Tác Hại Của Chăm Sóc Sai Cách Khi Trẻ Bị Tiêu Chảy Cấp

Tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ là một vấn đề quan trọng đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là ở các nước đang phát triển như Việt Nam. Với số liệu thống kê đáng lo ngại về tần suất mắc bệnh và tử vong do tiêu chảy cấp ở trẻ em, việc nâng cao nhận thức và kiến thức về bệnh lý này là rất cần thiết.
Theo thống kê toàn cầu, có khoảng 4 tỉ bệnh nhân mắc tiêu chảy cấp, trong đó có 1,6 triệu trường hợp tử vong là các bé dưới 5 tuổi. Ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 500 nghìn đến 700 nghìn trường hợp tiêu chảy cấp được cơ quan y tế ghi nhận.
Tiêu chảy cấp là bệnh truyền nhiễm nhóm B, về bản chất, nó không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Do sai lầm của người lớn, không ít trẻ bị biến chứng tiêu chảy cấp, phải đối mặt với nguy hiểm. 
Trẻ nhỏ dễ bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn Salmonella, Shigella, E.coli hoặc virus như Rotavirus, ký sinh trùng như Giardia lamblia, Cryptosporidium. Ngoài ra, một số trường hợp do sử dụng thức ăn không hợp vệ sinh, uống nước nhiễm khuẩn hoặc sử dụng kháng sinh gây rối loạn đường ruột cũng có thể dẫn đến tiêu chảy.
Khi bị tiêu chảy cấp, trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng như đi ngoài phân lỏng nhiều ngày, đau bụng, sốt cao, nôn mửa và mất nước (khát nước, tiểu ít, mắt trũng, da khô…). Đối với trẻ em, mất nước và dinh dưỡng do tiêu chảy cấp có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển. Để phòng ngừa và điều trị tiêu chảy cấp hiệu quả, người lớn cần lưu ý các biện pháp sau:
1. Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: Chọn thực phẩm sạch, đảm bảo chế biến đúng cách để ngăn ngừa vi khuẩn và virus gây tiêu chảy.
2. Uống nước sạch: Trẻ em cần uống nước sạch và an toàn để ngăn ngừa nhiễm khuẩn qua đường tiêu hóa.
3. Tiêm vắc xin: Vắc xin phòng Rotavirus có thể giúp ngăn ngừa một số trường hợp tiêu chảy do virus.
4. Sử dụng kháng sinh đúng cách: Kháng sinh chỉ nên sử dụng theo chỉ định của bác sĩ để tránh tác động phụ và rối loạn đường ruột.
5. Sử dụng dung dịch điện giải: Khi trẻ bị tiêu chảy, việc sử dụng dung dịch điện giải có thể giúp cân bằng lại lượng nước và điện giải trong cơ thể.
Biến chứng do tiêu chảy cấp ở trẻ
Tiêu chảy cấp ở trẻ em có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Dưới đây là một số biến chứng mà trẻ em bị tiêu chảy cấp có thể gặp phải:
1. Mất nước và rối loạn điện giải
Mất nước và rối loạn điện giải là biến chứng phổ biến nhất và nguy hiểm nhất của tiêu chảy cấp ở trẻ em. Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, rất dễ bị mất nước do cơ thể mất nhiều nước và điện giải qua phân lỏng. Dấu hiệu của mất nước bao gồm khát nước, tiểu ít, da khô, mất đàn hồi, mắt trũng và môi khô nứt. 
Theo dõi và điều trị sớm cho trẻ em bị tiêu chảy cấp để ngăn chặn tình trạng mất nước và rối loạn điện giải là rất quan trọng.
2. Suy dinh dưỡng
Nếu trẻ bị tiêu chảy kéo dài hoặc lặp lại nhiều lần, trẻ có nguy cơ cao gặp phải tình trạng suy dinh dưỡng do giảm hấp thu chất dinh dưỡng (hệ vi sinh đường ruột yếu, mất cân bằng), giảm khẩu phần ăn và tăng nhu cầu năng lượng để chống lại bệnh tật. Suy dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ em, do đó cần phải được chăm sóc và điều trị đúng cách.
3. Biến chứng khác
Ngoài các vấn đề trên, tình trạng tiêu chảy cấp còn gây ra một số biến chứng nghiêm trọng khác như nhiễm trùng huyết, thiếu máu và rối loạn miễn dịch. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, vi khuẩn gây tiêu chảy có thể xâm nhập vào máu, gây nhiễm trùng huyết, đây là biến chứng nguy hiểm cần được điều trị khẩn cấp.  Tiêu chảy mạn tính có thể gây thiếu máu do mất máu qua đường tiêu hóa hoặc do thiếu hụt vitamin và khoáng chất. Tiêu chảy kéo dài cũng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của trẻ, khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng khác.
Trong việc điều trị và quản lý tiêu chảy cấp ở trẻ em, việc phòng ngừa và xử lý các biến chứng là vô cùng quan trọng. Đồng thời, việc tư vấn cho người chăm sóc trẻ về dinh dưỡng, vệ sinh và sức khỏe tổng thể cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa và giảm thiểu các biến chứng của tiêu chảy cấp ở trẻ em.
Những sai lầm khi chăm sóc trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp dẫn đến biến chứng
Khi trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp, việc chăm sóc đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa biến chứng và giúp trẻ phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Tuy nhiên, có những sai lầm phổ biến trong quá trình chăm sóc trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp mà nhiều bậc phụ huynh hay mắc phải. 
Dưới đây là những sai lầm phổ biến và cách khắc phục để giúp trẻ vượt qua bệnh tật một cách an toàn và hiệu quả.
1. Bù nước chưa đúng cách cho trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp
Khi trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp, cơ thể mất nước và khát nước liên tục. Tuy nhiên, nhiều bố mẹ thường mắc phải sai lầm khi bù nước cho trẻ, làm cho tình trạng mất nước càng diễn tiến nặng hơn. Để giúp trẻ bù nước đúng cách, bố mẹ cần sử dụng dung dịch điện giải theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. 
Thông thường, với các em bé, bố mẹ cần cho con uống điện giải thành nhiều lần trong ngày. Mỗi lần chỉ nên cho uống từng ngụm nhỏ thay vì uống liên tục để tránh tình trạng nôn trớ hoặc đi ngoài nhiều lần hơn, dẫn đến mất nước nhiều hơn.
2. Tự cho trẻ dùng kháng sinh, thuốc cầm tiêu chảy
Nhiều người có thói quen tự ý mua thuốc kháng sinh hoặc thuốc cầm tiêu chảy cho trẻ uống mà không đưa trẻ đi thăm khám với bác sĩ. Điều này có thể khiến trẻ gặp nguy hiểm vì kháng sinh và thuốc cầm tiêu chảy không phải lúc nào cũng là phương pháp hiệu quả để điều trị tiêu chảy cấp. 
Các loại thuốc này còn có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ và khiến tình trạng bệnh thêm nặng. Do đó, việc sử dụng kháng sinh và thuốc cầm tiêu chảy cho trẻ cần phải được chỉ định và giám sát của bác sĩ.
3. Ngừng cho ăn uống khi trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp
Một quan niệm sai lầm phổ biến là ngừng cho trẻ ăn uống khi trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp để dạ dày được nghỉ ngơi. Thực tế, lúc này trẻ cần được bổ sung dinh dưỡng để chống lại bệnh tật và phục hồi sức khỏe. Các cơ quan trong cơ thể cũng cần đến nước và dưỡng chất để duy trì mọi hoạt động. 
Cha mẹ nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm dễ tiêu, giàu dinh dưỡng như cháo loãng, súp, nước hoa quả kết hợp bổ sung nước điện giải để giúp trẻ đảm bảo dưỡng chất, bù nước đầy đủ. 4. Chậm trễ trong việc đưa trẻ đi điều trị
Bệnh tiêu chảy cấp có thể khiến trẻ bị mất nước nặng, gây biến chứng nghiêm trọng, thậm chí là tử vong. Việc chậm trễ trong việc khám và điều trị cho trẻ là một trong những nguyên nhân chính khiến hàng trẻ nhỏ trên thế giới mất mạng bởi căn bệnh này.
Bố mẹ nên chú ý, ngay khi thấy trẻ có dấu hiệu mất nước trầm trọng, nên đưa trẻ đến cơ sở y tế kiểm tra lập tức và tuân thủ những hướng dẫn của bác sĩ trong quá trình điều trị cho trẻ.
Chăm sóc trẻ bị bệnh tiêu chảy cấp đòi hỏi sự nhạy bén và kiên nhẫn từ phía cha mẹ. Việc hiểu rõ những sai lầm phổ biến và áp dụng các biện pháp khắc phục sẽ giúp cha mẹ giữ gìn sức khỏe cho con một cách an toàn nhất.