Cần làm gì để cải thiện mụn nội tiết?

Theo nghiên cứu da liễu được công bố trên trang Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia (Hoa Kỳ), thuật ngữ “mụn nội tiết” để chỉ mụn trứng cá ở phụ nữ trưởng thành là một sự nhầm lẫn. Thay vào đó, tất cả tình trạng mụn trứng cá đều có liên quan đến nội tiết tố (hormone).
Từ mụn trứng cá xuất hiện ở tuổi dậy thì đến mụn tiền kinh nguyệt ở người lớn, tất cả bệnh nhân mụn trứng cá đều nhạy cảm với hormone. Thế nhưng hormone cũng không phải là thủ phạm duy nhất. 
Các nguyên nhân chính gây ra mụn trứng cá bao gồm sự tích tụ dầu thừa, viêm do sự phát triển quá mức của vi khuẩn Propionibacterium, dày sừng nang lông (do sự tích tụ keratin, một loại protein được tìm thấy trong da và tóc, bởi nang trứng của bạn).
Để điều trị mụn nội tiết, quan trọng nhất là phải xác định chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng này. Nếu hormone là nguyên nhân chính, điều chỉnh cân bằng hormone thông qua thuốc uống hoặc các loại thuốc thoa có thể được áp dụng. 
Ngoài ra, duy trì vệ sinh da hàng ngày, sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp và kiểm soát lượng dầu tiết ra trên da cũng đóng vai trò không thể thiếu trong điều trị mụn nội tiết. 
Đối với những trường hợp mụn nội tiết nặng, sử dụng các phương pháp điều trị chuyên sâu như laser, peeling hoặc điều trị bằng ánh sáng cũng có thể được áp dụng sau khi được tư vấn bởi chuyên gia da liễu…
Ngoài chăm sóc da từ bên ngoài, cần duy trì một chế độ dinh dưỡng cân đối và lối sống lành mạnh nhằm kiểm soát tình trạng mụn nội tiết. Chế độ ăn uống cân đối, hạn chế đường và chất béo trans, tăng cường lượng rau xanh và hoa quả trong khẩu phần ăn hàng ngày sẽ giúp loại bỏ các độc tố và giảm thiểu sự viêm nhiễm trong cơ thể.
Ảnh hưởng của Hormone đến Sản Xuất Dầu và Mụn Trứng Cá
Hormone có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất dầu và xuất hiện của mụn trứng cá trên da. Bã nhờn, một hỗn hợp lipid, đóng vai trò bảo vệ da, tuy nhiên sự hoạt động quá mức của tuyến bã nhờn dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông và gây ra tình trạng mụn. 
Hormone, đặc biệt là androgen như testosterone, có khả năng tăng sản xuất tuyến bã nhờn, dẫn đến sự gia tăng của bã nhờn trên da. Do đó, nếu có sự thay đổi về hormone trong cơ thể như trước và sau kỳ kinh nguyệt, trong thời kỳ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, thậm chí khi đang mang thai, gây ra sự bùng phát của mụn trứng cá. 
Ở tuổi dậy thì, sự gia tăng hormone androgen có thể làm cho tình trạng mụn trứng cá trở nên nghiêm trọng hơn. Ngoài ra, tiền mãn kinh cũng là giai đoạn mà nồng độ hormone progesterone giảm, và trong một số trường hợp, nồng độ hormone androgen tăng cao.  Ngoài ra, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng liên quan đến sự tăng nồng độ hormone androgen, dẫn đến sự phát triển của mụn trứng cá. 
Ngoài hormone, các yếu tố khác cũng có ảnh hưởng đáng kể đến tình trạng mụn trứng cá. Thói quen sinh hoạt hàng ngày như không tẩy trang vào ban đêm hoặc không vệ sinh gối, chăn, nệm thường xuyên cũng có thể tạo ra mụn trứng cá.
Các nghiên cứu gần đây cũng đã chỉ ra rằng chế độ ăn uống có liên quan trực tiếp đến mụn trứng cá. Thực phẩm tiêu thụ có thể ảnh hưởng đến hormone và viêm trong cơ thể, từ đó góp phần vào sự phát triển của mụn trứng cá.
Các loại thực phẩm nên ăn để cải thiện mụn nội tiết:
Thực phẩm đường huyết thấp
Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ (AAD), chế độ ăn có chỉ số đường huyết (GI) thấp đóng vai trò quan trọng trong ngăn ngừa mụn trứng cá. Chế độ ăn này giúp ổn định lượng đường trong máu, từ đó giảm nguy cơ viêm và tăng sản xuất bã nhờn, hai yếu tố chính dẫn đến tình trạng mụn trứng cá.
Các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, rau không chứa tinh bột, trái cây như quả mọng, táo, chuối, các loại hạt và một số loại đậu. Những thực phẩm này giúp duy trì sự ổn định của đường huyết, ngăn ngừa tăng đột biến của lượng đường trong máu. Ngoài ra, nên bổ sung protein và chất béo không có chỉ số GI như dầu ô liu, trứng, thịt gà và cá trong chế độ ăn uống. Chúng không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu nhưng vẫn cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe làn da.
Thực phẩm không chứa sữa
Sữa bò đã lâu được cho là một trong những nguyên nhân gây ra mụn trứng cá. Tuy nhiên, liệu có đúng như vậy không? Câu trả lời có thể không đơn giản như chúng ta nghĩ.
Theo một đánh giá vào năm 2018 của chín nghiên cứu, cho thấy rằng người tiêu thụ sữa có xác suất bị mụn trứng cá cao hơn so với những người không tiêu thụ các sản phẩm từ sữa. Nhưng cần lưu ý rằng không phải tất cả mọi người đều phản ứng với sữa bò theo cách này. Một số người có thể không bị ảnh hưởng bởi sữa bò đối với tình trạng da của họ.
Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ, hiện tại không có bằng chứng cụ thể nào cho thấy các sản phẩm từ sữa khác như phô mai hoặc sữa chua cũng gây ra mụn trứng cá. Điều này đồng nghĩa rằng, loại bỏ tất cả các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn uống có thể không cần thiết và không mang lại hiệu quả như mong đợi. Vậy nên, nếu bạn đang gặp phải vấn đề với mụn trứng cá và nghi ngờ rằng sữa bò có thể là nguyên nhân, bạn có thể thử giảm lượng tiêu thụ sữa và lựa chọn các loại sữa khác như sữa đậu nành, sữa hạnh nhân hoặc các sản phẩm thay thế sữa khác để xem liệu điều này có tác động tích cực đến làn da của bạn hay không.
Một điểm cần nhấn mạnh là mụn trứng cá có thể được ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như gen di truyền, stress, hormone và chế độ ăn uống tổng thể. 
Chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa có khả năng ngăn chặn sự tổn thương của tế bào do các gốc tự do gây ra, từ đó giúp cải thiện quá trình sửa chữa và tái tạo da, đồng thời giảm thiểu tác động của stress oxy hóa và hạn chế tình trạng nổi mụn trứng cá.
Một trong những cách hiệu quả để cung cấp chất chống oxy hóa cho cơ thể là thông qua việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa. Các loại thực phẩm này không chỉ giúp cung cấp dồi dào chất dinh dưỡng mà còn chứa nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương và lão hóa sớm. Một số thực phẩm giàu chất chống oxy hóa nổi bật bao gồm sôcôla đen, các loại đậu, quả việt quất, dâu tây, bông cải xanh, rau bina, yến mạch và nhiều loại rau xanh khác. Bổ sung những loại thực phẩm này vào chế độ ăn hàng ngày không chỉ giúp cung cấp chất chống oxy hóa mà còn tăng cường sức khỏe toàn diện.
Thực phẩm có đặc tính chống viêm
Trong thực đơn hàng ngày, việc bổ sung thực phẩm giàu axit béo omega-3 và omega-6 được xem là một phần trong việc cải thiện tình trạng mụn nội tiết. Các loại thực phẩm giàu chất béo tốt như cá hồi, các loại hạt và các loại dầu hạt, đậu, vừng… đều có khả năng giúp chống lại mụn trứng cá do rối loạn nội tiết.
Chế độ ăn uống nên chứa nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc tốt, chất béo tốt và thực phẩm chống viêm (như cá hồi và hạt chia) cũng được khuyến khích. Các loại thực phẩm này không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn giúp duy trì sức khỏe và hỗ trợ quá trình điều trị mụn nội tiết. Ngoài tập trung vào bổ sung thực phẩm giàu chất béo tốt, thưởng thức các loại nước uống khác nhau cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và hỗ trợ điều trị mụn nội tiết. 
Một số loại nước uống được khuyến nghị như trà xanh, trà hoa dâm bụt, nước khoáng có ga… đều có lợi cho sức khỏe và không chứa sữa.
Trà xanh, một trong những loại nước uống được ưa chuộng và được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe, cũng sở hữu đặc tính kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ. Nhờ vào những tính chất này, trà xanh có thể hỗ trợ điều trị mụn trứng cá và giảm bớt các triệu chứng của mụn nội tiết.
Thực phẩm cần tránh
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát chỉ số đường huyết và hàm lượng carbohydrate. Chọn lựa thực phẩm phù hợp sẽ giúp duy trì sức khỏe và ngăn chặn các vấn đề liên quan đến đường huyết, đặc biệt là ở những người có nguy cơ mắc các bệnh lý như tiểu đường.
Dưới đây là danh sách những thực phẩm cần tránh, bao gồm những thực phẩm có chỉ số đường huyết cao và hàm lượng carbohydrate cao:
Kẹo, bánh quy, đồ uống chứa đường: Những loại thực phẩm này thường chứa lượng đường cao, gây tăng đột ngột của đường huyết sau khi tiêu thụ. Điều này không tốt cho sức khỏe, đặc biệt là đối với người có tiểu đường. Carbohydrate tinh chế: Bánh mì trắng, ngũ cốc tinh chế (trừ ngũ cốc nguyên hạt) là những loại thực phẩm có hàm lượng carbohydrate cao, gây tăng đường huyết nhanh chóng.
Sữa bò, sôcôla và đồ ngọt: Thực phẩm từ sữa như sữa bò, sôcôla… các loại đồ ngọt hoặc thực phẩm có hàm lượng đường cao (như món tráng miệng, đồ uống có gas và nước trái cây) cũng nên được hạn chế.
Thực phẩm siêu chế biến: Thực phẩm này thường được làm bằng carbohydrate tinh chế và dầu thực vật chế biến, gây tăng cholesterol và gây ra các vấn đề về đường huyết.
Rượu: Ngoài gây tăng cholesterol, rượu cũng có thể tăng nồng độ estrogen và testosterone, ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone và phát triển mụn trứng cá. Ngoài ra, rượu cũng chứa histamine, gây ra các vấn đề về mụn trứng cá.
Hạn chế tiêu thụ những loại thực phẩm trên sẽ giúp duy trì sức khỏe và kiểm soát chỉ số đường huyết cũng như hàm lượng carbohydrate. Đồng thời, kết hợp chế độ ăn uống cân đối và rèn luyện thói quen sống lành mạnh sẽ mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe của mỗi người.