Thực Phẩm Chế Biến Sẵn: Nên Tránh Nhóm Nào?

Một số nhóm thực phẩm này có thể âm thầm gây hại, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh tim và huyết áp cao. Trong khi chúng ta thường chỉ chú ý đến hương vị và sự tiện lợi, việc hiểu rõ các nhóm thực phẩm chế biến sẵn nào thực sự có thể đe dọa sức khỏe của bạn là điều cần thiết để bảo vệ cơ thể khỏi những tác động tiêu cực.
Quá trình chế biến thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp các sản phẩm an toàn và đa dạng cho người tiêu dùng. Từ việc bảo quản thực phẩm tự nhiên đến tạo ra các sản phẩm siêu chế biến, các phương pháp chế biến thực phẩm đều có ảnh hưởng lớn đến chất lượng và tính an toàn của sản phẩm.
Hệ thống phân loại thực phẩm NOVA, được Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) công nhận, đã phân loại thực phẩm thành bốn nhóm dựa trên mức độ chế biến:
Nhóm một: 
Thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến tối thiểu. Nhóm này bao gồm các loại thực phẩm như trái cây tươi, hạt rang, rau thái nhỏ hoặc các loại thực phẩm khác có thay đổi nhỏ. 
Các phương pháp chế biến nhằm tối thiểu hóa ảnh hưởng đến cấu trúc và dinh dưỡng của thực phẩm, giúp bảo quản thực phẩm tự nhiên và cho phép người tiêu dùng tiếp cận một cách an toàn.
Nhóm hai: 
Nhóm này bao gồm các thành phần có nguồn gốc từ thiên nhiên như bơ, dầu, đường hoặc muối, nhưng đã được thay đổi như ép, tinh chế, xay hoặc sấy khô để thêm vào thực phẩm trong quá trình chế biến bữa ăn. 
Các thành phần này thường được sử dụng để cải thiện hương vị, độ ngon miệng và độ dinh dưỡng của sản phẩm.
Nhóm ba: 
Thực phẩm chế biến bao gồm các sản phẩm như cá đóng hộp, trái cây ngâm xi-rô, rau đóng hộp, phomai, bánh mì tươi hoặc các thực phẩm khác được chế biến với muối, dầu, đường hoặc các thành phần từ nhóm một hoặc hai.
Các sản phẩm trong nhóm này thường có thêm thành phần để tăng độ ổn định và chất lượng, giúp sản phẩm có thể được bảo quản lâu hơn và dễ dàng sử dụng. Nhóm bốn: 
Thực phẩm và đồ uống siêu chế biến. Nhóm này bao gồm các sản phẩm là kết quả của các quy trình sản xuất chuyên sâu, có sự thêm vào của nhiều chất bảo quản, nhuộm màu, hương vị bổ sung, chất tạo ngọt không đường và các thành phần khác làm thay đổi kết cấu hoặc hình thức của sản phẩm. 
Các sản phẩm này có thể được sử dụng mà không cần chuẩn bị nhiều, nhưng cũng có ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe nếu tiêu thụ quá nhiều.
Qua việc hiểu rõ về các nhóm thực phẩm theo hệ thống phân loại NOVA, người tiêu dùng có thể tự tin hơn trong việc lựa chọn và sử dụng các sản phẩm thực phẩm phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng và an toàn của mình.
Làm thế nào để lựa chọn thực phẩm cho bữa ăn lành mạnh?
Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và ngăn ngừa bệnh tật. Chế độ ăn này tập trung vào việc lựa chọn các loại thực phẩm tự nhiên, không qua chế biến kỹ và hạn chế sử dụng thực phẩm siêu chế biến, giúp cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến chế độ ăn uống.
Một chế độ ăn lành mạnh nên bao gồm nhiều loại rau xanh, quả chín, chất xơ, đậu đỗ, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế sử dụng thực phẩm chứa đường, đồ uống có đường, đồ ăn vặt, thịt chế biến sẵn và muối. 
Khi lập kế hoạch cho bữa ăn, việc xác định danh sách các nguyên liệu cần thiết là rất quan trọng. Cần tập trung vào việc mua các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe như cá, thịt nạc, rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt. Hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều đường và muối, thức ăn vặt, nước ngọt, thịt chế biến sẵn, xúc xích.
Ngoài ra, xác định lượng thực phẩm cần mua và phương pháp nấu những món ăn phù hợp cũng đồng thời quan trọng. Kiểm kê các loại thực phẩm còn trong tủ lạnh, tủ cấp đông và lên kế hoạch sử dụng chúng tốt nhất trước thời hạn sử dụng cũng giúp tiết kiệm và tránh lãng phí thực phẩm. Tự nấu ăn tại nhà cũng được khuyến khích vì đây là biện pháp hiệu quả để đảm bảo có một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe nhất. So với việc ăn ở ngoài hàng, nhất là thức ăn đường phố, việc tự nấu ăn giúp bạn kiểm soát được thành phần và chất lượng thực phẩm hơn.
Khi đối mặt với hàng loạt lựa chọn thực phẩm chế biến sẵn, việc nhận biết nhóm nào có thể gây hại cho sức khỏe là bước quan trọng để duy trì lối sống lành mạnh. Mặc dù thực phẩm chế biến sẵn mang lại sự tiện lợi, nhưng sự chú ý đến thành phần và tác động của chúng đối với cơ thể là cần thiết để tránh các rủi ro sức khỏe không mong muốn. 
Bằng cách cẩn trọng trong lựa chọn thực phẩm và ưu tiên các sản phẩm ít chế biến hơn, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ sức khỏe lâu dài. Hãy làm chủ sự lựa chọn của mình, vì sức khỏe của bạn xứng đáng được chăm sóc và bảo vệ một cách tốt nhất.