Nhịn ăn gián đoạn có thực sự hiệu quả?

Nhiều người thường áp dụng thói quen nhịn ăn và chỉ tiêu thụ năng lượng trong một khoảng thời gian ngắn trong ngày nhằm mục đích giảm cân. Trong số các phương pháp này, phương pháp "16:8" - một hình thức nhịn ăn gián đoạn, đã trở nên phổ biến.
Phương pháp này đặc trưng bởi việc hạn chế thời gian ăn uống trong một khoảng 8 giờ và giữa đó có một thời gian nghiêm ngặt không tiêu thụ calo, thường là 16 giờ. Nó được xem như một giải pháp hiệu quả không chỉ để giảm cân mà còn để ngăn ngừa nhiều loại bệnh khác nhau.
Tác hại tiềm ẩn
Nhịn ăn gián đoạn là một phương pháp ăn uống được nhiều người áp dụng nhằm giảm cân và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã cảnh báo về những hậu quả tiềm ẩn có thể gây hại đến sức khỏe tim mạch từ chế độ nhịn ăn gián đoạn.
Một nghiên cứu từ Đại học Giao thông Thượng Hải (Trung Quốc) đã chỉ ra những tác động có hại tiềm ẩn đối với hệ tim mạch từ việc nhịn ăn gián đoạn. Nếu nhịn ăn sai cách, mọi người có thể cảm thấy đau đầu, khó chịu, đau bụng, mệt mỏi và không thể tập trung. 
Theo các khuyến nghị, trong thời gian nhịn ăn, mọi người nên uống nhiều nước để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể. Sau khi kết thúc thời gian nhịn ăn, nên tập trung vào việc tiêu thụ các loại đồ uống như sữa, nước ép trái cây hoặc sinh tố để cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể mà không gây khó chịu cho hệ tiêu hóa. Tổ chức dinh dưỡng Anh Quốc khuyến khích sau khi nhịn ăn, nên ăn các loại thịt và các thực phẩm giàu protein. Tùy thuộc vào độ dài của mỗi lần nhịn ăn, nên chia nhỏ khẩu phần để tránh gây áp lực lớn cho hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, người nhịn ăn cũng nên hạn chế các loại thực phẩm giàu chất béo và ưu tiên các loại thịt nạc để tối ưu hóa lượng dinh dưỡng nạp vào trong khoảng thời gian được ăn trở lại.
Chia sẻ về thời gian cho mỗi lần nhịn ăn, điều đó phụ thuộc vào chế độ ăn mà mỗi người muốn theo đuổi. Trong một số tôn giáo, việc nhịn ăn được tôn thờ và coi là một phần quan trọng của tâm linh. Nhưng việc nhịn ăn cũng đã tạo ra các câu hỏi về lợi ích sức khỏe của việc này. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhịn ăn có thể giúp cân bằng năng lượng, hạn chế tổn thương tế bào và mô do các gốc tự do, giảm lipid máu.
Tuy nhiên, theo Tổ chức Dinh dưỡng Anh Quốc, trong thời gian nhịn ăn, cơ thể sẽ sử dụng hết carbohydrate và chất béo dự trữ để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Nếu không uống đủ nước, thận sẽ giữ nước và gây ra mất nước nhẹ. 
Tác động của nhịn ăn có giúp giảm cân hay không vẫn chưa rõ ràng. Các đánh giá dinh dưỡng của Mỹ năm 2017 hỗ trợ quan điểm rằng, nhịn ăn gián đoạn có thể giúp giảm cân. Tuy nhiên, các nghiên cứu khác lại không cho kết quả như vậy. 
Trong ba kiểu nhịn ăn phổ biến (nhịn ăn xen kẽ trong ngày, nhịn ăn có điều chỉnh và nhịn ăn trong thời gian giới hạn), không có sự khác biệt đáng kể giữa phương pháp giảm cân nhịn ăn và phương pháp chế độ ăn ít năng lượng (low-calorie).
Nhịn ăn có thể không phù hợp với người có tiền sử rối loạn ăn uống, người mắc bệnh đái tháo đường và phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú. Điều này đặt ra câu hỏi về tính an toàn và hiệu quả của việc áp dụng chế độ nhịn ăn gián đoạn đối với các nhóm người này. Nhịn ăn an toàn
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc nhịn ăn trong khoảng thời gian ngắn (từ 8 - 24 giờ) có thể mang lại những lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc nhịn ăn trong thời gian dài hơn, như 48 giờ hoặc thậm chí 72 giờ, có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe như suy nhược cơ thể, chậm quá trình trao đổi chất, rối loạn nhiều chức năng trong cơ thể, đau dạ dày và nhiều tác động tiêu cực khác.
Chính vì vậy, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe khi thực hiện phương pháp nhịn ăn, người ta nên tuân thủ các nguyên tắc sau:
1. Nhịn ăn trong khoảng thời gian ngắn dưới 24 giờ, đặc biệt là khi mới bắt đầu áp dụng phương pháp. Việc này sẽ giúp tránh được các tác động tiêu cực mà việc nhịn ăn trong thời gian dài có thể gây ra.
2. Nếu muốn tăng thời gian nhịn ăn lên trên 72 giờ, mọi người nên thực hiện dưới sự giám sát của cán bộ y tế. Điều này sẽ giúp đảm bảo an toàn và tránh được các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
3. Nếu có nhu cầu nhịn ăn để giảm cân hoặc vì một mục đích nào đó, mọi người nên tìm hiểu kỹ nhịn ăn có tác hại gì trước khi thực hiện mục đích này. Để nhịn ăn an toàn, mọi người có thể áp dụng phương pháp này chỉ trong một thời gian ngắn.
Cũng theo chuyên gia dinh dưỡng, có thể lựa chọn nhịn ăn theo mô hình 5:2 hoặc 6:1. Trong đó, mô hình 5:2 có nghĩa là cần hạn chế lượng calo nạp vào trong hai ngày/tuần.  Như vậy, trong 5 ngày liền, mỗi ngày nữ giới sẽ cần nạp khoảng 500 calo, còn nam giới cần nạp khoảng 600 calo, sau đó mới nhịn 2 ngày. Mô hình 6:1 thực hiện tương tự mô hình 5:2. Song, thay vì giảm lượng tiêu thụ calo trong 2 ngày, thì mô hình này chỉ giảm tiêu thụ calo trong 1 ngày.
Tuy nhiên, việc nhịn ăn không chỉ gây thiếu hụt calo mà còn có thể làm cho cơ thể bị mất cơ và mỡ. Muốn giảm thiểu mất cơ khi nhịn ăn thì cần ăn đủ đạm. Những ngày nhịn ăn chỉ cần ăn một lượng nhỏ đạm thì vẫn kiểm soát cơn đói rất tốt. Đây chính là phần sẽ bù đắp vào tác dụng phụ có thể xảy ra khi nhịn ăn.
Như đã được chia sẻ từ chuyên gia dinh dưỡng, những người bị rối loạn ăn uống, có tiền sử rối loạn ăn uống hoặc ám ảnh về cơ thể thì không nên áp dụng phương pháp nhịn ăn gián đoạn. Việc này có thể gây ra tác động tiêu cực đến tâm lý và sức khỏe của họ.
Tóm lại, việc nhịn ăn có thể mang lại những lợi ích cho sức khỏe và giảm cân nếu được thực hiện đúng cách và theo sự hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng. Tuy nhiên, việc này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và tác động tiêu cực nếu không được thực hiện đúng cách. Do đó, trước khi quyết định áp dụng phương pháp nhịn ăn, mọi người nên tìm hiểu kỹ và tư vấn từ chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mình.