Vắc-xin Zika: Tiềm năng trong việc điều trị ung thư não

Theo một công bố mới trên tạp chí Journal of Translational Medicine, các nhà nghiên cứu từ Trường Y khoa Duke-NUS (Mỹ) đã phát triển thành công một số loại vắc-xin Zika mới và phát hiện tiềm năng đặc biệt của chúng đối với việc điều trị bệnh ung thư não trong quá trình thử nghiệm.
Cụ thể, vắc-xin Zika được sử dụng trong thí nghiệm là dạng vắc-xin sống giảm độc lực (ZIKV-LAV), tức là chứa đựng virus Zika đã được làm yếu đi, không gây bệnh nhưng vẫn kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể. Điều này đã mở ra tiềm năng lớn trong việc áp dụng vắc-xin Zika để điều trị bệnh ung thư não, đặc biệt là các trường hợp u nguyên bào thần kinh đa dạng.
U nguyên bào thần kinh đa dạng là loại ung thư não phổ biến nhất, ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn người trên toàn thế giới mỗi năm. Tính đến nay, tỉ lệ sống sót của các bệnh nhân mắc u nguyên bào thần kinh đa dạng với các phương pháp điều trị hiện tại là rất thấp. Thông thường, họ thường qua đời sau khoảng 15 tháng kể từ khi được chẩn đoán mắc ung thư, chủ yếu do tỉ lệ tái phát khối u cao và các lựa chọn điều trị còn hạn chế.
Việc sử dụng vắc-xin Zika giảm độc lực (ZIKV-LAV) đã đem lại hy vọng mới trong việc cải thiện tình hình điều trị ung thư não. Các kết quả từ các thử nghiệm trên động vật đã cho thấy rằng việc sử dụng vắc-xin Zika có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của u nguyên bào thần kinh đa dạng và cải thiện tỉ lệ sống sót của bệnh nhân.
Theo các nhà nghiên cứu, virus Zika bình thường tấn công các tế bào não của các vật chủ thuộc đối tượng nguy cơ, nhưng virus giảm độc lực thì không đủ sức làm hại các tế bào khỏe mạnh nữa. Tuy nhiên, chúng lại đủ sức lây nhiễm tự nhiên vào các tế bào đang nhân lên nhanh bất thường trong não. Đó là các tế bào ung thư. Các chủng Zika giảm độc lực cũng tự sao chép trong các tế bào ung thư não, chiếm đoạt tài nguyên của các tế bào này để sinh sản và giết chết tế bào. Khi màng tế bào bị phá hủy, chúng lại giải phóng các chất bên trong ra, bao gồm một đàn virus giảm độc lực, tiếp tục xâm chiếm các tế bào ung thư khác.
Tuy vậy, chúng lại không làm tổn thương các tế bào khỏe mạnh. Nguyên nhân là do virus này thích liên kết với một số protein chỉ tồn tại trong tế bào ung thư não, không có trong các tế bào lành.

>>> Tại sao tiêm vacxin sởi rồi vẫn có thể mắc bệnh? >>> Tại sao cần tiêm vacxin cho người cao tuổi?

Các nhà khoa học đã tiến hành các thí nghiệm và đã có những kết quả đáng kể. Virus giảm độc lực từ vắc-xin Zika đã tiêu diệt được 65-90% các tế bào của khối u nguyên bào thần kinh đệm. Nó có lây nhiễm vào khoảng 9-20% các tế bào khỏe mạnh, nhưng lại không gây hại gì cho các tế bào này.
Những kết quả này mở ra triển vọng rất lớn trong việc điều trị bệnh ung thư não. Các nhà khoa học vẫn đang làm việc để tiến hành các bước nghiên cứu cao hơn, bao gồm trên động vật và trên người, với hy vọng ứng dụng các vắc-xin Zika trong giai đoạn thử nghiệm này cho cả bệnh Zika và bệnh ung thư não. Tuy nhiên, cần phải tiến hành nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng hơn để xác định tính an toàn và hiệu quả của việc sử dụng vắc-xin Zika trong điều trị ung thư não. Ngoài ra, cần phải xem xét kỹ lưỡng về cách thức sản xuất và phân phối vắc-xin này để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả khi áp dụng trên quy mô lớn.
Trong tương lai, việc sử dụng virus Zika để điều trị ung thư não có thể sẽ là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực y học. Tuy nhiên, cần phải tiếp tục nghiên cứu và kiểm chứng để đảm bảo rằng việc áp dụng vắc-xin Zika sẽ mang lại lợi ích cao nhất và an toàn nhất cho người bệnh.
Nhìn chung, việc phát hiện tiềm năng của virus Zika trong điều trị ung thư não là một tin tức vô cùng tích cực và mở ra những triển vọng mới trong cuộc chiến chống lại căn bệnh nguy hiểm này. Chúng ta hy vọng rằng những nghiên cứu tiếp theo sẽ tiến xa hơn và mang lại những ứng dụng thực tế tích cực trong việc điều trị ung thư não.