Làm cách nào để thúc đẩy sự tập trung ở trẻ?

Trong video được phát cho sinh viên xem, hai cặp cầu thủ xuất hiện, mỗi cặp mặc áo trắng và áo đen. Nhiệm vụ của sinh viên là đếm số lần cầu thủ đội trắng xoay người bắt bóng. Độ chú ý của sinh viên tập trung vào nhiệm vụ này và tất cả đều trả lời chính xác.
Tuy nhiên, câu hỏi thứ hai đặt ra là: "Bao nhiêu người nhìn thấy một con tinh tinh xuất hiện trong video?". Kết quả, 50% sinh viên cho biết họ không nhìn thấy con tinh tinh, và khi video được phát lại, nhiều người mới nhận ra sự xuất hiện của nó. Chabris kết luận từ thí nghiệm rằng sự chú ý của con người có giới hạn và khi chúng ta tập trung vào một nhiệm vụ, chúng ta có thể bỏ qua những sự kiện khác xung quanh.
Ví dụ cụ thể được đưa ra là khi một đứa trẻ đang làm bài tập trong phòng và nghe thấy tiếng tivi bật ở phòng khách, sự chú ý của nó sẽ dễ dàng chuyển hướng. Chabris nhấn mạnh rằng mất tập trung của trẻ thường là điều tự nhiên. 
Theo nhà tâm lý học William James, cách giáo dục tốt nhất là khuyến khích sự tập trung của trẻ để họ có thể dễ dàng xử lý các thách thức và nhiệm vụ một cách hiệu quả.
Vậy làm cách nào để thúc đẩy sự tập trung ở trẻ?
1. Tạo môi trường học tập nghiêm túc
Trẻ thường có khả năng tập trung không ổn định và dễ bị xao nhãng bởi những yếu tố gây kích thích từ môi trường xung quanh. Do đó, cha mẹ cần tạo điều kiện cho con trong một không gian yên tĩnh. Khi trẻ đã dành toàn bộ sự chú ý cho một công việc nào đó, cha mẹ nên tránh làm phiền trẻ một cách vô ích.
Thêm vào đó, việc cung cấp không gian học tập rộng rãi, gọn gàng và giảm thiểu tiếng ồn xung quanh sẽ giúp trẻ tập trung hơn. Bàn học nên được đặt về phía có ánh sáng tự nhiên, vì ánh sáng này có thể thúc đẩy khả năng tư duy của trẻ. 
Quan trọng nhất, cha mẹ cần chỉ đặt những đồ dùng học tập và sách vở cần thiết lên bàn để tránh tạo ra nhiễu loạn không cần thiết trong quá trình ôn tập. 2. Chú ý giữ gìn vệ sinh trong nhà
Dù cuộc sống của cha mẹ có bận rộn đến đâu, việc dành thời gian để làm việc nhà là quan trọng để duy trì một môi trường sống sạch sẽ và ngăn nắp cho con cái. Thường xuyên dọn dẹp những đồ đạc lặt vặt trong phòng là một cách hiệu quả để giữ cho không gian sống trở nên gọn gàng.
Nếu đồ đạc được sắp xếp một cách ngẫu nhiên và đồ dùng của trẻ không có vị trí cố định, môi trường xung quanh sẽ trở nên lộn xộn, ảnh hưởng tiêu cực đến tính cách và khả năng tập trung. 
3. Làm một việc một lần
Trẻ em ít khi có khả năng thực hiện nhiều công việc cùng một lúc. Khi trẻ còn nhỏ, việc hướng dẫn chúng tập trung vào một nhiệm vụ trong khoảng thời gian nhất định sẽ giúp phát triển khả năng tập trung. 
Ví dụ, khi trẻ đang chơi đồ chơi, nên khuyến khích chúng không xem TV hoặc dọn nhà cùng một lúc. Điều này giúp trẻ tập trung vào công việc hiện tại thay vì cố gắng xử lý nhiều công việc khác nhau cùng một lúc.  4. Kể chuyện trước khi đi ngủ mỗi tối
Kỹ năng đọc hiểu và tư duy logic đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển năng lực học tập và khả năng giao tiếp của trẻ. Khi trẻ lắng nghe câu chuyện từ bố mẹ, các con học được cách dự đoán các sự kiện tiếp theo và cũng nhận thức được cách ghi nhớ và sắp xếp lại các sự kiện theo trình tự đúng. 
Đối với trẻ nhỏ, vì thời gian tập trung của họ có hạn, việc đọc chuyện yêu cầu sự sáng tạo trong cách diễn đạt và sử dụng giọng điệu phóng đại để làm tăng tính hấp dẫn và tạo sự thu hút. 
Biểu cảm và giao tiếp bằng mắt trong quá trình kể chuyện đóng vai trò quan trọng, tăng cường sự tương tác và đồng thời cải thiện khả năng tập trung của trẻ. Dần dần, trẻ sẽ phát triển thói quen tập trung cao hơn vào những câu chuyện để khám phá sự thú vị bên trong chúng.
5. Sắp xếp thời gian biểu sinh hoạt
Cha mẹ nên quan tâm đến việc tổ chức thời gian hoạt động và nghỉ ngơi của trẻ sao cho phù hợp, tạo điều kiện cho cuộc sống của họ trở nên thoải mái và linh động. Quan trọng là không để trẻ tập trung quá lâu vào một hoạt động và tránh để trẻ ngồi yên một chỗ suốt cả ngày.
Tương tự như người lớn, việc thiết lập một chế độ ngủ khoa học là quan trọng để hỗ trợ phát triển và củng cố khả năng ghi nhớ và tập trung của não bộ. Trẻ cần đảm bảo có đủ giấc ngủ vào đêm để tránh tình trạng phân tâm và mệt mỏi vào ngày hôm sau. 
Tuỳ theo độ tuổi, phụ huynh nên hướng dẫn con tuân thủ thời gian ngủ khác nhau:
• 0-4 tháng: Tổng thời gian ngủ là 16 đến 18 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm chiếm 8-9 giờ.
• 5-12 tháng: Tổng thời gian ngủ 12-16 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm chiếm 9-10 giờ.
• 1-2 tuổi: Tổng thời gian ngủ 11-14 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm khoảng 11 giờ.
• 3-5 tuổi: Tổng thời gian ngủ 10-13 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm chiếm 10-13 giờ.
• 6-12 tuổi: Tổng thời gian ngủ là 9-12 giờ. 6. Kiểm soát thời gian chơi trò chơi điện tử của trẻ
Việc trẻ thường xuyên tham gia vào trò chơi điện tử có thể gây hậu quả không lợi đối với sự phát triển tâm hồn, do trong những trò chơi này thường chứa đựng nhiều âm thanh và ánh sáng kích thích. Điều này có thể khiến trẻ trở nên hứng khởi và khó kiểm soát, dần dần dẫn đến tình trạng mất tập trung.
Do đó, cha mẹ cần giữ chặt việc kiểm soát thời gian trẻ dành cho trò chơi điện tử, hạn chế việc chơi đến mức không ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. 
Một quy tắc cụ thể có thể là chỉ cho trẻ chơi trò chơi điện tử tối đa ba lần mỗi ngày, để đảm bảo rằng trẻ có thời gian đủ cho các hoạt động khác và không bị ảnh hưởng tiêu cực từ sự quá mức tiếp xúc với các yếu tố kích thích trong trò chơi điện tử.
7. Tạo danh sách mục tiêu
Đa số trẻ không phải là thiếu sự tập trung, mà thực sự là họ không biết phải tập trung vào việc gì. Do đó, trước khi bắt đầu học bài hoặc buổi học, cha mẹ có thể khuyến khích con xây dựng một danh sách mục tiêu cần đạt, giúp chúng nắm bắt được mục đích cụ thể trong khoảng thời gian đó. 
Ban đầu, trẻ có thể ghi mục tiêu xuống giấy, sau đó khi đã quen với quy trình, chúng có thể tự lập danh sách mục tiêu trong tâm trí.
Ví dụ, khi làm bài tập về nhà, mục tiêu có thể bao gồm việc hoàn thành toàn bộ bài tập, ghi nhớ công thức mới hoặc ôn lại kiến thức chưa rõ. Sau mỗi lần hoàn thành mục tiêu, quan trọng là để trẻ được nghỉ ngơi và thư giãn tâm trạng trước khi bắt đầu công việc tiếp theo.  8. Cha mẹ sử dụng hiệu ứng "cocktail"
Trong lĩnh vực tâm lý học, tồn tại một khái niệm được gọi là "Hiệu ứng cocktail." Theo đó, mặc dù âm thanh trong môi trường như bữa tiệc cocktail có thể rất ồn ào, nhưng điều này không làm ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp của mọi người. 
Nói cách khác, mọi người có khả năng lọc thông tin, điều chỉnh và xử lý các yếu tố xung quanh, kết quả cuối cùng là giữ lại những thông tin quan trọng nhất.
Để phát triển khả năng tập trung, phụ huynh có thể dẫn con đến những khu vực đông người ở trung tâm thành phố để học hoặc đọc sách. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi sự giám sát cẩn thận từ phía bố mẹ. 
Phương pháp này có thể được áp dụng khi trẻ đang ở giai đoạn học tiểu học, đặc biệt là từ lớp 2 hoặc lớp 3 trở đi.
Lựa chọn thời điểm này là vì tại giai đoạn này, não bộ của trẻ đã phát triển và ý chí cũng trở nên mạnh mẽ hơn, từ đó giúp trẻ có khả năng kiểm soát sự tập trung một cách hiệu quả hơn.
Có thể thấy rằng, việc khuyến khích sự tập trung của trẻ đòi hỏi sự đầu tư và nhất quán từ phía phụ huynh. Tạo ra một môi trường học tập tích cực, kết hợp với việc thực hiện các hoạt động kích thích sáng tạo, là chìa khóa để mở cánh cửa cho sự phát triển tư duy và khả năng tập trung của trẻ.