Trường hợp nên và không nên tiêm vaccine

Tiêm vacxin cho trẻ là một biện pháp quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như bạch hầu, uốn ván, bại liệt, cảm cúm, viêm gan B và C cùng nhiều bệnh truyền nhiễm khác. 
Vaccine giúp tạo ra sự miễn dịch tự nhiên cho cơ thể trẻ, giảm nguy cơ mắc bệnh và lây truyền bệnh đến những người khác. 
Về mặt nguyên tắc, các loại vaccine được phát triển để kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể sản xuất kháng thể chống lại các loại vi khuẩn hoặc virus gây bệnh. Khi trẻ được tiêm vaccine, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách tạo ra kháng thể để chống lại các tác nhân gây bệnh mà vaccine đã giả lập. Khi nào thì trẻ được phép tiêm vaccine?
Việc tiêm vaccine đúng độ tuổi khuyến nghị cho từng loại vaccine mang tính quyết định vô cùng quan trọng. Ví dụ, vaccine phòng chống phế cầu thường được tiêm từ 6 tuần tuổi, trong khi vaccine phòng cúm thường áp dụng cho trẻ từ 6 tháng trở lên. 
Để được tiêm vaccine, trẻ cần đáp ứng một số điều kiện về sức khỏe như không có dị ứng đối với thành phần trong vaccine, không có tiền sử phản ứng phản vệ hay dị ứng nặng sau lần tiêm trước cùng loại vaccine, và không mắc các bệnh cấp tính đang diễn ra.
Đối với trẻ bị dị ứng, phụ huynh cần xác định rõ hai tình huống khác nhau. 
Trước hết, trường hợp thứ nhất là khi trẻ có dị ứng với các thành phần hoặc dược chất nào đó có trong vaccine hoặc nếu trẻ từng phản ứng dị ứng sau khi tiêm một loại vaccine cụ thể. Trong trường này, trẻ thuộc vào nhóm không nên tiêm vaccine.
Về tình huống thứ hai, nếu trẻ có dị ứng với các yếu tố khác như thời tiết, thức ăn, đồ uống và tình trạng này không được coi là chống chỉ định tiêm vaccine, thì việc tiêm vaccine vẫn tiếp tục theo lịch hẹn đã định.
Trong quá trình tiêm vaccine, nhân viên y tế sẽ tránh tiêm vào vị trí nơi có biểu hiện dị ứng. Do đó, việc cung cấp đầy đủ thông tin cho bác sĩ về tình hình dị ứng là cực kỳ quan trọng để có thể nhận được lời khuyên và chỉ định về việc tiêm vaccine thích hợp. Ví dụ, nếu trẻ bị viêm da dị ứng (chàm) trên mặt hoặc một số vị trí khác, thì việc tiêm vaccine sẽ được thực hiện tại vùng đùi. Chỉ khi tình trạng chàm lan rộng khắp cơ thể và không có vùng nào không bị ảnh hưởng mới cân nhắc hoãn tiêm vaccine.
Với trẻ đang điều trị bệnh nền, quá trình tiêm vaccine cần được điều chỉnh dựa trên các loại thuốc và phương pháp điều trị đang được thực hiện. Bác sĩ sẽ thực hiện đánh giá tỷ mỷ và tư vấn việc tiêm vaccine phù hợp và an toàn nhất cho trẻ. 
Việc tuân thủ lịch tiêm vaccine không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân của trẻ mà còn góp phần vào việc ngăn chặn sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng. Chính nhờ những nỗ lực như vậy mà chúng ta có thể xây dựng một môi trường an toàn hơn cho tất cả trẻ em và cộng đồng xung quanh.
Khi nào trẻ không nên tiêm vaccine?
Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn tiêm vaccine an toàn dành cho trẻ. Theo đó, trẻ sẽ không được tiêm vaccine trong các tình huống như có tiền sử phản ứng dị ứng nặng hoặc sốc sau lần tiêm vaccine trước đó, có triệu chứng sốt cao trên 39 độ kèm theo co giật hoặc dấu hiệu viêm não, da nhợt nhạt, khó thở.  Trẻ mắc các tình trạng như suy giảm miễn dịch nghiêm trọng, bệnh bẩm sinh hoặc nhiễm HIV không nên tiêm vaccine. Ngoài ra, từng loại vaccine sẽ có những đối tượng chống chỉ định cụ thể theo hướng dẫn từ nhà sản xuất.
Khi sức khỏe của trẻ không ổn định, việc tiêm chủng có thể được hoãn lại cho đến khi tình hình sức khỏe được cải thiện. Trẻ mắc các vấn đề liên quan đến hô hấp, tim, gan, tuần hoàn hoặc đang trong tình trạng hôn mê cần phải được chữa trị trước sau đó mới tiêm vaccine. 
Trẻ có triệu chứng sốt cao trên 37,5 độ hoặc nhiệt độ cơ thể dưới 35,5 độ, đang bị mắc các bệnh cấp tính, nhiễm trùng, hoặc đang điều trị chưa ổn định cho các vấn đề bẩm sinh hoặc mãn tính cũng nên hoãn việc tiêm chủng.
Tiêm nhiều mũi vaccine cùng một lúc có ảnh hưởng đến trẻ không?
Tiêm nhiều mũi vaccine cùng lúc không gây hại cho trẻ.  Các thành phần được sử dụng để sản xuất các loại vaccine đều đã trải qua quá trình kiểm tra an toàn nghiêm ngặt trước khi được phê duyệt sử dụng. Vì vậy, việc tiêm nhiều loại vaccine cùng một lúc không ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống miễn dịch của trẻ.
Việc tiêm nhiều loại vaccine cùng một lúc mang lại nhiều lợi ích. Đầu tiên, nó giúp giảm số lượng mũi tiêm cần thiết, từ đó giảm đi số lượng lần đau, sốt và tình trạng không thoải mái mà trẻ có thể trải qua sau tiêm chủng. 
Bên cạnh đó, việc kết hợp nhiều loại vaccine trong cùng một lúc cũng giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc, vì trẻ và gia đình sẽ cần ít lần đến cơ sở y tế để tiêm chủng.
Các loại vaccine được phối hợp như vaccine 6 trong 1 hoặc 5 trong 1 còn mang lại một lợi ích khác đó là trẻ được bảo vệ khỏi nhiều bệnh khác nhau cùng một lúc. Việc này không chỉ đơn giản hóa quy trình tiêm chủng mà còn tăng cường khả năng phòng ngừa các nguy cơ sức khỏe cho trẻ.
Tiêm vaccine là phương pháp phòng tránh bệnh hiệu quả và cha mẹ cần lưu ý tiêm đúng, đủ, đúng lịch trình vaccine cho trẻ.