Thuốc Hạ Sốt Cho Trẻ Sơ Sinh: Những Điều Mẹ Cần Biết

Thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh là một phương pháp quan trọng trong điều trị và giảm bớt tác động của sốt đối với sức khỏe của trẻ nhỏ. Thuốc hạ sốt cần phải được thực hiện đúng cách và theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho trẻ.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ bị sốt, từ viêm nhiễm đến các bệnh lý khác. Cần xác định nguyên nhân gây sốt có điều trị hiệu quả. Khi trẻ có nhiệt độ cơ thể tăng cao, cha mẹ nên dùng thuốc hạ sốt để giúp trẻ giảm sốt và cảm thấy thoải mái hơn.
Theo khuyến cáo của nhiều chuyên gia và bác sĩ chuyên khoa, sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh phụ thuộc vào mức độ sốt của trẻ. 
Nếu trẻ có nhiệt độ từ 38.5 – 39 độ C, cần sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh. 
Đối với trẻ có sốt từ 39 – 40 độ C, cần cân nhắc sử dụng thuốc hạ sốt hoặc kết hợp sử dụng hai loại thuốc hạ sốt cùng lúc.
Trong trường hợp trẻ bị sốt dưới 38,5 độ C, lau trán, nách, cổ và bẹn của trẻ bằng khăn ấm mỗi khoảng 15 phút để giúp trẻ giảm sốt. Cha mẹ nên nới lỏng quần áo và mặc đồ thoáng mát cũng giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn mà không cần thuốc hạ sốt.
Còn khi nhiệt độ sốt vượt quá 39 độ C, dễ co giật do sốt cao. Trong trường hợp này, sau khi cho trẻ uống thuốc hạ sốt, cần mặc quần áo thoáng mát cho trẻ và đưa bé tới cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.
Các loại thuốc hạ sốt cho bé sơ sinh
Trong danh mục thuốc hạ sốt cho bé sơ sinh, có hai loại chính để giúp giảm sốt và cải thiện tình trạng sức khỏe của trẻ nhỏ. Đó là thuốc Paracetamol (hay còn được biết đến với tên gọi Acetaminophen) và thuốc Ibuprofen.
Thuốc Paracetamol được xem là một lựa chọn ưu tiên cho hạ sốt cho trẻ sơ sinh. Đây là loại thuốc an toàn và hiệu quả, được khuyến nghị bởi hầu hết các bác sĩ nhi khoa. Khoảng cách giữa các lần dùng thuốc thông thường là từ 4 đến 6 giờ. 
Đối với trẻ bị suy chức năng thận, khoảng thời gian giữa các lần dùng thuốc tối thiểu phải là 8 giờ. Paracetamol có nhiều dạng chế phẩm phù hợp cho trẻ, như dạng gói bột có nhiều hương vị dễ uống và tác dụng nhanh, dạng siro hoặc loại đặt hậu môn.  Khi lựa chọn Paracetamol, người chăm sóc trẻ cần chọn loại có hàm lượng 80mg, 150mg hoặc 250mg, tùy thuộc vào cân nặng của trẻ.
Thuốc Ibuprofen cũng là một loại thuốc hạ sốt mạnh và có thể kéo dài thời gian phát huy tác dụng hơn so với Paracetamol. Tuy nhiên, uống Ibuprofen phải được chỉ định và theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa nhi do loại thuốc này có rất nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Liều dùng Ibuprofen là khoảng 7-10 mg/kg cho mỗi 6-8 giờ đường uống. 
Đáng lưu ý rằng Ibuprofen không được khuyến nghị cho trẻ dưới 1 tuổi và không phổ biến trong điều trị sốt do loại thuốc này làm tăng nguy cơ chảy máu trong bệnh lý sốt xuất huyết.
Trong quá trình hạ sốt cho bé sơ sinh, người chăm sóc trẻ cần tuân thủ đúng liều lượng và tần suất theo chỉ dẫn của bác sĩ. 
Tác dụng phụ của thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh
Các nhà nghiên cứu và nhà sản xuất thuốc hạ sốt đã chỉ ra rằng sử dụng Ibuprofen và Acetaminophen có thể gây ra một số tác dụng phụ đáng chú ý đối với trẻ sơ sinh. Đặc biệt, Ibuprofen được biết đến với khả năng kích thích đường tiêu hóa nhiều hơn so với Acetaminophen, do tác dụng gây viêm tại niêm mạc ruột. 
Ngoài ra, Ibuprofen cũng ức chế quá trình sản xuất glutathione, chất chuyển hóa của Acetaminophen, có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
Với Acetaminophen, chuyển hóa ở gan và được bài tiết qua nước tiểu có thể gây ra tích lũy trong tủy thận, dẫn đến hoại tử ống thận cấp và suy thận cấp khi dùng ở liều cao không kiểm soát. Các tác dụng phụ khác của Acetaminophen bao gồm phản ứng dị ứng, vấn đề về gan, thận, tiểu cầu và tiêu hóa.
Với Ibuprofen, các tác dụng phụ thường gặp bao gồm vấn đề về tiêu hóa, gan, thận và hô hấp. Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ sơ sinh, vì trẻ là những người nhạy cảm nhất và dễ bị tác dụng phụ.
Cần lưu ý rằng tác dụng phụ có thể khác nhau đối với từng trẻ sơ sinh và tùy thuộc vào liều lượng và thời gian sử dụng thuốc. Do đó, cần hỏi ý kiến bác để họ có thể đưa ra lời khuyên chính xác và giúp giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ.
Chống chỉ định của thuốc hạ sốt trẻ sơ sinh
Thuốc hạ sốt đối với trẻ sơ sinh cần được thực hiện cẩn thận và có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Đặc biệt, cần chú ý đến các chống chỉ định sau đây của thuốc Ibuprofen để đảm bảo an toàn cho trẻ sơ sinh:
1. Bệnh lý gan và thận nặng: Trẻ sơ sinh mắc bệnh gan hoặc thận nặng cần được thận trọng khi sử dụng thuốc hạ sốt, do có thể gây chấn thương thêm cho hệ gan thận yếu.
2. Dùng cùng lúc với một số loại thuốc khác: Một số thuốc, như thuốc chống đông máu có thể tạo thành tương tác không mong muốn với thuốc hạ sốt.
3. Tiền sử loét dạ dày hoặc xuất huyết tiêu hóa: Ibuprofen có thể gây kích thích đường tiêu hóa và làm tăng nguy cơ loét dạ dày hoặc xuất huyết tiêu hóa.
4. Nghi ngờ hoặc xác định bị bệnh sốt xuất huyết: Thuốc Ibuprofen có thể gây rối loạn đông máu và tăng nguy cơ xuất huyết, do đó không nên dùng trong trường hợp nghi ngờ hoặc xác định bị bệnh sốt xuất huyết.
5. Trẻ có tiền sử dị ứng với Ibuprofen, Aspirin hoặc các NSAIDs khác: Nếu trẻ đã từng có phản ứng dị ứng hoặc tác dụng phụ nghiêm trọng sau khi sử dụng Ibuprofen, Aspirin hoặc các loại NSAIDs khác, thì không nên dùng thuốc này.
6. Trẻ bị hen suyễn, viêm phế quản co thắt, rối loạn đông máu, bệnh tim mạch, suy gan hoặc suy thận: Ibuprofen trong những trường hợp này có thể gây ra tác dụng phụ và tăng nguy cơ biến chứng.
7. Hạn chế cho trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi và trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi: Do hệ thống gan và thận của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện, sử dụng Ibuprofen trong những độ tuổi này cần được hạn chế và chỉ dùng theo chỉ định của bác sĩ. Cách sử dụng thuốc hạ sốt cho thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh 
1. Khi nào cần sử dụng thuốc hạ sốt cho bé:
   - Trẻ cần được uống thuốc hạ sốt khi nhiệt độ cơ thể vượt quá 38,5 độ C. Dùng thuốc hạ sốt sẽ giúp giảm nhiệt độ cơ thể và giảm cảm giác khó chịu cho trẻ.
2. Dạng thuốc hạ sốt nào phù hợp cho trẻ sơ sinh:
   - Khi trẻ có thể uống được, nên dùng dạng uống hoặc siro để thuốc có thể được hấp thụ nhanh chóng và hiệu quả.
   - Trường hợp trẻ không thể uống do nôn nhiều hoặc sốt cao co giật, hoặc khi trẻ ngủ và không muốn đánh thức, có thể dùng dạng viên đặt hậu môn. Tuy nhiên, sử dụng dạng này cần được thực hiện sớm nhất có thể để đảm bảo hiệu quả.
3. Liều lượng và thời gian dùng thuốc hạ sốt cho bé:
   - Liều lượng thuốc hạ sốt cho bé cần được tính toán theo trọng lượng cơ thể của trẻ, với mức độ an toàn là 10-15mg/kg/lần đối với Paracetamol. Liều tối đa không được vượt quá 60mg/kg/ngày để tránh gây hại cho sức khỏe của trẻ.
   - Thời gian cách giữa 2 lần sử dụng thuốc đối với trẻ sơ sinh là từ 6-8 giờ nếu trẻ vẫn còn sốt trên 38,5 độ C. Đối với trẻ lớn hơn, thời gian cách nhau giữa các lần sử dụng thuốc là từ 4-6 giờ, nhưng không được quá 8 lần mỗi 24 giờ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ. 
Những lưu ý khi dùng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh
1. Không tự ý dùng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi khi chưa có ý kiến của bác sĩ.
Việc tự ý uống thuốc có thể gây ra tác động phụ không mong muốn đối với sức khỏe của trẻ. Do đó, trước khi quyết định dùng bất kỳ loại thuốc nào, phụ huynh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
2. Chọn loại thuốc phù hợp:
Dựa trên độ tuổi và trọng lượng của trẻ, bác sĩ sẽ hướng dẫn về loại thuốc phù hợp như Paracetamol hoặc Ibuprofen. Chọn loại thuốc đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho trẻ. Không bao giờ tự ý chọn hoặc thay thế loại thuốc khác mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
3. Liều lượng thuốc:
Liều lượng thuốc hạ sốt cần dựa trên cân nặng thực tế của trẻ, chứ không phải chỉ dựa theo tuổi. Việc dùng đúng liều đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của thuốc hạ sốt cho bé. Do đó, phụ huynh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng cụ thể cho từng trường hợp.
4. Khoảng cách an toàn:
Cần tuân thủ khoảng cách an toàn giữa 2 lần sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh để phòng ngừa hiện tượng quá liều thuốc, có thể dẫn đến ngộ độc cấp tính rất nguy hiểm đến chức năng gan thận của trẻ.  5. Không phối hợp các loại thuốc:
Tuyệt đối không phối hợp thuốc Paracetamol và thuốc Ibuprofen, vì làm tăng tác dụng độc tính của thuốc lên gan và thận của bé. 
6. Thuốc còn hạn và bao bì nguyên vẹn:
Thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh phải còn hạn sử dụng rõ ràng và bao bì nguyên vẹn, nhãn hiệu tin tưởng. 
7. Uống thuốc với nguồn nước sạch:
Khi pha thuốc cho trẻ, sử dụng nước sạch và đã được khuẩn để tránh lây nhiễm vi khuẩn. 
8. Theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ:
Sau khi dùng thuốc, quan sát sự phản ứng của trẻ, như phản ứng dị ứng, tình trạng tiêu chảy, nôn mửa, hoặc bất kỳ tác dụng phụ nào không bình thường. Nếu có bất kỳ dấu hiệu không mong muốn, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được tư vấn và xử lý kịp thời.
Trên đây là những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh mà các bậc phụ huynh cần lưu ý.