Khi nào không nên uống cà phê: Lời khuyên từ chuyên gia

Caffeine có thể tương tác với một số loại thuốc, ảnh hưởng đến hiệu quả của chúng và gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
Theo chuyên gia dinh dưỡng Lauren Harris-Pincus, caffeine là chất kích thích hệ thần kinh trung ương phổ biến nhất được tiêu thụ thông qua cà phê, trà và ca cao. Tác động của caffeine không chỉ dừng lại ở việc tăng cường sự tỉnh táo và giảm mệt mỏi, mà còn có thể ảnh hưởng đến trí nhớ và quá trình học tập. 
Theo thông tin từ Eating Well, việc sử dụng caffeine đồng thời với một số loại thuốc có thể gây ra những tác động phụ không mong muốn. Dưới đây là một số tác dụng phụ của caffeine khi kết hợp với một số loại thuốc phổ biến:
1. Thuốc giảm đau: Việc sử dụng caffeine đồng thời với các loại thuốc giảm đau như aspirin, paracetamol có thể tăng cường hiệu quả của thuốc giảm đau. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức có thể gây ra các vấn đề về huyết áp và tim mạch.
2. Thuốc an thần: Caffeine có thể tương tác với các loại thuốc an thần như benzodiazepines, gây ra tình trạng loạn thần, rối loạn tâm thần và tăng nguy cơ gây nên các vấn đề về tâm lý. 3. Thuốc chống trầm cảm: Việc sử dụng caffeine đồng thời với các loại thuốc chống trầm cảm có thể làm giảm hiệu quả của thuốc và gây ra các vấn đề về ngủ và tâm lý.
4. Thuốc hoặc thuốc cảm lạnh: Caffeine cũng có thể tương tác với các loại thuốc hoặc thuốc cảm lạnh, gây ra các vấn đề về tim mạch và huyết áp.
Do đó, trước khi bắt đầu sử dụng caffeine hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị và chăm sóc sức khỏe của mình.
Tăng nguy cơ khi dùng cà phê cùng thuốc làm loãng máu
Chuyên gia dinh dưỡng Harris-Pincus cảnh báo rằng caffeine có thể tương tác với các loại thuốc làm loãng máu như warfarin. Warfarin hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của vitamin K, một yếu tố quan trọng trong quá trình đông máu. 
Caffeine có khả năng cản trở quá trình chuyển hóa của warfarin trong cơ thể, dẫn đến tình trạng làm loãng máu quá mức và tăng nguy cơ chảy máu.
Warfarin là một loại thuốc chống đông máu phổ biến, được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị các tình trạng như huyết khối tĩnh mạch sâu, nhồi máu cơ tim, và đột quỵ. Cơ chế hoạt động của warfarin dựa trên việc ngăn chặn vitamin K, làm giảm khả năng đông máu của cơ thể. Caffeine, một chất kích thích phổ biến có trong cà phê, trà, và nhiều loại đồ uống năng lượng, có thể gây ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của nhiều loại thuốc, bao gồm warfarin. Sự tương tác này có thể dẫn đến việc làm tăng hoặc giảm hiệu quả của warfarin, tạo ra các biến chứng nguy hiểm cho người dùng.
Khi caffeine cản trở quá trình chuyển hóa warfarin, nồng độ warfarin trong máu có thể tăng lên, gây ra tình trạng làm loãng máu quá mức. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như bầm tím dễ dàng, chảy máu mũi, chảy máu nướu răng…
Có thể làm giảm hấp thụ thuốc tuyến giáp
Nghiên cứu năm 2022 cho thấy caffeine có thể làm giảm sự hấp thu levothyroxine trong đường tiêu hóa, dẫn đến giảm hiệu quả của thuốc.
Levothyroxine là một loại hormone tuyến giáp tổng hợp, thường được sử dụng để điều trị suy giáp, một tình trạng mà tuyến giáp không sản xuất đủ hormone cần thiết. Thuốc này giúp duy trì mức độ hormone tuyến giáp ổn định trong cơ thể, đảm bảo các chức năng sinh lý quan trọng diễn ra bình thường.
Caffeine, một chất kích thích có trong cà phê, trà, và nhiều đồ uống khác, có thể làm giảm khả năng hấp thu của levothyroxine khi dùng đồng thời. Điều này là do caffeine có thể thay đổi độ pH trong dạ dày và ruột, ảnh hưởng đến quá trình hòa tan và hấp thu của thuốc. Khi caffeine làm giảm sự hấp thu của levothyroxine, nồng độ hormone tuyến giáp trong cơ thể có thể không đạt mức cần thiết, dẫn đến giảm hiệu quả điều trị. Điều này có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, tăng cân, trầm cảm, và các vấn đề liên quan đến tim mạch nếu tình trạng suy giáp không được kiểm soát tốt.
Có thể tăng cường tác dụng của thuốc ADHD
Methylphenidate và amphetamine là hai loại thuốc phổ biến thường được kê đơn để cải thiện khả năng tập trung và kiểm soát hành vi ở những người mắc chứng rối loạn tăng động/giảm chú ý (ADHD). Các loại thuốc này hoạt động bằng cách tăng cường hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine và norepinephrine trong não, giúp tăng cường sự tập trung và giảm các triệu chứng của ADHD.
Tuy nhiên, một yếu tố cần lưu ý là caffeine, một chất kích thích có trong nhiều loại đồ uống như cà phê, trà, và nước ngọt, có thể tương tác với các loại thuốc điều trị ADHD. Caffeine và các thuốc ADHD đều có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương, và khi sử dụng cùng nhau, tác dụng kích thích có thể được tăng cường đáng kể. Chuyên gia dinh dưỡng Harris-Pincus cảnh báo rằng sự kết hợp này có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe. "Sự kết hợp giữa các loại thuốc điều trị ADHD và caffeine dễ làm tăng cảm giác lo lắng, mất ngủ, bồn chồn và các vấn đề tiềm ẩn về tim mạch," Harris-Pincus cho biết. 
Ngoài ra, việc kết hợp thuốc ADHD với caffeine cũng có thể làm giảm hiệu quả của thuốc. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine có thể làm giảm sự hấp thụ của thuốc trong cơ thể, dẫn đến hiệu quả điều trị giảm sút. Điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý cẩn thận việc tiêu thụ caffeine đối với những người đang điều trị ADHD.
Có thể tương tác với thuốc tránh thai 
Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, caffeine có thể tương tác với thuốc tránh thai đường uống và ảnh hưởng đến cách cơ thể chuyển hóa estrogen. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine có thể làm tăng nồng độ estrogen ở phụ nữ đang sử dụng thuốc tránh thai đường uống. Điều này có thể dẫn đến một số thay đổi sinh lý và tác dụng phụ tiềm ẩn.
Chuyên gia dinh dưỡng Harris-Pincus giải thích rằng thuốc tránh thai đường uống có thể ức chế enzyme chịu trách nhiệm phân hủy caffeine trong cơ thể. "Thuốc tránh thai đường uống có thể ức chế enzyme chịu trách nhiệm phân hủy caffeine, do đó bạn có thể cảm thấy tác dụng của caffeine kéo dài hoặc rõ rệt hơn," Harris-Pincus cho biết.  Nó có nghĩa là những người dùng thuốc tránh thai có thể nhạy cảm hơn với caffeine, dẫn đến cảm giác bồn chồn, lo lắng, mất ngủ, và các tác dụng phụ khác.
Việc tăng nồng độ estrogen do tương tác với caffeine cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc tránh thai và gây ra những biến đổi trong chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra, nồng độ estrogen cao có thể liên quan đến các nguy cơ sức khỏe khác như tăng nguy cơ huyết khối (cục máu đông).
Những ai không nên uống cà phê? 
Cà phê là một trong những thức uống phổ biến trên thế giới, tuy nhiên không phải ai cũng nên tiêu thụ nó một cách không kiểm soát. Caffeine, thành phần chính trong cà phê, có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đối với sức khỏe của một số người. Theo đánh giá năm 2023, việc hạn chế tiêu thụ caffeine là điều cần thiết đối với một số nhóm người nhất định.
Đối với những người đang mang thai, việc tiêu thụ caffeine cần được hạn chế một cách cẩn trọng. Caffeine có thể tăng nguy cơ sẩy thai, sinh non và gây ra các biến chứng khác trong thai kỳ. Điều này làm tăng lo lắng và hoảng loạn cho người mẹ, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Do đó, việc tránh uống cà phê và các loại thức uống chứa caffeine khác là rất quan trọng trong quá trình mang thai.
Những người có các vấn đề về tim, huyết áp cao hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) cũng cần cân nhắc việc giảm thiểu hoặc loại bỏ cafein khỏi chế độ ăn uống của mình. Caffeine có thể làm tăng triệu chứng của những bệnh lý này, gây ra sự không thoải mái và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Chuyên gia dinh dưỡng Samantha Harris-Pincus đã khuyên rằng những người bị huyết áp cao, rối loạn nhịp tim, trào ngược dạ dày thực quản, đau nửa đầu, rối loạn giấc ngủ, đang dùng một số loại thuốc, mang thai, cho con bú nên thảo luận với bác sĩ về lượng caffeine nên tiêu thụ. Việc này giúp họ hiểu rõ hơn về tác động của caffeine đối với tình trạng sức khỏe của mình và có quyết định hợp lý về việc tiêu thụ caffeine.
Trong tình huống cụ thể của từng người, việc tránh uống cà phê và các sản phẩm chứa caffeine có thể là một quyết định thông minh và có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống cần phải được thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ để đảm bảo rằng quyết định đó là phù hợp và an toàn.
Lượng caffeine nên uống mỗi ngày để đảm bảo an toàn
Theo Viện Y học Quốc gia Mỹ, liều lượng caffeine không nên vượt quá 400mg mỗi ngày để được coi là ngưỡng an toàn. Việc tiêu thụ caffeine ở mức độ cao hơn có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như lo lắng, rối loạn giấc ngủ, nhịp tim không đều và thậm chí là gây hại cho tim mạch. Thế nhưng, độ nhạy cảm với caffeine có thể khác nhau tùy thuộc vào các yếu tố như tuổi tác, giới tính và cân nặng.
Một số người có thể gặp tác dụng phụ từ caffeine ở liều lượng thấp hơn so với ngưỡng an toàn, trong khi những người khác có thể dung nạp liều cao hơn mà không gặp vấn đề gì. Do đó, việc kiểm soát liều lượng caffeine tiêu thụ hàng ngày là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cá nhân. Để có cái nhìn rõ ràng hơn về lượng caffeine trong các loại thức uống thông thường, một tách cà phê 236ml có thể chứa từ 95 đến 200mg caffeine, trong khi một tách trà có thể chứa từ 14 đến 60mg. 
Đối với những người quan tâm đến việc kiểm soát lượng caffeine tiêu thụ hàng ngày, việc tính toán và theo dõi lượng caffeine từ các nguồn thức uống và thực phẩm là điều cần thiết.
Ngoài ra, việc tìm hiểu về các sản phẩm có chứa caffeine và lượng caffeine cụ thể trong từng sản phẩm cũng giúp người tiêu dùng có thể quản lý liều lượng caffeine tiêu thụ một cách hiệu quả. Việc đọc nhãn hiệu và tìm hiểu thông tin về hàm lượng caffeine trong các sản phẩm sẽ giúp người tiêu dùng có sự lựa chọn thông minh và an toàn hơn khi sử dụng các sản phẩm chứa caffeine.
Trong trường hợp có bất kỳ triệu chứng không bình thường nào sau khi tiêu thụ caffeine, người tiêu dùng nên tìm kiếm sự tư vấn y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Việc sử dụng caffeine một cách hợp lý và an toàn sẽ giúp người tiêu dùng tận hưởng những lợi ích mà chất kích thích này mang lại mà không gây hại cho sức khỏe.