Ngôn ngữ khiến con tổn thương sâu sắc hơn cả đòn roi

Thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi. Đây là câu nói từ xưa của các cụ đã truyền lại. Thực tế, việc thương con, dùng đòn roi với con vừa tốt, vừa xấu. 
Những trận đòn roi có thể khiến trẻ tổn thương cơ thể, song, may mắn rằng, chúng sẽ quên nhanh. Tuy nhiên, không nhiều bậc phụ huynh vẫn sử dụng cách này, thay vào đó là dùng lời nói để trừng phạt, trách mắng con cái. 
Đây chính là nguồn cơn của việc trẻ bị ám ảnh tâm lý vì có những câu nói ám ảnh theo suốt tuổi thơ của nhiều người, thậm chí đến cả tương lai của trẻ.
Có rất nhiều báo cáo về việc trẻ em bị bạo lực ngôn từ. Theo Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) năm 2022, 50% trẻ em và thanh thiếu niên từ độ tuổi 13 - 15 trên toàn thế giới từng bị ảnh hưởng bởi bạo lực ngôn ngữ ở trường học. 
Trung bình, cứ 3 người, sẽ có hơn 1 người từng bị bắt nạt. Còn theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam năm 2021, 70% học sinh trung học cơ sở từng bị bắt nạt bằng lời nói. Vì sao ngôn từ khiến trẻ bị tổn thương sâu sắc?
Bạo lực bằng lời nói có thể có tác động lớn hơn đối với trẻ vì trẻ em thường đang phát triển về mặt tâm lý, xã hội. Điều này là do tâm lý phát triển của trẻ. Trẻ em đang trong quá trình hình thành tâm lý và xây dựng bản chất ngôn ngữ của mình. Việc phụ huynh bày tỏ ý kiến bằng cách nào cũng ảnh hưởng đến cách trẻ nhìn nhận và xử lý thông tin.
Ngoài ra, môi trường gia đình, trường học, và xã hội có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành ý thức và ngôn ngữ của trẻ. Bạo lực ngôn ngữ có thể tạo ra một môi trường tiêu cực, ảnh hưởng đến sự phát triển và học tập của trẻ.
Thêm vào đó, trẻ em thường rất nhạy cảm với các biểu hiện của tình cảm, và bạo lực ngôn ngữ có thể tạo ra ảnh hưởng tiêu cực lên tâm trạng và tình cảm của trẻ, gây ra lo lắng và căng thẳng.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ em phải đối mặt với bạo lực ngôn ngữ có thể có rủi ro cao hơn về vấn đề tâm lý, hành vi xã hội tiêu cực, và khả năng học tập. Một số nghiên cứu này cũng liên kết bạo lực ngôn ngữ với việc tăng cường nguy cơ trẻ trở thành người khiếm khuyết và thậm chí là nạn nhân của bạo lực khi trưởng thành. Trẻ bị bạo lực ngôn ngữ sẽ như thế nào?
Bạo lực ngôn ngữ là một trong những hình thức bạo lực nguy hiểm nhất đối với trẻ em. Nó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, tinh thần và xã hội của trẻ.
Khi thường xuyên bị mắng mỏ, chê bai, trẻ sẽ cảm thấy tự ti, mặc cảm, chán nản, thậm chí sợ hãi, lo lắng. Những cảm xúc tiêu cực này sẽ dần hình thành nên những tính cách tiêu cực như hèn nhát, kém cỏi, dễ nóng giận, ác cảm với tất cả mọi thứ xung quanh.
Những tính cách này sẽ khiến trẻ gặp khó khăn trong học tập, giao tiếp và xây dựng các mối quan hệ. Trẻ cũng có nguy cơ cao mắc các vấn đề tâm lý, như trầm cảm, lo âu, rối loạn ăn uống,...
Đáng sợ hơn, khi những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực bị vượt ngưỡng chịu đựng, trẻ có thể có những hành vi tiêu cực, thậm chí là tự tử hoặc gây hại cho người khác. Một số dấu hiệu nhận biết trẻ bị bạo lực ngôn ngữ:
• Thay đổi hành vi: Trẻ có thể trở nên nhút nhát, thu mình, tránh giao tiếp với mọi người, đặc biệt là với những người đã từng bạo hành trẻ. Trẻ cũng có thể trở nên hung hăng, hay gây gổ, hoặc có những hành vi tự làm hại bản thân.
• Có những biểu hiện về thể chất: Trẻ có thể bị đau đầu, đau bụng, buồn nôn, hoặc các vấn đề về tiêu hóa. Trẻ cũng có thể bị mất ngủ, chán ăn, hoặc giảm cân. 
• Có những thay đổi về cảm xúc: Trẻ có thể cảm thấy buồn bã, lo lắng, sợ hãi, hoặc tức giận. Trẻ cũng có thể có những suy nghĩ tiêu cực về bản thân, như cho rằng mình là người vô dụng, không đáng yêu, hoặc không ai yêu thương.
• Giảm khả năng học tập: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tập trung, ghi nhớ, hoặc tiếp thu kiến thức. Trẻ cũng có thể bỏ học hoặc nghỉ học. Vì vậy, cha mẹ cần nhận thức rõ tác hại của bạo lực ngôn ngữ và tránh sử dụng nó với trẻ. Thay vào đó, cha mẹ nên dành thời gian trò chuyện, tâm sự với trẻ, giúp trẻ phát triển một cách lành mạnh và toàn diện.
Một số biện pháp cụ thể mà cha mẹ có thể thực hiện để ngăn chặn bạo lực ngôn ngữ đối với trẻ bao gồm:
• Tăng cường giao tiếp với trẻ, lắng nghe con một cách cởi mở và thấu hiểu.
• Khuyến khích trẻ chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của mình.
• Chỉ ra những hành vi sai trái của trẻ một cách nhẹ nhàng, không sử dụng những lời lẽ xúc phạm, chê bai.
• Khen ngợi, động viên trẻ khi trẻ làm tốt.
• Nếu bạn nhận thấy trẻ có những dấu hiệu bị bạo lực ngôn ngữ, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia, chẳng hạn như giáo viên, nhà trị liệu, hoặc nhân viên xã hội.
Tất cả chúng ta cần chung tay để bảo vệ trẻ em khỏi bạo lực ngôn ngữ, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện và khỏe mạnh.