Cảnh báo lý do khiến nhiều người Việt bị sỏi đường tiết niệu

Người dân ở các vùng nhiệt đới như Việt Nam thường có khoảng 2 - 12% dân số bị sỏi đường tiết niệu và có tới 40% trong số đó bị sỏi thận.
Sỏi tiết niệu có thể xuất hiện tại bất kỳ vị trí nào trong hệ thống tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo ở nam giới. Mặc dù nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sỏi tiết niệu vẫn chưa được tìm ra, nhưng các bác sĩ đã xác định được những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi tiết niệu, đặc biệt đối với người Việt Nam. Lười uống nước, ăn mặn
Với khí hậu nhiệt đới của Việt Nam, đặc biệt là thời tiết nắng nóng ở vùng Trung Trung Bộ, lượng nước trong cơ thể con người sẽ giảm nhanh, thông qua cơ chế bài tiết như mồ hôi, tiểu tiện và qua hệ hô hấp như thở. Khi cơ thể thiếu nước, độ đậm đặc của nước tiểu sẽ tăng lên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tạo thành sỏi.
Ngoài ra, thói quen ăn mặn của người Việt, đặc biệt khi chế biến các món như kho, muối, xào, rim mắm, chấm mặn, là một phần gây ra sỏi. Khi tiêu thụ quá nhiều muối, cơ thể sẽ loại bỏ bớt qua đường nước tiểu, tăng khả năng hình thành sỏi. 
Ngoài ra, việc sử dụng quá nhiều các chất bổ sung như canxi, vitamin C, vitamin D, hoặc thường xuyên ăn các loại thịt, nội tạng động vật, và hải sản cũng có thể tăng nguy cơ hình thành sỏi.
Chất lượng nước
Nguồn nước tự nhiên tại các khu vực núi đá vôi thường chứa nhiều khoáng chất, đặc biệt là canxi, khiến nước trở thành nước cứng. Những khoáng chất này có thể là nguyên nhân gây ra sỏi tiết niệu và sỏi thận.
Mặc dù nước có thể được xử lý và lọc, nhưng việc loại bỏ hoàn toàn canxi và các khoáng chất này có thể không dễ dàng. Vì vậy, người dân sống tại các vùng có địa hình núi đá vôi thường được khuyên nên tránh sử dụng nước từ giếng đun sôi và nên ưu tiên sử dụng nước máy hoặc nước lọc. Nhiễm trùng tiết niệu
Nhiễm trùng đường tiểu phổ biến ở nhiều người Việt, đặc biệt là trong trường hợp nhiễm trùng tái phát hoặc mạn tính, có thể gây ra hiện tượng phân hóa urê và làm nước tiểu trở nên đặc, có môi trường kiềm, từ đó gián tiếp góp phần tạo điều kiện cho sự hình thành sỏi. 
Ngoài ra, nhiễm trùng và viêm niêm mạc ở niệu quản, niệu đạo, hoặc bàng quang có thể dẫn đến sự lắng đọng của các chất như canxi và oxalate, đóng góp vào quá trình hình thành sỏi.
Nhiễm trùng tiết niệu gây hại cho tế bào thận, gây viêm sưng và ảnh hưởng đến khả năng bài tiết. Sỏi tiết niệu thường xuất hiện khi một người mắc nhiễm trùng đường tiểu kéo dài. Sỏi tiết niệu có thể di chuyển xuống niệu quản, khiến thận đau đớn, gây tổn thương cho niệu quản và gây ra các vấn đề như chảy máu và ứ đọng nước tiểu, từ đó dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng trong hệ tiết niệu.
Mắc các bệnh khác
Các bệnh liên quan đến sự rối loạn chuyển hóa, dẫn đến sự tích tụ thừa các chất như canxi, axit uric, cystin trong nước tiểu, cũng góp phần vào việc hình thành và tái phát sỏi trong hệ tiết niệu.
Ngoài ra, các vấn đề về dị hình bẩm sinh của đường tiết niệu, hẹp niệu quản, các bệnh thần kinh liên quan đến bàng quang, phì đại tuyến tiền liệt có thể dẫn đến việc tồn đọng nước tiểu trong bàng quang và thận, góp phần vào sự hình thành sỏi tiết niệu.  Huyết áp cao, béo phì, ít hoạt động thể chất cũng được liên kết với nguy cơ hình thành sỏi tiết niệu. Người phải tiến hành phẫu thuật cắt bỏ một phần ruột dài cũng có khả năng gặp khó khăn trong việc hấp thu nước, chất điện giải, và canxi, dẫn đến khả năng hình thành sỏi.
Yếu tố di truyền
Phần lớn sỏi tiết niệu thường có yếu tố di truyền, và nếu một người trong gia đình mắc bệnh, thì người thân trong gia đình như cha mẹ hoặc anh chị em của họ cũng có khả năng mắc bệnh tương tự. Ngoài ra, lối sống và thói quen ăn uống của các thành viên trong gia đình thường giống nhau, điều này cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng hình thành sỏi.
Cần lưu ý rằng sỏi cystine là một loại sỏi có đặc tính di truyền mạnh mẽ và thường xuất hiện ở người trẻ. Loại sỏi này thường gây ra các sỏi san hô, chúng khá cứng, thấy rõ trong hình ảnh chụp X-quang, và có khả năng tái phát dễ dàng.
Sỏi tiết niệu có thể gây ra nhiều biến chứng như suy giảm chức năng thận hoặc nhiễm khuẩn thận. Bệnh này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể đe dọa tính mạng. Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng như tiểu có máu, tiểu buốt, đau lưng hông dữ dội, người bệnh cần đến cơ sở y tế chuyên khoa tiết niệu để được chẩn đoán và điều trị.