Dấu Hiệu Nhận Biết Trẻ Bị Còi Xương

1. Còi xương là gì?
Còi xương là một bệnh lý do thiếu hụt vitamin D, canxi hoặc phốt pho, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của xương. Bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là trong giai đoạn tăng trưởng mạnh. Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam năm 2019, khoảng 30% trẻ dưới 3 tuổi có nguy cơ bị còi xương do chế độ ăn uống chưa đầy đủ các vi chất cần thiết. do chế độ ăn uống chưa đầy đủ các vi chất cần thiết.
2. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị còi xương
Việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh còi xương giúp cha mẹ có biện pháp can thiệp kịp thời để cải thiện sức khỏe của trẻ. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp:
Dấu hiệu sớm
- Trẻ hay quấy khóc, ngủ không ngon giấc: Trẻ bị còi xương thường khó chịu, hay giật mình khi ngủ do hệ thần kinh bị kích thích quá mức.
- Ra nhiều mồ hôi, đặc biệt khi ngủ: Đây là dấu hiệu phổ biến của tình trạng thiếu vitamin D, dẫn đến rối loạn điều hòa canxi trong cơ thể.
- Chậm mọc răng: Răng của trẻ mọc chậm hơn so với các bạn cùng trang lứa, dấu hiệu cho thấy sự phát triển xương không bình thường.
- Bú kém, chán ăn: Trẻ có biểu hiện lười bú, biếng ăn hoặc hấp thu kém do hệ tiêu hóa hoạt động không hiệu quả.
Dấu hiệu xương khớp
- Đầu to, thóp rộng, mềm: Trẻ còi xương thường có thóp chậm đóng và xương sọ mềm do thiếu hụt canxi.
- Biến dạng xương: Biểu hiện như chân vòng kiềng, ngực dô, xương sườn nhô cao, do xương phát triển yếu và không đủ độ cứng.
- Cổ mềm, yếu, chậm biết lẫy, bò, đi: Xương yếu làm cho trẻ khó kiểm soát vận động, gây chậm phát triển vận động so với độ tuổi. Dấu hiệu toàn thân
- Cân nặng chậm tăng hoặc suy dinh dưỡng: Trẻ còi xương thường có cân nặng thấp hơn tiêu chuẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
- Da xanh, thiếu sức sống: Cơ thể thiếu dưỡng chất làm trẻ trông xanh xao, kém phát triển, dễ mệt mỏi.
- Hệ miễn dịch yếu, dễ mắc bệnh: Trẻ dễ bị viêm phổi, tiêu chảy, nhiễm khuẩn do cơ thể không đủ vi chất để duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh.
3. Nguyên nhân gây còi xương
- Thiếu vitamin D: Do trẻ ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là trẻ sống trong môi trường ít ánh nắng hoặc được che chắn quá kỹ.
- Chế độ ăn uống thiếu canxi và phốt pho: Trẻ không được bổ sung đủ dưỡng chất từ sữa mẹ hoặc thực phẩm hàng ngày.
- Rối loạn hấp thu: Một số bệnh lý tiêu hóa như tiêu chảy kéo dài, hội chứng kém hấp thu làm giảm khả năng hấp thu canxi và vitamin D.
- Sinh non, thiếu cân: Trẻ sinh non có nguy cơ cao bị còi xương do dự trữ dưỡng chất kém trong thai kỳ.
4. Cách phòng ngừa và điều trị còi xương
Bổ sung vitamin D hợp lý
- Cho trẻ tắm nắng hàng ngày từ 10-15 phút vào buổi sáng trước 9h để tổng hợp vitamin D tự nhiên.
- Bổ sung vitamin D theo chỉ định của bác sĩ nếu trẻ có nguy cơ thiếu hụt, đặc biệt là trẻ sinh non hoặc bú mẹ hoàn toàn.
Cải thiện chế độ dinh dưỡng
- Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, kết hợp chế độ ăn dặm giàu canxi và phốt pho từ tháng thứ 6 trở đi.
- Thực phẩm giàu canxi: Sữa, phô mai, cá hồi, tôm, cua, rau xanh.
- Thực phẩm giàu vitamin D: Lòng đỏ trứng, dầu gan cá, nấm, sữa bổ sung vitamin D.
- Thực phẩm giàu phốt pho: Thịt gà, cá, các loại đậu. Vận động và chăm sóc hợp lý
- Khuyến khích trẻ vận động nhẹ nhàng để tăng cường sự phát triển xương và cơ bắp.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu còi xương.
Còi xương ở trẻ nhỏ là vấn đề sức khỏe quan trọng cần được quan tâm. Cha mẹ nên chủ động theo dõi các dấu hiệu bất thường ở trẻ và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế khi cần thiết. Ngoài ra, có thể tìm hiểu thêm thông tin từ các nguồn uy tín như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hoặc Viện Dinh dưỡng Quốc gia để cập nhật kiến thức và chăm sóc con một cách toàn diện. Việc phát hiện sớm và bổ sung dưỡng chất đúng cách sẽ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh. Nếu thấy trẻ có dấu hiệu bất thường, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để có hướng điều trị kịp thời.