì ở trẻ em đòi hỏi một cách tiếp cận nhiều mặt liên quan đến những thay đổi trong chế độ ăn uống, hoạt động thể chất và thói quen sinh hoạt. Cha mẹ và người chăm sóc đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ phát triển những thói quen lành mạnh lâu dài. Bằng cách làm gương cho các hành vi lành mạnh, tạo ra một môi trường gia đình cởi mở, cha mẹ có thể giúp con mình đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh.